'T KLEINE KRAHTSJE,
HARDLOPER JAAP VALK
LIEP ONDER "VALSE" NAAM
HET OVERLIJDEN
CÜMfll
\l
'T KLEINE
KRAHTSJE
RAADSEL OPGELOST
WEET ALLES VAN BRILLEN EN CONTACTLENZEN
Leeuwarden, Nieuwestad 55 Harlingen, Voorstraat 63.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Het raadsel van de vooroorlog
se lange afstandloper, die
Brouwer heette en tegelijkertijd
Valk, waarover wij een vorige
maal in 't Kleine Krantsje
schreven, is snel opgelost. De
krant lag nog maar net bij onze
abonnees in de bus of we wer
den al opgebeld door een zus
ter van Brouwer/Valk, mevrouw
J. Spoelstra-Valk te Leeuwar
den.
GESTRAFT
„Mijn broer", zo vertelde zij
ons, „heette Jacob Valk, maar
omdat hij om het een of ander
door de Atletiekbond was ge
straft en tijdelijk niet meer aan
atletiekwedstrijden mocht mee
doen, noemde hij zich Jaap
Brouwer. En onder die illegale
naam kwam hij dus toch in
wedstrijden uit."
In Friesland hebben de mensen
van die naamsverwisseling na
tuurlijk wel weet gehad, maar
bij de grote bond in Holland
wisten ze kennelijk van niets en
zo heeft Jaap Valk dit stuntje
met succes kunnen uithalen.
Jacob Valk, zelf joods, was met
een niet-joodse vrouw ge
trouwd. Dit huwelijk liep op de
klippen en volgens mevrouw
Spoelstra moet deze vrouw
haar ex-man hebben aangege
ven bij de Duitsers. Jacob Valk
werd gearresteerd en naar het
beruchte werk- en concentratie
kamp Mauthausen gesleept.
DOODGESCHOTEN.
Daar is hij juni 1942 vermoord.
„Op de vlucht doodgeschoten"
schreven de Duitsers in de la
ter naar Leeuwarden gestuurde
papieren. Maar een ooggetui
ge, zelf uit Mauthausen ont
snapt, vertelde de familie hoe
het in werkelijkheid was ge
beurd. Jaap was, tijdens het
dragen van zware stenen, ge
woon door de Duitsers neerge
knald, zoals zij dat in dit ver
schrikkelijke kamp geregeld
deden.
De vroegere vrouw van Jaap,
die hem zou hebben verraden,
is na de oorlog om het leven
gekomen bij een geruchtma
kend auto-ongeluk op de weg
van Leeuwarden naar Gronin
gen.
Deze bijzondere herinnering aan haar overleden vader en broer hangt bij mevrouw Spoelstra-Valk in
de woonkamer.
Tot zover het verhaal van Jaap
Brouwer/Valk. Maar nu het
hoogstmerkwaardige: in het
zelfde juninummer, waarin wij
het mysterie van die namen pu
bliceerden, schreven wij, in het
verhaal 'Vijftien jaar joods leven
in Leeuwarden' over de vader
van Jaap Valk, 'de broeder'
Herman Valk, zonder te weten,
dat dit zijn vader was!
Herman Valk, als jood tot het
Christendom bekeerd, werd,
zoals wij al schreven, een fer
vent voorvechter voor het Le
ger des Heils, net als zijn doch
ter, mevrouw Jantje Spoelstra-
Valk, die nu zo attent was ons
direct naar aanleiding van onze
publicaties te bellen.
De arrestatie en het wegvoeren
naar Mauthausen van Jaap
Valk is voor zijn vader een
zware slag geweest. Niet lang
daarna werd broeder Valk dan
ook getroffen door een hartaan
val. Dat was op de 25e juni
1942 - het was de dag, waarop
zijn zoon door de Duitsers werd
vermoord.
De vierentwintigjarige Gilbert
Graham in Denver sluit op het
leven van zijn moeder een ver
zekering af van vijf en zeventig
duizend dollar. Dan verbergt hij
een tijdbom in de bagage, die
zijn moeder meeneemt op een
vliegtuigreis. Bij de ontploffing
komen alle vier en veertig inzit
tenden om. Gilbert Graham
wordt veroordeeld tot de gaska
mer. (1956)
De zwemmer Webb durft wel
wat aan. In Idaho laat hij zich
met een vat door een waterval
meevoeren. De ton stort zich
van een hoogte van een zestig
meter naar beneden en slaat te
pletter op de rotsen - Webb
breekt zijn ruggegraat. (1895)
De zeven en zeventigjarige me
vrouw Mary Riley in het Engel
se Chester zal haar vier collie
honden eten geven. Zij valt en
de honden brengen haar meer
dan driehonderd beetwonden
toe - de vrouw overlijdt. (1964)
Zes jagers houden zich in de
buurt van Ruinen bezig met de
jacht op schadelijk wild. Wan
neer het geweer van een van
hen na twee pogingen nog niet
afgaat wil hij het "breken" om
te onderzoeken wat er aan
mankeert. Op dat moment gaat
de dubbelloops toch nog af en
de hagel doodt een acht en ze
ventigjarige uit de groep.
(1984)
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Abonnementenadministra
tie: Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden.
Abonnementsgelden Post
giro: 98 10 62
Redactie en advertentie-af
deling: Vredeman de Vries-
straat 18921 BP Leeuwar
den.
Telefoon: (058) 120302
Geopend: dinsdag en
woensdag, uitsluitend
's morgens van 9 tot 12
uur.
's Middags en van don
derdag tot en met maan
dag gesloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 29,- per
jaar; voor het buitenland:
55,- per jaar.
Losse nummers afgehaald
2,50 per stuk. Per giro
besteld (Postgiro
98 10 62): f3- voor 1 ex.,
7,- voor 2 ex., 9,- voor
3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de
hiernavolgende 'leverings
voorwaarden':
Het abonnementsgeld
moet vooruit worden be
taald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn be
taald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorafgaande jaar
zijn betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk wor
den doorgegeven: Postbus
858, 8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd, (postbus
858, 8901 BR Leeuwarden)
worden automatisch ver
lengd.