LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
DE BAKKERS HADDEN HET VROEGER
OOK NIET ZO GEMAKKELIJK
F. POPMA Lzn
H
T KLEINE KRANTSJE:
OPSPORING
VERZOCHT
WOON- en
T3EDRIJFSMAKELAARDIJ
Harmen Edinga
WiegerW. Soer
Makelaardij voor FRIESLAND
alle onroerend-goed zaken betreffende
Harlingersingel 23
hoek Harlingerstraatweg
Leeuwarden Tel.058-121480*
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
en Minnema de Willem Lode-
wijkstraat met de Gijsbert Ja-
pixcstraat, Bleeker (later Ho-
genberg en Grilk) de
Oostergrachtswal, net als Van
der Veen met zijn zoon Taco
verderop. Taco is geen bakker
gebleven. Hij heeft zich zeer
verdienstelijk gemaakt in het
verzet; o.a. met de bekende
gevangeniskraak.
Zelf ben ik mijn bakkersloop
baan begonnen bij Kuipers op
de Nieuweburen, een bakker in
hart en nieren en een fijn
mens. Naast hem had je Jan
de Groot en Beetstra aan de
ene en Andela aan de andere
kant.
Dat waren wel concurrenten
van elkaar, maar wanneer het
eens iemand wat slecht ging,
sprongen toch de anderen bij
om te helpen - zo was het toen
toch ook.
Leeuwarden
Rinze van der Heide
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste anwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was
het.met zestien zeer fraaie foto's van de stad uit een lang
vervlogen tijd.
Op 3 oktober 1987 overleed, toch nog onverwacht
geboren 3 september 1912.
Namens de familie,
F. Edinga-Lieshout
Wij zijn heel erg verdrietig door het heengaan op 30
september in het Sint Radboudziekenhuis te Nijmegen,
na een zwaar lijden, van onze lieve en hartelijke
schoonzoon
onvergetelijke echtgenoot van onze jongste dochter
Mirjam en vader van onze kleinkinderen Rianneke (5
jr.), Jan-Fenno (3 jr.), en Tjeerd (11 mnd.).
Wieger, die werkte op de Griffie van het Gerechtshof te
Arnhem, was nog maar 36 jaar. Hij was de jongste
zoon van J. G. Soer, vroeger huisarts te Leeuwarden.
Op de Natuurbegraafplaats te Assel bij Apeldoorn heeft
hij een laatste rustplaats gevonden.
Jelly en
FennoL.Schoustra
Vredeman de Vriesstraat 1
8921 BP Leeuwarden
Toen ik de verhalen zat te le
zen over de groentehandel in
Leeuwarden moest ik ook den
ken aan de bakkers van wel
eer, die de bevolking van onze
stad van het dagelijks brood
voorzagen. Wat een gezellige
drukte 's morgens voor tien uur
in verschillende straten, waar
zich bakkerijen bevonden.
Je zag dan de broodbezorgers
hun brood voor die dag in de
karren doen. De een had een
grote, de ander een kleine wijk.
In het begin moest alles lopend
door de stad met hier en daar
een klant, vaak familie of ken
nissen.
Later kwamen de bakfietsen en
dan maar trappen bij de brug-
pijpen op. En sneeuw en ijs in
de winter. Velen konden het
met hun zwakke gezondheid
niet bolwerken en haakten af.
Na de oorlog waren er ver-
scheidenen, die ook met een
broodkar begonnen, want er
was toen ook eerst slecht aan
werk te komen. Het was verbo
den om voor tien uur 's mor
gens te verkopen, al probeerde
je vaak toch wel wat vroeger bij
de klanten te zijn. Maar er werd
Een van de bekende Leeuwar
der bakkers, die er ook al niet
meer is: Van den Berg aan de
Voorstreek.
streng op je gelet en wanneer
ze je snapten, soms bij de klant
in huis, kreeg je een bekeuring.
Je moest een schoon kleedje
over het brood in het mandje
hebben, wanneer je naar de
klanten ging en de broodkar of
bakfiets werd vaak geinspec-
teerd op mogelijke schimmel in
de broodkruimels. Alles moest
in orde zijn.
Alle mensen, die toen bij de
Leeuwarder politie werkten,
kende je op een prik, soms
met voor- en bijnaam er bij.
Prachtig was dat. Het ging toen
nog wel wat gemoedelijker. Je
kon vaak een waarschuwing
krijgen voor het uitliep op een
ernstige zaak. Ze wisten ook
wel, dat het voor ons soms
moeilijk was, want vaak werd
het nachtwerk en dan was het
moeilijk een beetje op tijd bij de
klanten te verschijnen. Dikwijls
had je ook met lekke banden te
kampen.
De venters haalden vaak bij
*vele referenties.
verschillende bakkers hun pro
ducten. Stelwagen van Achter
de Hoven had altijd lekkere
kruidkoek en Douma uit de Van
Sytzemastraat heerlijke Deven
ter koek. Zo had iedere bakker
wel een artikel, waarmee hij op
een tentoonstelling een prijs
had gewonnen. Dat wisten ze
dan ook wel te etaleren!
Wat waren er een bakkerswin
kels in de veertiger jaren in
onze stad. Prachtige winkels
met hun mooie blikken met alle
soorten koekjes en eierkoeken
en die mooie grote glimmende
beschuitbussen,
ledereen was trots op de win
kel; dat was het visitekaartje
van het bedrijf. En dan de win
kelmeisjes met hun hagelwitte
schorten. De bakkers probeer
den altijd weer het brood zo
vroeg mogelijk klaar te hebben.
Voor negen uur mochten ze
niet uit de winkel verkopen.
Eerst moest alles met de hand
gebeuren; later kwam de "Sla
pende bakker" er bij, een ma
chine, die men kon instellen,
zodat de bakker er zelf een
uurtje slaap bij kon pikken.
Er werd door de politie streng
op toegezien, dat men niet te
vroeg begon te bakken, wat
door de Arbeidswet verboden
was. Maar op alle mogelijke
manieren werd die bepaling
ontdoken. Zo werden er bij
voorbeeld in het donker in de
bakkerij werkzaamheden ver
richt. En de politie maar probe
ren de bakker op heterdaad te
betrappen! Voor beide partijen
was het een sport succes te
hebben - door de moordende
concurrentie deed iedereen er
aan mee.
Ik zal niet alle bakkers en bak
kerijen van voor de oorlog op
sommen, maar enkele wil ik
toch wel noemen. Stelwagen
beheerste Achter de Hoven
met Tulpenburg, Gijs de Vries
In het vorige nummer van 't
Kleine Krantsje vroeg onze
abonnee mevrouw G. Staudt te
Ede opsporing van het boek
"Voor de vrijheid", lang voor de
oorlog uitgegeven.
Verscheidene lezers en leze
ressen van onze krant hebben
op deze oproep gereageerd,
zodat wij de aanvraagster nu
kunnen melden, dat het boek
indertijd is uitgegeven als pre
mie door het Leeuwarder
Nieuwsblad met als titel: "Voor
de Vrijheid", roman uit de ge
schiedenis van Friesland uit het
begin van de zestiende eeuw.
Het boek is geschreven door T.
E. Holtrop en verscheen met
tekeningen van P. de Jong.
Een van onze abonnees, die
reageerde, was mevrouw T.
Wielinga-Graansma, Steyn-
straat 1 te Leeuwarden. Zij
schreef ons het boek te bezit
ten op de laatste bladzijden na.
"Graag zouden wij" aldus me
vrouw Wielinga, "een fotocopie
hebben van de pagina's na
319".
De "Opsporing verzocht" van
de vorige maal heeft nu dus
nog even een vervolg gekre
gen.
LidNVM.
