LEEUWARDER MUZIEKKORPSEN
IN DE GOEIE OUDE TIJD
'T KLEINE KRANTSJE
FOTOPRIJSVRAAG
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 12
Ruim zestig jaar geleden was
een veertien-jarige Leeuwarder
jongen zó sterk door muziek
aangetrokken, dat hij een se
rieus instrument wilde leren be
spelen. Tot die tijd speelde hij
wel verdienstelijk op de mond-
harmonika en op een witbenen
fluitje, terwijl ook de occarino
tot zijn instrumentarium behoor
de. Maar hij wou meer en be
ter!
Als er een muziekuitvoering
was ergens in de stad zoals in
de Arendstuin, Prinsentuin, op
de Lange Piep, in de Gymnasi
umstraat Huizum, of een op
tocht op Koninginnedag of op 1
mei, dan ging hij kijken en luis
teren.
Er waren toen nogal wat corp
sen! Om er enkele te noemen
„Ons Genoegen" o.l.v. P. de
Ruiter, „Looft den Heer" o.l.v.
Emanuel van Wageningen,
„Concordia" o.l.v. de heer
Stelpstra, „Leger des Heils"
(op de Brol!). Of de post en de
politie toen al hun corps had
den is twijfelachtig. Wel was er
nog een bijzonder goed be-
drijfsorkest, n.l. dat van de zui
velfabriek „Lijempf", dat geleid
werd door de militaire kapel
meester van Leeuwen, die hier
voor iedere week uit Assen
over moest komen. Eigenlijk
werd het „Lijempf'-orkest een
beetje als een elite-corps be
schouwd!
VOLHARDING
En dan was daar het zeer goe
de Fanfare-orkest „Volharding"
uit Huizum o.l.v. Spitter, later
Bauke de Jong en nog later
Leendert Kramer, voortgeko
men uit het corps, waar hij de
1e trombone bespeelde. In het
jaar 1923 was „Volharding" op
gericht.
Onze Leeuwarder jongen kreeg
een kans toen bij „Looft den
Heer" leerlingen geplaatst kon
den worden. Hij meldde zich
aan als leerling en koos de
clarinet als instrument. De ver
eniging gaf hem een clarinet in
bruikleen plus een lesboekje
van Kessels uit Tilburg. Eens
per week kreeg hij les van de
oud-kapelmeester-dirigent
Emanuel van Wageningen, die
op de yoQrstreek in de piano
zaak van Blank woonde. Hij
was niet jong meer, maar vitaal
genoeg om leiding te kunnen
geven aan orkest en leerlingen.
Mede-leerlingen waren destijds
o.a. C. G. Roelofsen, later zelf
dirigent van „Looft den Heer"
en Sake Tiemersma, later ook
dirigent en componist.
Toen het lesboekje ongeveer
tot opgave 100 was ingestu
deerd, vond de dirigent het wel
voldoende om hem aan een 3e
partijtje in het grote orkest te
zetten. Dat was in het begin
natuurlijk niet gemakkelijk,
maar vol moed en enthousias
me zette hij door en de resulta
ten werden steeds beter.
Voorzitter was destijds een ze
kere Adema, penningmeester
de dikke PTT-man Spoelstra.
Verder nog enkele namen zo
als de heren Posthumus,
Klomp, Kempenaar, Gerben de
Jong, Aardema, Keimpe Dijk
stra, en de gebroeders Herre-
ma. Repetities en vergaderin
gen werden altijd door de voor
zitter met gebed geopend. Als
je zo in het verleden zit te
wroeten komen al die herinne
ringen weer boven.
Eén van de hoogtepunten van
„Looft den Heer" was het be
zoek van de marsenkoning
Blankenburgh uit Duitsland, die
in de muziektent van de „Prin
sentuin" een marsenconcert di
rigeerde, dat door „Looft den
Heer" werd gegeven. Onverge
telijk is de lange rij medailles,
die hij daarbij op zijn rokkos-
tuum droeg.
Op Koninginnedag was er voor
de muziek altijd veel te doen. 's
Morgens was er de zangauba
de op het Hofplein voor de
Commissaris van de Koningin
door de kinderen van alle scho
len. Dan een muzikale rond
gang, soms begeleiding van de
„Kleppermars", ingestudeerd in
de Beurs. Die dag werd beslo
ten met een „Oranjeconcert"
en feestavond in de Harmonie.
De jaarlijkse feestavond van
„Looft den Heer" werd altijd in
de Zalen Schaaf gegeven.
Eerst een concert en tot besluit
een toneelstuk door één of an
dere groep. Grimeur: kapper
Kindermans.
Soms. giogep we Qok naar een
concours, o.a. een keer naar
Kollum. Een eerste prijs werd
altijd uitbundig maar zonder uit
wassen gevierd.
Onze jonge clarinettist was in
middels opgeklommen van het
3e partijtje via de 2e partij naar
de 1e partij. Op een gegeven
moment wilde hij wel eens wat
anders. Hij had mooie jaren
meegemaakt bij „Looft den
Heer", maar hij vond de mu
ziek, zoals die door het Fanfa
reorkest „Volharding" uit Hui
zum werd gebracht, toch veel
aantrekkelijker. Maar de clari
net past niet in een fanfareor
kest. Geen nood, een sopraan-
saxophoon is ook een
rietinstrument, is ook recht ge
bouwd, terwijl de kleppen onge
veer gelijk liggen als bij de cla
rinet, alleen ligt de G-klep op
de sax op de plaats van de C-
klep op de clarinet, maar dat
went gauw genoeg.
SAXOPHONIST
Bij „de Volharding" konden ze
nog best een sopraan-saxopho-
nist gebruiken en dus werd
onze Leeuwarder jongen als lid
saxophonist ingeschreven.
Voorzitter was toen de heer
Epema, penningmeester kap
per Zondervan. De namen van
de resterende bestuursleden
komen misschien nog wel
eens. Dirigent was destijds
Leendert Kramer, drogist in de
Schrans, een zeer muzikaal
mens, die helaas vrij jong is
overleden. Hij wist „Volhar
ding" tot een hoog muzikaal
peil op te voeren en te houden.
De muzikanten waren stuk voor
stuk enthousiaste leden, waar
onder de gebroeders Kuipers,
gebroeders Beek van de be
kende bloemisterij, de Jong uit
de Schrans, Kramer Sr. Het
was een bijzonder prettige ver
eniging, die ook naast het mu
siceren zorgde voor de nodige
afwisseling. Zo hield men nu en
dan een kaatswedstrijd onder
de leden, waarbij het partuur
van onze Leeuwarder jongen
zelfs eens een eerste prijs won,
hoewel hij van kaatsen geen
begrip had! Gelukkig wisten zijn
partuurgenoten er meer van
Ook maakte het corps wel eens
.eenuitstapje, zoals in 1939.
Toen ging het corps met aan
hang van vrouwen, kinderen en
vrienden met de boot vanuit
Harlingen naar Vlieland. De in
strumenten gingen mee want er
moest natuurlijk muziek worden
gemaakt op de boot en aan
land. Al met al werd dat een
prettig uitstapje, waarover nog
lang nagepraat werd.
Op concoursen werden goede
successen geboekt. Zo b.v. op
een concours in Bolsward.
„Volharding" had een prachtige
grote bezetting en dat was
vooral in marsmuziek goed
merkbaar. In Bolsward werd
het marsconcours aan een
gracht gehouden, publiek aan
de ene kant van de gracht, mu
ziek aan de andere kant.
Men had een prachtige mars
gekozen, n.l. „March of the
Heralds" van Alford Deze
mars had als inzet een machtig
signaal voor het hoge koper,
waarna het hele corps vol klank
en kleur inviel. Dit was aan die
gracht wel zo'n machtig geluid.
Onvergetelijk! „Volharding"
haalde hiermee een dikke eer
ste prijs naar huis. Op de eerst
volgende repetitie, die altijd in
de zaal van Café „Tivoli" aan
de Huizumerlaan werd gehou
den, werd in een feestelijke
stemming nog nagepraat over
het succesvolle optreden. Diri
gent Leendert Kramer werd ge-
Op de foto het muziekcorps
Volharding met, derde van
links, de dirigent Leendert Kra
mer in donker costuum. Let op
de 'uniformen': petten met het
harp-insigne.
huldigd voor zijn aandeel in het
succes.
Jammer genoeg kwam er een
einde aan een prettige muzika
le periode bij „de Volharding".
Onze Leeuwarder jongen ver
trok uit Leeuwarden, maakte el
ders nog jaren muziek, maar
dat is niet belangrijk voor ons
„Kleine Krantsje".
In al die jaren (ruim 60) heeft
hij geleerd, dat de spreuk
„Amicitia per Musicam"
(Vriendschap door Muziek) in
grote trekken waarneid wordt
als er met enthousiasme gemu
siceerd wordt. Rijk en arm, jong
en oud, allen kunnen hier een
belangrijk aandeel bij leveren.
Men brengt met muziek fleur in
het leven van de medemens.
En dat is heel vaak dringend
nodig!!
Schrijver van deze herinnerin
gen meent hiermede een aan
vulling te hebben mogen leve
ren op het artikeltje van de
heer L. Scheepstra uit Assen in
,,'t Kleine Krantsje"nr. 521 van
juli 1987.
Met groeten aan alle amateur
muzikanten.
Utrecht. Ald-Ljouwerter.
(vervolg van pag. 3)
Binnen deze 'winkelhaak' be
vond zich het hofje, waarvan
de naam mij ook al weer ont
schoten is. Ik wil ook nog wel
even kwijt, hoe de aanblik van
dit hofje in mijn geheugen is
blijven hangen. Hier woonde in
dertijd de grootmoeder van een
buurjongen. Ik weet niet of hij
nog leeft: er vielen al zo veel
om ons weg. Hij heet(te) Sieger
de Jongh. In diens gezelschap
bracht ik wel eens een bezoek
aan deze bewoonster. We kre
gen dan „als bedankje voor het
bezoek" een sneetje 'krente-
brood. En zo geschiedde het in
die. dagen. Een kindermaag
kon altijd nog wel een aanvul
ling gebruiken.
En nu maar hopen, dat ik geen
flater sla. Het zou trouwens niet
de eerste zijn en ik zal mij
maar bij voorbaat strelen met
de gedachte dat het mij gege
ven mag zijn nog vaker een
vergissing te mogen begaan."
Tot zover de heer Rijpstra uit
Amersfoort. En dan nu de win
nares van het uitgeloofde prijs
je, een exemplaar van het foto
boekje 'Leeuwarden, ach ja, zo
was het. Dat werd mevrouw
C. Fleur-Copini, Slenk 73 te
Sn.eek. v.
