VERANDERINGEN
IN BINNENSTAD
FRIESE JONGEN
TERUGGEKEERD
'T KLEINE KRANTSJE
WITTEVEEN
VERDWIJNT
HET GAAT MAAR DOOR.
Het volgende
nummer van
't Kleine Krantsje
verschijnt op
16 december
VANGRANCANARIA
FOTO
PRIJSVRAAG
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Er gaan zich binnenkort opval
lende veranderingen voltrekken
in de winkelstraat de Weerd.
De firma Hilarius, het oudste
winkelbedrijf in Leeuwarden,
staat op het punt te verhuizen
naar de Harlingersingel, waar
deze zaak het door de gebr.
Ferwerda verlaten pand De
Groene Weide betrekt. Hon
derd en negen en dertig jaar,
vanaf de oprichting in 1849,
heeft Hilarius in de Weerd ge
zeten. De zaak wordt nu geëx
ploiteerd door de vijfde genera
tie van dit echte oude
Leeuwarder geslacht. Achter
eenvolgens werd de zaak ge
leid door een Jan, een Johan
nes, een Pieter, weer een
Pieter en nogmaals een Pieter.
De overbuurman van Hilarius,
de antiekwinkel van Gerben-
zon, heeft biljetten met de kreet
"Te Koop" achter de ramen
hangen. Dit betekent niet, dat
het eveneens al hoogbejaarde
bedrijf van Gerbenzon zijn acti
viteiten gaat beëindigen. De
gezondheidstoestand van de
heer Gerbenzon noodzaakt
hem echter naar een kleinere
ruimte om te zien - elders in de
stad hoopt hij, na verkoop van
het grote pand in de Weerd,
zijn antiekhandel op een be
scheidener schaal te kunnen
voortzetten.
Een derde verandering in de
Weerd betreft het verhuizen
van de schoenmakerij van Bats
naar de Nieuwestad, waar het
bedrijf zich zal vestigen tussen
de zaken van Schweigmann
Kinderkleding en de Krokodil in.
Als alles goed gaat vindt de
verhuizing in de komende
maand januari plaats.
Wij kunnen trouwens melding
maken van meer veranderingen
in de Leeuwarder binnenstad.
Het vanouds bekende cafeetje
Us Thüs aan het Ruiterskwar-
tier is er niet meer. Het pandje
wordt op dit moment verbouwd
tot een fotoshop van de Hema:
"Klaar, terwijl u winkelt".
Het was in 1922, dat de uit
Dokkum afkomstige Sape
Sjoerdstra op dit punt een
"volkslogement" begon. Sape
was kennelijk een man van
vele ambachten, want wij von
den hem tegelijkertijd te boek
staan als letterschilder en win
kelier in vis.
Hij ging al gauw naar Dokkum
terug om later toch weer als
pensionhouder en restaurateur
op het Ruiterskwartier te ver
schijnen. Intussen was de later
als groenteboer bekend gewor
den Jan Slof, de vader van Wil
lem, Auke, Trijntje, Aukje en
Mintje, een blauwe maandag
de houder van het volksloge
ment geweest.
Een volgende exploitant was
een Johannes Veenstra, die
ook kantoorbediende was. In
1928 kwam Hielke van Wijk in
het pand en hij zou er tot zijn
vertrek naar een veerhuis aan
het Oldehoofsterkerkhof tot in
1934 in blijven. Het establisse-
ment werd toen Café De Hoop
genoemd, maar presenteerde
zich ook als Burger Hotel en
Melksalon.
In later jaren werd het cafeetje
onder andere geëxploiteerd
door A. Hempenius, T. Dam, J.
Fierstra en B. Jorritsma. Intus
sen had het de zo bekend ge
worden naam gekregen van Us
Thüs. De familie T. Wijngaar
den veranderde de naam tijde
lijk in Berry Bar, maar voor de
Leeuwarders bleef het kleine
bedrijfje aan het steeds drukker
wordende Ruiterskwartier toch
voortleven als Us Thüs.
Wat er nu ook niet meer is? De
oeroude smederij van Eerligh in
de Kleine Hoogstraat. Het ka
valje is eindelijk dan toch ge
sloopt - op dit moment worden
er apartementen voor studen
ten gebouwd.
Dan nog twee verheugende
verbeteringen. De ijzerhandel
van Postmus op de hoek van
het Ruiterskwartier en de Ype
Brouwersteeg is aanzienlijk uit
gebreid door het aankopen en
bijtrekken van het naastliggen
de perceel, waarin in vroeger
jaren de oiiehandelaar S. Kui
pers zat.
En bakkerij Dijkstra aan de
Wirdumerdijk nam zojuist z'n
geheel gemoderniseerde bedrijf
in gebruik - een opzienbarende
verandering!
Alweer moeten we het verdwij
nen melden van een oud Leeu
warder winkelbedrijf: de zaak in
herenmodes van Witteveen aan
de Wirdumerdijk gaat zeer bin
nenkort, waarschijnlijk eind dit
jaar, misschien begin volgend
jaar, sluiten.
Drieënzestig jaar heeft de zaak
aan de Wirdumerdijk bestaan.
Het was in 1925, dat Johan
Witteveen hier met zijn heren
modes begon. Hij werd opge
volgd door zijn zoon Piet, die
intussen de veertig jaar ook al
weer heeft volgemaakt.
We hebben het al eerder ge
constateerd: ook wat de mid
denstand betreft krijgt Leeuwar
den in een snel tempo een heel
ander gezicht. Velen zullen het
met ons betreuren, dat er zo
veel ouds en vertrouwds verlo
ren gaat...
(Vervolg van pag. 3)
vier centimeter smaller dan het
Breedstraatpand.
Het huisje in de Breedstraat
"oogt" wel minder dan het Klei
ne Kerkstraatpand: het zal niet
hoger dan een vijf meter zijn,
de voordeur heeft een breedte
van vierenzeventig centimeter
en de etalage een breedte van
een meter en zeventien centi
meter.
Het minuscule huisje is het ei
gendom van de tapijtenzaak
Haag BV en het is grappig te
horen hoe de familie Van der
Haag in het bezit van het wo
ninkje gekomen is.
Eens liep de oude heer Herre
van der Haag van zijn huis in
de Breedstraat naar de siga-
De vorige maand hebben wij
bericht over een merkwaardige
ontmoeting op de Canarische
eilanden van een van onze
abonnees met een bedelende
jongeman, die uit Friesland
bleek te komen. De heer Jan
Schoustra, oorspronkelijk uit
Leeuwarden afkomstig, maar
nu al een aantal jaren wonend
op Gran Canaria, werd twee
maanden geleden in Las Pal-
mas aangesproken door een
jongen met een bordje in zijn
hand en de tekst: "Tengo ham-
bre-ikheb honger!"
De jongen, een zekere Jan P.,
vertelde na een lange vakantie
trektocht te zijn terechtgeko
men op de Canarische eilan
den waar hij van al zijn geld
zou zijn beroofd. Daardoor was
hij niet in staat terug te keren
naar Nederland om de lessen
te hervatten op de Drachtster
M.T.S., waar hij - naar hij zei -
electrotechniek studeerde.
MEDELIJDEN
De heer Schoustra, bevangen
door medelijden, schonk de be
delende Jan een bedrag van
duizend peseta's en trachtte de
jongeman in de dagen daarna
weer op te sporen om hem, in
dien nodig, nog verder te hel
pen. Hij zag hem evenwel niet
terug en schreef toen een brief
naar 't Kleine Krantsje met het
verzoek eens op te bellen naar
die Drachtster M.T.S. - hij was
erg benieuwd of hij bij de neus
was genomen, of dat die knaap
inderdaad in grote moeilijkhe
den had verkeerd.
Onderzoek leerde ons, dat Jan
P. al in maart van dit jaar in het
holst van de nacht de ouderlij
ke woning had verlaten en pas
na vier maanden iets van zich
liet horen, toen hij zijn ouders
belde met het verzoek geld
over te maken naar Gran Ca
naria. Dat is toen ook gebeurd,
waarna er wederom een grote
stilte intrad: de zoon gaf zijn
ouders in de maanden daarna
opnieuw geen enkel levenste
ken.
Nadat 't Kleine Krantsje de on
geruste ouders in contact had
gebracht met onze abonnee op
de Canarische eilanden volgde
de toezegging van de heer
Schoustra om te blijven uitkij
ken naar zoonlief Jan. En zie:
na nog eens vier weken trof de
echtgenote van de heer Schou
stra de jonge bedelaar op pre
cies dezelfde plaats in Las Pal-
mas aan, waar hij eerder had
gestaan. Weer met het bordje
en de alarmerende kreet: "Ik
heb honger!"
Mevrouw Schoustra vertelde de
jongen van de grote ongerust
heid van zijn ouders en toen zij
zei, dat vooral zijn jongere
broertje verteerd werd door ver
driet, sprongen bij Jan P. de
tranen in de ogen. Op dat mo
ment moet de jongen besloten
hebben eindelijk naar huis te
rug te keren.
OVERGELUKKIG
En twee weken geleden kon
een overgelukkige vader P. ons
telefonisch meedelen, dat de
verloren zoon geheel onver
wacht en onaangekondigd weer
was komen opdagen. Hij toon
de zich, ook namens zijn
vrouw, bijzonder dankbaar voor
de bemiddelende rol, die 't Klei
ne Krantsje en onze abonnee
op de Canarische eilanden in
deze dramatische zaak'hebben
gespeeld.
renzaak van De Vries op de
hoek van de Put, toen hij zag
dat de dames Zuydendorp
doende waren alle boeken uit
het pand te slepen. "We gaan
verhuizen," zeiden de meisjes,
"en het huisje is te koop, het is
van meneer Zus en Zo, die in
Utrecht woont". De heer Van
der Haag keerde op z'n schre
den en belde onverwijld de ei
genaar op. Wat dat huisje zou
moeten kosten. "Vijfhonderd
gulden," antwoordde de eige
naar. "Dan is het verkocht," re
ageerde de heer Van der
Haag, die onmiddellijk daarna
zijn notaris naar Utrecht liet
bellen om de aankoop te be
vestigen. Toen, opnieuw op
weg naar de sigarenboer, zag
hij de heer Hans van der Krie-
ke van de Lichtdrukkerij voor
het woninkje staan. Die had er
altijd al een oogje op gehad,
omdat hij er een aardige moge
lijkheid in zag om er, pal naast
zijn eigen zaak, zijn auto in te
stallen. Desgevraagd vertelde
de heer Van der Haag wie de
eigenaar was, maar toen de
heer Van der Krieke direct
daarna met Utrecht belde,
bleek tot zijn onuitsprekelijke
ergernis het huisje net te zijn
verkocht. "Aan wie?" "Aan me
neer Van der Haag".
Er moet daarna in de anders
zo vredige Breedstraat tussen
de heren Van der Haag en Van
der Krieke een soort schermut
seling zijn ontstaan, waarbij het
passanten grote moeite kostte
de kijvenden te scheiden...
Tenslotte: hoe werkelijk ieder
een deze fotopuzzel doodeen
voudig had kunnen oplossen?
Door even naar het Gemeente
archief in de Grote Kerkstraat
te gaan. Daar ligt, voor niks en
niemendal te raadplegen, het
"Wijkboek der Gemeente Leeu
warden van 1878" met op pagi
na 122 de vermelding "Wijk M,
Breedstraat, westzijde 47". Dat
werd in dat jaar het nieuwe
huisnummer, dat eerder K 148
was geweest.
Goed, en nu dan de prijswin
naar. Dat werd de heer R. Jon
ker, De Duif 218 in Leeuwar
den. Hij krijgt het uitgeloofde
fotoboekje "Leeuwarden, ach
ja, zo was het..." toegestuurd.
60 jaar getrouwd
Zestig jaar getrouwd waren de
vorige maand onze abonnees
de heer en mevrouw Rijpstra te
Amersfoort. De heer Hendrik
Rijpstra werd in Leeuwarden
geboren op 3 mei 1903, zijn
vrouw, Francisca Hendrika
Zandleven, zag hier op 29 sep
tember 1904 het eerste levens
licht. Het diamanten bruidspaar
trouwde in Leeuwarden op 17
oktober 1928. Alsnog de harte
lijke gelukwensen van 't Kleine
Krantsje!
