VnbbMUb
GOUDEN TIENTJES VOOR
TWEE GULDEN VIJFTIG
LEEW ADDERS,
WAAR IS DIT?
VOOR DE
RECHTER
pagina 13
Weer eens snuffelend in onze
Grote Doos met Sniepsnaren,
troffen wij dezer dagen een
knipsel aan uit het blad Ons
Noorden van 24 juni 1939,
waarin melding wordt gemaakt
van een meneer, die in Amster
dam gouden tientjes te koop
aanbood tegen de prijs van
een rijksdaalder.
"Gistermiddag", aldus de krant,
"werkte op het Damrak te Am
sterdam een man, die met een
reclamebord liep, groote sensa
tie. Op dat bord stond namelijk
te lezen: "Ik verkoop gouden
tientjes voor 2,50".
De man werkte met dit fenome
nale aanbod als een rattenvan
ger van Hameien. Velen liepen
Dit is de nieuwe opgave voor onze (otoprijsvraag "Leewadders
waar is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien
dagen naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vries-
straat 1,8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten
wij een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was
hetmet zestien zeer fraaie foto's van de stad uit een lang
vervlogen tijd.
achter hem aan en van die ve
len waagden het eenigen zelfs
op de transactie, die door een
sprookjesprins of door een
aartsbedrieger moest worden
gelanceerd, in te gaan. En zoo
waarzij kregen voor hun
rijksdaalder een gouden tientje.
De meesten echter vertrouw
den het zaakje niet en het
minst de politie, die den man
naar het bureau Warmoesstraat
geleidde om dezen vreemden
koopman eens even te ontmas
keren.
Op het bureau ontpopte hij zich
als een medewerker van een
bekend weekblad, die in den
komkommertijd, welke blijkens
dit bericht zoo langzamerhand
schijnt aan te breken, op jacht
was naar kopij voor een artikel
in zijn blad, waarin de reacties
van het publiek bij een dergelijk
aanbod moesten worden ver
werkt.
Zijn eerste ervaring was een
proces-verbaal wegens venten
zonder vergunning.
Tot zover het krantenbericht uit
dat jaar 1939. Het verhaal deed
ons denken aan de affaire van
de radioverslaggever Tom
Schreurs, die in de vijftiger ja
ren op de drafbaan te Hilver
sum een soortgelijke stunt uit
haalde.
Benieuwd naar de reacties van
het publiek bood hij daar, als
we ons niet vergissen, rijks
daalders aan tegen de prijs van
een kwartje of een dubbeltje.
Ook dat was in de ogen van de
politie natuurlijk buitengewoon
verdacht en, net als die meneer
in Amsterdam, werd ook deze
radioverslaggever prompt door
de Heilige Hermandad in de
kraag gevat en gevankelijk
weggevoerd.
Nou zullen we toch eens zien,
wat er gebeurt, wanneer wij
van't Kleine Krantsje straks op
een zaterdagmorgen op de
drukke Nieuwestad munten van
vijf gulden te koop aanbieden
tegen het civiele prijsje van een
gulden...
EEN MAND VOL BIER
H. Z. te Leeuwarden, zijn zoon
en mej. J. de V. werden op een
avond waargenomen na slui
tingstijd, toen zij met een mand
vol bier tusschen hen in 't loge
ment van Douwe Vrieswijk aan
het Sint Jobsleen verlieten.
En wel door een hoofdagent
Gatze Spoelstra, die heden als
getuige optreedt. „Beide man
nen waren boven hun bier",
zoo zegt hij en daar zij in de
richting van het politiebureau
gingen, dacht hij: „Ik kan eerst
den logementhouder wel onder
handen nemen en dan de klan
ten. Die haal ik onderweg wel
in, want ik ben op de: fiets, 't
Was namelijk na elven en V.
zoowel als zijn afnemers had-
In vroeger jaren, toen de stad nog zoveel kleiner was, heeft
het Leeuwarder politiecorps altijd een aantal bijzonder po
pulaire figuren gehad, ledereen kende ze, of bij de werke
lijke naam of bij een bij- of scheldnaam, waarmee ze door
het leven moesten. De oudste veteranen onder ons herin
neren zich mannen als pliesje Brandsma, pliesje Hoog met
zijn lange witte baard, pliesje Van der Heide, de recher
cheurs Stevan en Turksma, pliesje Koopal, die algemeen
bekend was als De Knop of Het knopke vanne wandelstok.
In later jaren waren figuren als pliesje Dekker, dikke pliesje
Tolman, inspecteur Hombrink, Thomas "Diekstra", alias
Rooie Thomas en "Gocheme Jan" halve beroemdheden,
die door letterlijk iedereen in de stad werden herkend. Wie
in deze laatste reeks ook thuishoorde was pliesje Fetter, de
kleine tuunpliesje van het Rengerspark. Fetter, officieel
agent derde of vierde of vijfde klas, daar mogen we afwe
zen, was een vermakelijk klein mannetje, dat op gevorderde
leeftijd de orde moest handhaven in het park aan de Span
jaardslaan. Dat ging hem niet altijd even gemakkelijk af,
omdat er zo nu en dan wel eens wat ontbrak aan de
eerbied van de jeugd voor deze bejaarde stadgenoot. Van
daar dat de kreet "Pliesje Fetter gaat voor alle jonges oppe
kletter" een bekend zegje werd in de stad. Onze abonnee
de heer F. A. Roosenstein te Vleuten, internationaal bekend
als de cartoonist Felix, heeft de herinnering aan de bijzon
dere figuur van pliesje Fetter én de herinnering aan zich
zelf "als een jochie in een matrozenpakje" opgehaald in
deze voortreffelijke tekening. Het is of de tijd heeft stilge
staan: waarempel daar is ie weer, de kleine tuunpliesje van
het Rengerspark!
den dus een strafbaar feit ge
pleegd.
Zoo gezegd zoo gedaan.
Hoofdagent Spoelstra zette den
caféhouder op de bon en ging
daarna de bierdragers achter
na, die hij gelastte mee naar
het bureau te gaan. Het bier
werd op de fiets geladen en het
drietal werd het identiteitsbewijs
afgenomen. „En dat was maar
goed ook", zegt getuige, „want
toen ik het bier op de fiets had
ging het drietal er van door".
Alle drie verdachten houden
stijf en strak vol, dat zij vóór 11
uur 's avonds de inrichting van
Vrieswijk reeds verlaten en dus
geen strafbaar feit gepleegd
hebben.
Wat niet weg neemt, dat Z. en
Johanna de V. overeenkomstig
den eisch worden veroordeeld
tot 2 boete of 2 dagen hech
tenis en V tot 5 boete of 5
dagen hechtenis.
(1942)