MENEER VAN LEEUWARDEN
HEEFT ZICH GEMELD
'T KLEINE KRANTSJE
BIJ ARRESTATIE
DODELIJK GEWOND
DE HAAS EN DE SLAK
WERKZAAM IN LEEUWARDEN.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
"Zou meneer (Van) Leeuwar
den zich willen melden?" Aldus
luidde de kop van een artikel in
ons Jubileumnummer, waarin
wij ons afvroegen, of er in Ne
derland nog mensen wonen
met de naam Leeuwarden of
Van Leeuwarden.
Welnu: dat is intussen gebeurd!
Wij werden opgebeld door eer,
meneer Van Leeuwarden, die
in Grijpskerk woont, maar die -
notabene I - hier in ons eigen
Leeuwarden werkzaam is.
De heer Fred van Leeuwarden
is directeur van de Noordelijke
Hoogeschool en werkt hier vijf
dagen in de week. Hij vertelde
ons een achterneef te zijn van
de zanger Johnny Lion, die in
werkelijkheid ook Van Leeuwar
den heet en wiens naam wij in
onze eerdere berichtgeving ook
al hadden genoemd.
De heer Van Leeuwarden zei
ons, dat zijn vader uit Amster
dam afkomstig was en dat hij
ooit eens bij de gemeente
Leeuwarden had geïnformeerd,
of er ten aanzien van zijn fami
lie oorspronkelijke banden be
staan met de stad Leeuwarden.
Als antwoord kwam het bericht,
dat de familie Van Leeuwarden
uit Oost-Friesland afkomstig is.
GEEN VERBINDINGEN
Ook in dit geval zijn er dus, he
laas, helaas, geen aanwijsbare
verbindingen tussen de familie
naam Van Leeuwarden en de
stad Leeuwarden. Zodat wij
nog altijd belangstellend wach
ten op de eerste meneer of
mevrouw (Van) Leeuwarden,
die zwart op wit kan aantonen,
dat de stamouders in onze,
stad woonachtig waren.
Intussen ontvingen wij ook nog
De heer Van Leeuwarden, gefotografeerd in zijn werkkamer in.Leeuwarden.
de volgende reactie op onze
publicaties over de namen
Leeuwarden en Van Leeuwar
den van onze abonnee de
heer A. L. van der Woude te
Emmen.
Aangezien namen van perso
nen mij altijd erg interesseren,
heb ik het verhaal van Fenno
Schoustra in het Jubileumnum
mer over al die mensen die de
naam (Van) Leeuwarden heb
ben, in alle variaties, met veel
belangstelling gevolgd.
Wat ik nu ga zeggen over deze
naam is uitsluitend mijn eigen
theorie; wetenschappelijk kan ik
niets bewijzen, want dan zou ik
een grondig onderzoek moeten
verrichten. Wat volgt is geba
seerd op feiten en op vermoe
dens. Persoonsnamen, afgeleid
van plaatsnamen (meestal
voorafgegaan door Van) komen
veel in het Zuiden, weinig in
het Midden en zeer weinig in
het Noorden van Nederland
voor. Bijvoorbeeld: van Os(s),
van Son, van Arkel, van Gor-
kum, van Brussel, van Rossum.
In Noord Nederland vind je dan
namen zoals Assen, Groningen
enz.
In Emmen heeft onlangs een
reünie plaatsgevonden van
mensen met de namen Em
men, Emmens enz.; de meeste
personen met die namen ble
ken uit Brabant te komen.
Waarschijnlijk veenarbeiders
die in de Peel zijn komen wer
ken en in 1812 die namen aan
namen.
Het is logisch te veronderstel
len dat mensen die in 1812 een
plaatsnaam als naam aanna
men, niet meer in die plaats
woonden, maar die naam ge
bruikten als herinnering aan
hun plaats van herkomst.
Jeanne d'Arc woonde in Dom-
rémy op ongeveer 30 km van
het dorpje Arc. In 1812 moest
de oudste van een familie een
naam aannemen, de kinderen
en kleinkinderen waren ver
plicht hem te volgen in die keu
ze. Dus als Opa de naam
Leeuwarden aannam, dan was
het best mogelijk dat de andere
leden van de familie nog nooit
een voet in die stad hadden
gezet.
Dat een joodse familie de
naam Leeuwarden aannam
omdat grootvader daar zijn ge
hele leven had doorgebracht, is
erg aannemelijk, maar dat zal
wel gebeurd zijn op het mo
ment dat de familie daar niet
meer woonde.
Denk maar eens aan de namen
van Praag, van Kollum die en
kele joodse families nog heb
ben.
VAN LEEUWARDE
En nu de naam van Leeuwar-
de.
Na het uitbreken van de beel
denstorm in Steenvoorde
(1566) zijn er tijdens de woelin
gen van de godsdienstoorlogen
vele mensen uit die streken
naar het Noorden gevlucht,
veelal met namen die herinner
den aan hun plaats van her
komst: Steenvoorde, (van)
Duinkerken, van Rijsel, van Ha-
zebroek, van Kassei, van Ber
gen, van Deveren, (van) Stapel
(Etaples), van Heusden (Hes-
din), van Kamerijk (Cambrai)
van Grevelingen, (van) Ariën,
Van Ariaan (Aire) en van Le-
warde, een plaats bij Douai.
Lewarde is bekend om zijn
melkfabriek. (Candia?)
Al deze steden lagen in de zui
delijke Nederlanden, later heeft
Lodewijk de veertiende ze ver
overd en bij Frankrijk gevoegd.
De naam van Lewarde is waar
schijnlijk naar analogie van
Leeuwarden, van Leewarde ge
worden.
Het zou interessant zijn eens
na te gaan welke godsdienst
de personen hebben met deze
naam. Waarschijnlijk protes
tant."
Naar aanleiding van ons ver
haaltje in het Jubileumnummer
over een drama in de bevrij
dingsdagen in de Jacob Bin-
ckesstraat hebben zich twee
ooggetuigen bij ons gemeld.
Wij schreven, dat een dochter
van de N.S.B. familie Van der
V., die door de N.B.S. zou wor
den gearresteerd, om het leven
kwam, toen de arrestanten-
ploeg met granaten begon te
gooien omdat het gezin Van
der V. weigerde de voordeur te
openen.
Een andere lezing van het
trieste levenseinde van de net
twintig jaar geworden dochter
Van der V. sprak van het ont
ploffen van granaten in een au
tobus, die de wegtrekkende
Duitsers hadden achtergelaten
in de Van Cronenburghstraat.
Hoe het werkelijk is gegaan
weten wij nu dank zij deze oog
getuigen, die zich hebben ge
meld en dank zij stadgenoten,
die de tragedie bij de Van Cro
nenburghstraat hebben meege
maakt.
Over dit laatste geval een ver
haaltje elders in deze krant.
De ongelukkige Jeltje van der
V., zo is ons nu gebleken,
kwam inderdaad om het leven
bij de arrestatie door de N.B.S.
De als uiterst "fel" beschreven
familie Van der V. liet de arres-
tantenploeg dus voor de voor
deur staan. En het moet, aldus
onze zegslieden, zo zijn ge
weest, dat de familie van bin
nenuit granaten naar buiten
gooide, die toen door de N.B.S.
werden teruggegooid. Met het
gevolg, dat Jeltje zwaar ge
wond werd in haar lies.
Een van de N.B.S.ers heeft
haar daarna, onder het bloed,
achter op de fiets naar het zie
kenhuis gebracht, waar zij is
bezweken. Tijdens de actie van
de N.B.S. moeten er ook een
of meer Duitsers in het huis
van de familie Van der V. zijn
geweest en men houdt het dan
ook voor mogelijk, dat zij het
waren, die met de granaten
gooiden.
EERSTE LIEFDE -:
Naar aanleiding van de beide
ingezonden stukjes over de
Breedstraat van Gosse Kooi-
stra ("Veel interesse" in num
mer 547) en Alie Postma-Kra-
mer ("Snaar geraakt" in
nummer 549), meen ik niet te
kunnen achterblijven.
Zoals geschreven was tegen
over Zalen Schaaf de winkel
van Kooistra, een handel in
tweede hands en nieuwe meu
belen. Kooistra muntte uit door
eerlijkheid en geschikte prijzen.
Zijn zoon Gosse heb ik niet ge
kend; wel een dochter Hinke,
die getrouwd was met Joh.
Oost., deze had een herenkap
salon aan het Oldegalileën
naast het café Blauwhuis en
een zoon Dirk, die etaleur was
bij Zurich op de Nieuwestad en,
o wonder, nog een dochter Jik-
ke. Daar heb ik een paar
maanden verkering mee gehad,
dat was een leuke, vlotte meid.
Ik fietste eens met haar achter
op over de Nieuweburen en ja,
ik was te verliefd om goed uit
te kijken en botste tegen een
grote hond aan, een kalf van
een beest, dat vanzelf net voor
mijn fiets moest oversteken.
Dus: plof en daar zaten we al
lebei op de straat. Gelukkig
mankeerden we niets, maar ik
had wel een knik in het frame.
Enkele weken later klikte het
tussen ons niet zo goed en
werd de verkering door Jikke
uitgemaakt. En dat was dan het
einde van mijn eerste liefde.
Leeuwarden
Jelle de Vries
"Het leven" raast in sneltrein
vaart
Door dit dynamisch "heden".
"De tijd" van rustig, kalm, be
daard,
Is wel voorgoed verleden.
Men vliegt, men rent, men rijdt
en glijdt
In tempo, jachtig haasten.
Men heeft niet 'n minuutje "tijd"
Meer over voor zijn naasten.
Men brengt thans "keihard" in
praktijk:
- Hoe efficiënt bekeken -
Het "tijd is geld", want 't geeft
geen blijk,
't Gevoel te laten spreken.
Men dringt, men duwt, men el-
leboogt,
Zo zonder enig schromen.
En alsmaar weer wordt er ge
poogd:
"Die ander", voor te komen.
Maar't oud gezegde blijft
steeds waar:
- Hoe men 't ook moog bekij
ken-,
Dathaas en slak, het eind
van 'tjaar
Gezamenlijk bereiken.
Leeuwarden
S. Visser
Opgave nieuwe abonnees en adreswijzigingen uitsluitend naar:
Abonnementenadministratie 't Kleine Krantsje,
Postbus 858,8901 BR Leeuwarden, telefoon 058-987560
