ühellema
'T KLEINE KRANTSJE.,
Makelaars en
Taxateurs
voor geheel
Friesland
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
WEEGSCHAALVOI
In het februarinummer schrijft
een meneer Witteveen over zijn
vader, die bij V. en D. werkte
en daar een vreemd avontuur
beleefde bij de weegschaal, die
daar altijd stond.
Maar die stond er natuurlijk niet
altijd. Het moet voor februari
1941 geweest zijn (toen verliet
ik Leeuwarden), dat V. en D.
een personenweegschaal aan
schafte. Mijn vader, monteur
van Berkels patent, moest die
plaatsen. Dat gebeurde op een
vrijdag. De volgende zaterdag
middag kwam het bericht, dat
de nieuwe weegschaal stuk
was! Mijn vader, nauwgezet als
hij was, trok zich dit erg aan.
Dus, hij op de fiets naar V. en
D. en ik mocht mee.
Mijn vader bekeek het apparaat
en gooide er een cent in - dat
kostte toen een weging. En in
derdaad: de schaal weigerde
zijn gewicht aan te geven. Zich
schuldig voelend, omdat hij
kennelijk iets slechts had afge
leverd, haalde hij een schroe
vendraaier uit de zak. Hij open
de het apparaat en toen
kwamen er uit alle hoeken en
gaten van het apparaat centen,
centen, centen te voorschijn.
De geldbak, onder in de poot
zat vol, de poot zat vol en het
weegmechanisme zat vol. Na
één dag!
Toen alle centen er uit gehaald
waren werkte het apparaat
weer feilloos. Ik denk, dat de
aanschaf van de schaal snel
terugverdiend is en dat men
het na dit incident wel dagelijks
ging legen. Blijkbaar was een
weging toch wel een cent
waard. Dat hele cententafereel
zag ik plotseling weer voor me,
door het lezen van dat ene zin
netje in 't Kleine Krantsje. Het
ga u goed met dit Krantsje - het
is prima zo!
Almelo
E. V.van Elsas
DODELIJK ONGEVAL
Er heeft onlangs een stukje in
't Kleine Krantsje gestaan van
een meneer Henk Zijlstra te
Castricum over een dodelijk on
geluk in de dertiger jaren, dat
een diepe indruk op hem had
gemaakt. Het betrof een jonge
tje, dat bekneld raakte toen de
Tweede Kanaalsbrug werd af
gedraaid.
Dat ongeluk is gebeurd op de
veertiende augustus 1931 en
het was de vijfjarige Hoeke
Droogsma, die toen om het le
ven kwam. Zijn vader werkte,
zoals de heer Zijlstra al
schreef, op de melkfabriek en
mijn vader, toen zeventien jaar
oud, moest op de kleine Hoeke
passen.
Op de een of andere manier is
hij aan de aandacht van mijn
vader ontsnapt en toen is hij bij
de brug terechtgekomen en
daar jammerlijk bekneld ge
raakt. Het was een zeer tra
gisch ongeval en mijn vader is
toen erg van streek geweest.
Britsum J. H. Droogsma
HERINNERINGEN
Bij het zien van de prachtige
plaat in het julinummer van de
2e Kanaalsbrug onlangs in 't
Kleine Krantsje kwamen weer
allerhande herinneringen bo
ven. Die van mij zijn van zo'n
twintig jaar later als de plaat,
dus plusminus 1915.
Er stonden toen op de plaats
van het boerderijtje een rij fa-
briekswoningen voor personeel
van de vlakbij gelegen Zuivelfa
briek.
ik me alleen nog de bouw van
de eerste gemetselde schoor
steen, toen op halve hoogte. Ik
heb dergelijke bouwsels altijd
prachtige staaltjes van vakman
schap gevonden, zo mooi rond
en recht en zo'n veertig meter
hoog. Ook deze pijp is voor
enige jaren alweer verdwenen.
Links van het water liep de Ka-
naalsweg, als grindweg, dood
op het eind tegenover Schil
kampen. Hier stond toen een
stoomolieslagerij van Van der
Wal, meen ik. Deze is later af
gebrand, er zijn nog een paar
kleine restanten aanwezig in de
scheepswerf van Stapert.
Links, direct tegenover de brug
stond op het veel lagere land
een oud boerderijtje, dat in de
twintiger jaren is gesloopt en
van hier liep een sloot naar het
Vliet. Deze lag tussen het ter
rein van de betonfabriek van
Kolk en van Van Duuren in.
Even voorbij de brug liep de
weg naar links voor de Electri-
sche Centrale langs door de
Poppebuurt naar de Poppe-
brug. Deze buurt is ver voor de
oorlog al verdwenen en nu ver
dwijnt eerstdaags de hele Elec-
trische Centrale op een klein
stukje na. Alleen de kolossen
welke op de onderste plaat
staan zullen het hopelijk nog
wel een tijd uithouden
Ik ben geen bouwkundige,
maar ik las eens ergens over
de kademuren van de Emma-
kade, samen twee kilometer
lang. De degelijke metselcon-
structie werd daarin zeer ge
prezen. Zowel het ontwerp als
de uitvoering. En dat zonder
gewapend betonconstructies.
Het is mooi dat althans de Eer
ste Kanaalsbrug na een grondi
ge restauratie tot "Monument
van Bedrijf en Techniek" ver
klaard is en behouden blijft.
Wij kwamen daar op onze zon
dagse wandelingen vaak langs.
Op een keer konden we niet
over de brug. Die stond in geo
pende stand hoog op gevijzeld
voor reparatie. Hij was blijkbaar
behoorlijk geramd door een
schip. Er was toen door ge
meentewerken een pontje, zo
als er meer in de stad waren, in
gelegd, zodat voetgangers en
fietsers gratis overgezet kon
den worden. Ander verkeer
was daar nauwelijks, misschien
een stuk of wat boerewagens
daags. Dit punt is thans een
der drukste punten van de stad
geworden sedert de aanleg van
de Rondweg.
In later jaren passeerde ik de
brug dagelijks enige malen op
weg naar de Ambachtsschool
en daarna naar verschillende
bazen. Het gebeurde dan wel
dat er een beurtboot door de
geopende brug voer met een
bloedgang, hetgeen niet mocht.
Halve kracht was voorschrift.
De bemanning had kennelijk op
de vrijdagmarkt een beste trac-
tatie genoten! De brugwachter,
die z.g. onbezoldigd veldwach
ter was, zette ze dan op de bon
en de kantonrechter had dan
het laatste woord.
In die tijd omstreeks 1915 werd
ook de Condensfabriek ge
bouwd. Van die bouw herinner
Leeuwarden
G. Brinck
ALSNOG VAN HARTE...
Het Kleine Krantsje betekent
voor mij een stuk van mijn le
ven dat anders in vergetelheid
verloren zou zijn gegaan. De
mensen en gebeurtenissen, de
straten, grachten en gebouwen
die beschreven worden en ge
toond op foto's en tekeningen
kèn ik. Met elkaar halen ze
honderden andere personen en
duizenden andere situaties uit
de opslagplaats van mijn herin
neringen te voorschijn. Leeu
warden betekent voor mij: de
eerste dertig jaren van mijn le
ven gewoond en geleefd te
hebben in een boeiende stad,
klein genoeg om die in het ge
heel te kennen, groot genoeg
om er te kunnen ervaren hoe
onze samenleving in al haar
geledingen functioneert.
Het jubileum van het Kleine
Krantsje is een jubileum voor
Leeuwarden, want het K.K. is
Leeuwarden. Het K.K. vertelt
over mijn vrienden, mijn buren,
mijn leraren die allen invloed
hebben gehad op mijn vorming
en ontwikkeling, over mensen
die mij lief zijn, over hun en
mijn stad.
De gebundelde Kleine Krant-
sjes vormen een geschiedenis
boek over Leeuwarden met een
zeer bijzondere strekking en
met vooral een zeer menselijk
gezicht. Een krant complimen
teer je niet, die lees je! De ver
antwoordelijke persoon voor de
gewaardeerde krant, Fenno
Schoustra, feliciteer ik van har
te!
Haaksbergen
G. W. Schatraad
VAKBONDSJEUGD
Naar aanleiding van een stukje
van de heer van der Roest uit
Leeuwarden, onlangs in 't Klei
ne Krantsje betreffende de
Vakbondsjeugd, deel ik u mede
dat ik ook enkele jaren lid ben
geweest, evenals mijn zuster.
Het waren de eerste drie jaren
na de oorlog dat we iedere za
terdagavond van acht tot elf
naar de V.B.J. gingen.
Volgens mijn herinnering was
dat eerst in een bovenzaal van
Zalen Schaaf en de ingang was
tegenover de Joodse Kerk in
de Sacrementsstraat. Later gin
gen we naar een vakbondge
bouwtje van de Houtbond te
genover de oude kazerne,
maar ook weer in de boven
zaal.
M«k*(aardij ainda 1898
Leeuwarden - Drachten
Het was voor een ieder altijd
een mooie en leerzame avond.
De heer Bosma kwam door zijn
werk heel veel in het Buiten
land en kon over landen en vol
ken boeiend vertellen. Ook had
hij heel veel gevoel voor mu
ziek en bezat hij een pracht
collectie platen waarvan hij er
geregeld zaterdags enkele
draaide.
Als de avond afgelopen was
kwam voor ons jongens de
taak om een meisje naar huis
te brengen. Het was geloof ik
nog wel het mooiste van de
avond. Maar ja, alles moest lo
pend gebeuren. De ene keer
had je een meisje dat naar de
Leeuwerikstraat moest, en dan
kon je zelf nog eens naar de
Bosboomstraat in Huizum terug
lopen. De andere keer had je
een meisje dat achteraan naar
de Groningerstraatweg moest.
Maar het was dus nooit een
straf voor ons. Verder werden
er lezingen gehouden en ook
dansen en volkdansen stonden
wel eens op het program. Ik
denk er nog vaak aan terug als
ik een kéer in Leeuwarden
kom. De heer Bosma woonde
volgens mij in de Reindersbuurt
bij de Arendstuin. Ai met al had
je een doel, was je van de
straat en had je dermate leuke
avonden, dat je er soms de
hele week nog over sprak.
Gaarne meer hierover, als het
kan. Wie schrijft?
Groningen H. Witteveen
Het oude Poppebruggetje met daarachter de Poppebuurt. Het is allemaal verleden tijd.
