T KLEINE KEAHTSJE
LEEUWARDEN: ZO WAS HET, ZO WERD HET
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 10
Een stad die niet verandert en met z'n tijd meegaat, wordt veelal een dode stad
genoemd. Wat veranderingen in onze stad betreft, hebben we niet te klagen.
Vooral na de Tweede Wereldoorlog is er heel wat uitgebreid en gewijzigd. In de
omgeving van de overweg bijvoorbeeld ontdekken we al gauw aan beide zijden
van de spoorlijn de enorme verschillen met de toestand van zo'n tachtig jaar
geleden. Natuurlijk missen we de mooie oude watertoren en aan de Schrans-zijde
draaide in het begin van deze eeuw nog een sierlijke molen zoals afgebeeld op de
oude foto. Van de oude huisjes, waarachter de Smidsbuurt lag, is uiteraard niets
meer te vinden. Ook de in 1895 aangelegde Telefoon- en Telegraafpalen (elektri
citeit was er nog niet!) zijn verdwenen. Slechts het tweede pand, links op de beide
foto's, herinnert ons aan de oude toestand. De voorgevel is, met uitzondering van
de onderkant, nagenoeg ongewijzigd gebleven. De wielen met vleugels op beide
zijden van de bovenkant ter versiering aangebracht, geven te kennen dat hier
vroeger een rijwielhandelaar was gevestigd. De heer S. Grijpstra (kenner bij
uitstek op dit gebied!) wist te vertellen dat dit pand omstreeks de eeuwwisseling
werd gebouwd door een Franeker aannemer Adema en dat de rijwielhandelaar
Argelo het als eerste bewoner betrok. Alle andere panden zijn vervangen door
eigentijdse onderkomens en de molen die door de bliksem werd getroffen is in 't
begin van deze eeuw verdwenen. De etagewoningen 'Winiaherne' staan er al
weer enkele jaren en aan de overkant, op de plaats waar vroeger het gebouw van
de Gemeente Reiniging was gevestigd, wordt op 't ogenblik al weer naarstig
hoogbouw gepleegd.Slechts de drie N.S.-woningen tussen de Stationsweg en
de spoorrails zijn blijven bestaan en zijn volgens een der bewoners vorig jaar in
particuliere handen overgegaan. Afbraak en opbouw aan het begin van de
Schrans zijn wel het symbool van dit stukje stad!
Jelle Foppema
