JEUGD FAN TEUGENWOORDIG
EN DIE FAN VROEGER.
DIT GROOTMOEDERS ANS1GHTENALBUM
'T KLEINE KEAHTSJE
LEEUWARDER HERINNERINGEN
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 11
Eén standpunt waar ik my altyd
fèl teugen ferset hè' is de be
wering dat de jeugd fan teu-
genwoordig so feul lastiger is,
dan wij in onse tyd. Die meen-
sen hè' seker un hele boel fer-
geten. As de jeugd al egoisti-
scher en materialistischer is
dan die fan vieftig jaar leden,
dan passé se sich alleen maar
goed an 'e folwassenen an.
Maar meer streken, opstandi
ger as froeger? Ut suuwat! Dat
geseur ofer de jeugd is trou
wens fan alle tyden. Ik hè' us
lesen, dat un inscriptie fan ut
ouwe Egypte, moeisaam fer-
taald, un uutfoerige fersuchting
inhield ofer "de lastige jeugd"
As ik us un enkele keer an ut
fertellen slaan teugen jongeren
ofer bijv. myn HBS-tyd, sitte se
faak met open mond te luuste-
ren: 'opa' had krekt sukke stre
ken as wij! Ik wil se fanself oek
niet graag ut ferkeerde foor
beeld geve en daarom gaan ik
oek niet alle streken fertellen,
die wij uuthaald hewwe. Maar
un enkele is toch echt te mooi
om um in ut fergeetboekje fer-
dwyne te laten.
MYSTERIEUSE SAAK
Ik hè' toen ik foor myn be-
roepskeuse ston' oek nog wel
an ut onderwys docht. Dan kan
je fanself oek niet om ut "orde
houden" heen: suu ik dat wel
kenne? Ut is soms echt un
mysterieuse saak; leraren die
met strafwerk e.d. royaal wa
ren, hadden faak un bende in
'e klas, wilens er leraren waren
die echt nooit straf gaven en
waar je ut toch niet in je hoofd
hale suuden streken bij uut te
halen. Tact, denk ik, en fooral
oog foor de swakke kanten fan
de betrokken jonge of ut meis-
ke, is un groot deel fan ut ge
heim.
In ut gefal waar ik nou an denk
was wel duudeluk waarom
dese bepaalde leraar so feul
'last' met ons kreeg. In de eer
ste les die we fan hem as nieu
we leraar kregen sei ie: "Ik heb
intussen wel gezien dat het op
deze school een grote bende
is. Daar zal ik wei even een
eind aan maken". Nou dat hèt
ie weten! Hij hèt ut bij ons niet
makkeluk had. Had ie onse
'skooltrots' maar niet krenke
mutten.
Op un dag had myn friend
Klaas Wassenaar uut un af
dankte mamma-pop fan syn
suster Janny ut praatmecha
niekje sloopt: un soortement
trommeltsje. A'je ut omdraaiden
dan riep ut klageluk: 'Mamma!'
De les bij de bofen al noemde
leraar was nog niet so lang an
'e gang toen er onder Klaas
syn lessenaar duudluk 'mam
ma' roepen wudde. De na eni
ge erfaring met ons al op skerp
staande leraar sprintte naar
Klaas syn bank, klapte ut hele
blad fan 'e ouwerwetse bank
op, en begon alle rommel die
hij daaronder fond te deursoe-
ken. Maar niet so lang, want
achter syn rug uut 'e andere
hoek fan 'e klas, klonk ut weer:
'mamma!' Hij snelde derwaarts
om un folgende lessenaar te
'fouilleren'. So hè 'we um un
aardig skofke besig houwe ken
nen, tot ie op un gegeven mo
ment, toch te flug was. Eén fan
'e meiskes had ut mechaniekje
in 'e han en kon ut niet onge-
sien meer kwyt wudde. Foordat
de leraar ut hur uut 'e han gris-
se kon, stopte se ut, omdat se
gin andere uutweg meer sag,
met un flugge beweging onder
der rokken en in 'e pyp fan der
broekje (vieftig jaar leden had
den 'frouwlues broeken' die
nog!) Ferslagen ston de leraar
der bij en riep uut: "Ik weet wel
waar het zit, maar ik kan er niet
bij komen!" De hilariteit fan je
klas wudde der niet minder Óp
toen er sich un paar vrijwilligers
meldden om ut ding te 'confis-
keren'.
Bij die selfde leraar hè' Klaas
(achterste bank) en ik (foorste
bank) minuten-lang un jampot
dekseltje heen en weer rold:
dat rammelt so lekker. En hij
kon ut maar niet fine. Tot ie er
op staan ging toen ut onder
syn foeten deur rolde, (echt
waar!) En dan die keer toen ik
uut ferfeling onder teugen de
bank (de foorste bij de deur)
klopte asof ut de deur was. De
leraar riep: "Binnen" en wacht
te. Er kwam natuurluk gineen
en hij liep naar de deur en keek
over ut raampje in 'e gedachte:
Zeker een eerste klasser die
niet boven het raam uitkomt.
Hij sag uuteraard niks en froeg
aan mij: "Heb jij niet horen
kloppen?" Ik antwoordde folko-
men waarheidsgetrouw: "Ja
mijnheer, er werd geklopt".
Toen ik vijf minuten later foor
de tweede keer klopte, kreeg ik
fan myn buurman die moeiluk-
heden freesde, un stomp. Jam
mer foor hem sag de leraar, die
fanself toch lont roken had, dat
en dacht de dader snapt te
hewwen en stuurde hem de-
ruut. Nou, wat er precies ge
beurde wist de klas niet, maar
dat myn buurman niet sokke
streken uuthale suu, dat wisten
se wel, dus: hilariteit! Enfin,
myn buurman was niet sportief
genoeg om sonder wat te sè-
gen deruut te gaan, dus efen
later ston ik op 'egang.
Nou bin ik toch raak an ut fer
tellen slagen. Niet doen juh!
Krije se un al heel ferkeerde
indruk. Dan loofe se niet meer
dat wij altyd hard werkten. Nou,
dat deden we op syn tyd oek
wel, maar de boog kan niet al
tyd spand blyve. Tja en dan, o
wee de leraar die sich op een
of andere manier as slachtoffer
anbood. Leraar Koster van
Groos hèt us seid: "Berend en
ik zijn goeie vrienden, maar zo
nu en dan krijgt ie 'het' en moe
ten we even botsen. Nou, daar
na gaan we weer aan het
werk." Ik hoor ut em nog sè-
gen: "Op 't ogenblik Van der
Veen (was ut dan), vijf blad-
zijs." Ik hè dan oek nog wel us
teugen um seid as ik helemaal
dol was: "Och mijnheer, altijd
hetzelfde bij u: 'vijf bladzijs',
weet u niks leukers?" "O ja",
"Of meneer thuus is? Ja, dat is
maar net hoe je het bekieke, op't
ogenblik is ie binnen en buten
toegeliek".
was ut antwoord, "tien blad
zijs!"
BEEST UITHANGEN
As ik myn ferhaal so oferlees
dan sien ik dat ik meestentyds
ofer myn eigen streken skrefen
hè. Tja, die bin' je fanself ut
beste bijblefen en je wille oek
un ander niet in un kwaad dag
licht stelle, nou? Maar as jim
nou denke dat ik wel aardig de
beest uuthangen hè, eerluk, dat
is niet so! Ik was niet de
braafste jongen fan 'e klas,
maar oek lang niet één fan de
anfoerders. Ik ston' op 'e 'ge
dragslijst' meer sowat op ut
plak waar Cambuur meestal op
staat in 'e kompetiesje: ergens
in ut midden.
Den Haag
Berend van der Veen
Op 23 september 1921 is deze interessante kaart van het Wilhelminaplein door "Frans en Wigger" verstuurd aan "Den
Heer en Mevrouw Keijzerswaard, Pijnackerplein 24, Rotterdam". We zouden het een nepkaart mogen noemen, want dat
vliegtuigje vloog beslist niet boven de stad, toen de fotograaf de opname maakte - het is er later ingetekend. Dat kunnen
we ook aan de paar passanten zien. Die zien letterlijk op noch om en dat was bepaald niet gebruikelijk in een tijd met nog
maar heel weinig vliegverkeer.
Onderwijzer S. B. wordt be
noemd tot hoofd van de Leeu-
werikschool. Vol goede voorne
mens gaat hij daar letterlijk aan
de slag. Op zijn vorige school
was het een gewoonte gewor
den, dat hij met zijn leerlingen
op het grote schoolplein slagbal
speelde. Dat spel wil hij nu ook
maar meteen introduceren op
deze nieuwe school. Dus trekt
hij in het allereerste uur al met
de jongens van zijn klas naar
het schoolplein,-dat jammer ge
noeg nogal wat kleiner is dan
het vorige.
Twee, drie jongens laat hij een
balletje slaan, maar ja, dat lijkt
nergens naar, want die knapen
hebben het spel nog nooit eer
der gespeeld. "Ach nee jonge,
zó moet je slaan!" zegt mees
ter dan ook en.hij keilt de
bal met woest geweld dwars
door een ruit van een van de
schoollokalen.
Allemaal glasgerinkel en
dan.verschijnt er het verbijs
terde hoofd van een vrouwelij
ke collega voor de ontstane
opening. De onderwijzeres ziet
op slag wie de schuldige is en
vraagt dan lakoniek: "Dogge
jou dit faak?"
