'TKLEIHE KRAHTSJE
LEEUWARDEN: ZO WAS HET, ZO WERD HET
528$
JelleFoppema
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 10
Terwijl we dit schrijven heeft de Leeuwarder Kermis z'n geld weer opge
bracht en velen hebben als vanouds kunnen genieten van dit oeroude
vermaakcentrum. Ingeluid door de klokken van de Oldehove, werden
vroeger de stoomcarrousel, bootjesschommels en draaimolens in bedrijf
gesteld en kon men vóór de kermistheaters met luide stemmen horen
verkondigen: "Boeren, burgers en buitenlui.Je kon met de beer vech
ten, je zag "Sjaantje in de badkuip", dikke dames, gewichtschatters (en
die waren nooit ver mis!) en natuurlijk werd ook toen ferm geslagen op de
kop van d'aloude Jut. Dit alles, gekruid met een doordringend heerlijk
aroma van oliebollen en poffertjes maakte de echte kermissfeer compleet.
In 1896 beleefde de Leeuwarder kermis zelfs de primeur van een reizen
de bioscoop. Het geëerde publiek werd als eerste in Nederland echte
levende beelden getoond, "weergegeven door den Kinematograaf, ene
vinding van de Heeren A. en L. Lumière uit Lyon!"
Voor één of twee kwartjes kon men zich overtuigen van het wonder der
"bewegende photographieën" en was men tegelijkertijd getuige van de
voorloper van de tegenwoordige immense filmwereld.
Zo'n honderd jaar later, anno 1990, zien we een geheel ander kermisver
maak, waarbij de echte paardekrachten voor draai- en zweefmolens zijn
vervangen door electriciteit! Het met vele honderden lampjes geïllumineer
de draaiend rad, de botsautootjes en ander vermaak, ondersteund door
schreeuwende microfoonstemmen en keiharde hedendaagse muziek, kun
nen we moeilijk vergelijken met vroeger, al blijft het jammer dat de prach
tige momumentale pomp op de voorgrond van de oude prent voorgoed is
verdwenen.
