ühellema
'T KLEINE KRANTSJE
in de fien
Makelaars en
Taxateurs
voor geheel
Friesland
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 4
ren hem zelfs geen blik waar
dig.
Kennelijk teleurgesteld buigt de
arme straatmaker zijn behulp
zaamheid meteen om in een
pinnige vijandigheid. Hij begint
de dames grimmig aan te kij
ken en zegt dan: "Wat jimme
hier krek in die auto tild hewwe,
hè jim dat hier opgraven, of
woant dat hier?"
Ik heb hier zo om moeten lach
en, dat ik een kwartier later op
straat nog mensen tegenkwam,
die zich duidelijk afvroegen,
waarom ik in m'n eentje zo'n
plezier kon hebben
Makelaardij ainda 1898
Leeuwarden
BOMMEN JULIANASTRAAT
Nog een aanvulling op het arti
kel van mijn broer in het juli-
nummer van 't Kleine Krantsje
over de in de oorlog gevallen
bommen op de Julianastraat.
Waarschijnlijk ben ik nog een
van de heel weinigen, die als
oor-ooggetuige een redelijk
juist beeld kan geven van het
geheel. In de avond van 21 ja
nuari 1942, om plusminus tien
uur, hoorden wij een vliegtuig
laag overkomen, vliegende van
Oost naar West. Vlak daarop
een enorme klap. Ons huis
werd, naar het voelde, opge
licht en stond te schudden. Wij
bevonden ons in de kamer en
ik liep naar buiten, waarbij ik
direct tot de knieën in de
sneeuw stond. Wat bleek: alle
sneeuw was van het dak geko
men. De Julianastraat (Maurits-
straat) in kijkende zag ik dat
het pand waar Te Winkel
woonde (kruidenier Smit was al
jaren geleden verhuisd) in puin
lag, de inventaris van dat huis
lag in de bomen aan de over
kant. Mijnheer Te Winkel die op
het moment dat de bom insloeg
bezig was de waterleiding af te
sluiten - de hoofdkraan was bij
de voordeur - werd door de
luchtdruk naar buiten geworpen
en vond zich zelf terug aan de
overkant van de straat. Van zijn
huis was niets meer over,
vrouw en kind bedolven onder
het puin. Later kwamen er wel
mensen van de luchtbescher
ming, maar die konden niets
uitrichten met de toenmalige
hulpmiddelen. Ons huis was
aan de achterkant beschadigd,
dakkapel en een stuk van het
dak verdwenen, plus het kolen
hok.
De familie Zwolsman woonde
naast Te Winkel. De heer
Zwolsman liep net in de gang
toen de bom aankwam en hij
werd tegen de muur geworpen
en zodanig verwond dat hij
overleed. Zijn huis moest wor
den afgebroken wegens instor
tingsgevaar.
Dat het een Duits vliegtuig is
geweest geloof ik niet, het
vliegtuig kwam uit oostelijke
richting want de bom sloeg in
de serre van het huis. Of het
OPGRAVEN?
Leeuwarden J. Wouda
GROTE WIELEN
Wat een leuke ansichtkaart van
de Grote Wielen in het laatste
nummer van 't Kleine Krantsje!
Dat maakt bij mij en bij velen
herinneringen los, want wij heb
ben er dikwijls gezwommen en
kregen al gauw een abonne
ment. Na schooltijd op de fiets
erheen, een uurtje zwemmen
en dan naar huis te eten en
huiswerk maken. Het was een
heerlijke tijd, al moesten we
dan wel gescheiden van de
jongens zwemmen, maar die
troffen we later wel weer. Dikke
Lampe zwom ook altijd in de
Wielen. Je kon hem dikwijls
van de springplank zien duiken.
Ik ben nog altijd een fan van 't
Kleine Krantsje en zie het vol
gende nummer met belangstel
ling tegemoet.
Creil
A. M. C. Huizinga
KAART GROTE WIELEN
De foto in Krantsje nummer
557 van het zwembad Groote
Wielen is dus van een ansicht
kaart waarop geen uigever
staat vermeld. Vermoedelijk
heeft het toenmalige badbe-
stuur die kaart laten maken om
ze zelf aan de man te brengen.
Er zijn in ieder geval nog drie
gemaakt. Eentje van het heren-
bad met zwemmers, meer naar
rechts genomen. Dan eentje
van het damesbad en ééntje
van de voorkant met de beide
paviljoens. Die stond o.a. al
eens in 't Krantsje van 3 mei
1975 met het stukje van C.
Reenalda.
Op die eerstgenoemde foto te
rug te komen; de jongen met
de bal boven z'n hoofd is als ik
het goed heb H. Kramer, die
later met z'n kar fruit bij het Di-
akonessenhuis stond en op de
hoek van de Goudenregen
straat en Azaleastraat een zaak
had annex autoverhuur. En als
autoverhuurder staat hij nog te
boek in de telefoongids.
Leeuwarden
Chris Doorenbos
ZWEMMEN IN DE WIELEN
De kaart van de Grote Wielen
in de rubriek "Uit Grootmoe
ders Ansichtenalbum" in het ju-
linummer riep veel herinnerin
gen op.
Vakanties, zoals nu heel ge
bruikelijk, waren er in onze
jeugd niet bij. Je mocht eens
logeren bij familie in Amster
dam of eens naar Ameland
gaan, maar geen weken ach
tereen. Mijn ouders hadden
een Kruidenierswinkel en de
deur kon je niet op slot doen,
want dan kwam er geen brood
op de plank. Maar als kinderen
vermaakten we ons best, want
we kregen een zwemkaart voor
de Grote Wielen, die liep van
mei tot oktober. Op de fiets er
heen. Bij de ingang stond een
bord met een vermelding van
het aantal graden, dat het wa
terwas.
Als je kwam werd er een dag
op je kaart afgestreept. We de
den dan wie de meeste keren
was geweest. Als beginneling
moest je "droogzwemmen" bij
badmeester Beuneker en dan
(Vervolg op pag. 9)
In een van onze buitenwijken
zijn een paar mannen bezig
met bestraten. Aan de kant van
de weg, vlak bij, staat een
auto. Daarheen begeven zich
twee dames van een duidelijke
Nóg een foto van de Grote Wielen, het oude zwembad, dat zoveel plezierige herinneringen opriep.
De huizen van de Julianastraat, enkele jaren voor het uitbreken
van de oorlog gefotografeerd. De meest linkse woningen werden
bij het bombardement het zwaarst getroffen.
was de bedoeling de Condens-
fabriek te raken, óf de vlieger
moest zijn lading kwijt om
hoogte te winnen en aan dit
laatste hecht ik het meeste ge
loof, waarschijnlijk aangescho
ten boven Duitsland en op de
terugweg. De dag daarop ver
schenen er inderdaad een paar
officieren, niet de vlieger, maar
mensen van de Ortskomman-
dantur, om te kijken en de
schade op te nemen. Mijn va
der heeft hen te woord gestaan
en met zijn zeemans-duits dui
delijk gemaakt dat onze hele
anthracietvoorraad verdwenen
was. "Dreiszig hectoliter wek.
Bekommen Sie Zurück", aldus
vertelde mijn vader toen ik 's
avonds thuis kwam, en inder
daad de volgende dag ver
scheen de Friesche Kolenhan
del met dertig hectoliter
anthraciet. Wij gelukkig, want
de zogenaamde verdwenen
voorraad, had mijn vader onder
de sneeuw vandaan gehaald
zodat wat dat betreft wij er op
vooruit zijn gegaan. Een reke
ning hebben wij nooit gekre
gen, dus die schade is vergoed
en ons huis was een gemeen
tewoning en werd snel hersteld.
Hoe de schade met de anderen
is geregeld weet ik niet, nooit
iets van gehoord. Te Winkel is
naar ik meen uit onvrede naar
het Oostfront gegaan.
De heer Zwolsman was geen
scheepsmakelaar, doch
scheepstekenaar, zeer bekend
en kundig op dat gebied, o.a.
maakte hij een tekening van
een sleepboot die nogal opzien
baarde. Dit is dan het verhaal
van de bom in de Julianastraat,
een beetje in tegenspraak met
dat van mijn broer, maar ik was
er bij en hij niet!
Breda F. ledema
standing - daar zijn ze zich
zichtbaar van bewust.
Zij duwen een invalidewagentje
met daarin een zeer oude
dame. Die wordt, niet zonder
moeite, in de auto getild.
Dan loopt een van de beide
"straters" naar de beide dames
toe en zegt in onvervalst Lee-
waddes: "Dames, jimme had
den gelukkig de deuren van die
auto openlaten, daardeur he 'k
de lichten uutdeen kannen. Die
auto het hier nogal even staan
en at de lichten branden bleven
waren, hadden jim bij 't starten
seker moeilijkheden kregen."
De vriendelijke man verwacht,
naar mijn idee zeer terecht, op
z'n minst een compliment voor
zijn attente oplettendheid. Maar
wat gebeurt er? De dames rea
geren met geen woord en keu-
