TKLEIHE KRAHTSJE
DE EERSTE AUTO'S
OP DE FRIESE WEGEN
COPWll
güiÉ»
'T KLEINE
KRAHTSJE
TACHTIG JAAR GELEDEN:
ONZE
FOTO
PRIJS
VRAAG
WEETALLES VAN BRILLEN EN CONTACTLENZEN M
Leeuwarden, Nieuwestad 55 Harlingen, Voorstraat 63. 15
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Het moet omstreeks 1910 zijn geweest, dat op de Friese
wegen de eerste auto's verschenen: snelheidsmonsters,
waar heel veel mensen nog bang voor waren. Ook de
dierenwereld werd er niet weinig door opgeschrikt. Koeien
sloegen met rare bokkesprongen op de vlucht, wanneer er
zo'n automobiel langs het weiland reed en niet zelden ge
beurde het ook, dat paarden aan de haal gingen, wanneer
er een auto naderde.
Wie in Leeuwarden de eerste
autobezitter is geweest, weten
we niet. We hebben wel eens
wat namen horen noemen,
maar het fijne weten we er niet
van - het zou wel interessant
zijn daar toch nog eens achter
te komen.
De eerste auto, die door Lon
den reed, was die van een me
neer Harry Hewetson, die de
wagen in 1894 voor de som
van negen honderd en zestig
gulden had gekocht. Er konden
twee personen in meerijden.
Er bestond toen in Engeland
nog een wet, waarbij werd be
paald, dat iedere motor, die
zich door de straten bewoog,
voorafgegaan moest worden
door een man met een rode
vlag. De heer Hewetson was
daarvoor gewaarschuwd en
voor een bekeuring door de po
litie voelde hij niets.
Wat deed hij daarom? Hij liet
een fietser voor zijn voertuig rij
den en nam een jongetje naast
zich in de auto mee. Zodra er
nu een agent van politie in
zicht kwam, begon de fietser te
bellen. Daarop verliet het jon
getje het rijtuig en begon voor
de automobiel uit te lopen met
een potlood in de hand. En aan
dat potlood zat een rood vlag
getje.
VERTONING
Die hele vertoning was hoogst
belachelijk, maar de heer He
wetson voldeed aan de letter
van de wet en tufte zonder
moeilijkheden door de wereld
stad heen.
En nu we het dan toch over dat
werkwoord "tuffen" hebben.
Dat bracht de mensen er rond
de eeuwwisseling toe om een
auto aan te duiden als "tuf-tuf".
Dat klinkt ons nu natuurlijk
hoogst onbenullig in de oren,
maar toen vond men het heel
gewoon.
Zo kunnen wij bijvoorbeeld in
een krantenberichtje uit het jaar
1906 het volgende lezen:
"Wanneer we thans door onze
straten de auto's en motorfiet
sen zien snorren, zonder dat
iemand zich erover verbaast,
herinneren wij ons onwillekeu
rig den tijd, dat iedere tuf-tuf
een menschenmenigte op de
been riep, die kreten van ver
bazing slaakte, zoo dikwijls het
voortsnellende gevaarte zijn
onwelluidende tonen uitstiet."
Wanneer er lezers zijn, die
meer weten over de beginjaren
van het automobilisme in Leeu
warden, of in geheel Friesland,
dan zullen wij dat graag verne
men. Wij komen dan nog eens
op dit onderwerp terug.
De bekende Bonne van
der Zee, die jarenlang
en tot zijn nog vroege
dood in Praktische Hulp
heeft gewoond, had ver
schillende kennissen, bij
wie hij zo nu en dan een
kleine donatie in ont
vangst mocht hemen. Bij
een van die gulle gevers
mocht hij elke week ver
schijnen om er een vast
bedragje te innen. Maar
eens, toen hij zich er
weer vervoegde, was
het gezin pas van va
kantie teruggekeerd en
nog druk bezig het huis
weer wat gezellig te ma
ken. Bovendien was er
zo gauw geen kleingeld
voorhanden en.Bon
ne moest dit keer wor
den teleurgesteld. "Vol
gende keer maar
dubbel" werd er beloofd.
Waarop Bonne onmid
dellijk met luide stem
vloekend reageerde met:
"Mooie lui, fan mien
centen met fakansje
gaan. Jimme mutte eerst
mar es jim skulden beta-
le en dan met fakansje.
Ikmutoekleve!"
De uitslag van onze Fotoprijs
vraag van augustus volgt, tege
lijk met die van deze maand, in
ons nummer van oktober.
JONGEN ZWIERF HELE
NACHT OP STRAAT
UIT VREES VOOR STRAF
Vanmorgen om half zes trof
een wachtsman van de' nacht
veiligheidsdienst op straat een
veertienjarige jongen aan, die
de gehele nacht niet thuis was
geweest. Gisteren had hij ge
spijbeld en uit vrees gestraft te
worden, was hij niet naar huis
gegaan. De wachtsman heeft
de knaap naar het politiebureau
gebracht (1952).
Eenprachtige "tuf-tuf" uit vroeger tijden. Defotoisin 1912 in Berlikum gemaakt.
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's PubliciteitS'
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)-
987560.
Abonnementsgelden: Post
bank 2805901
Druk:
Friesland Offset,
Leeuwarden
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud: tele
foon (058)-120302.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 29,- per
jaar; voor het buitenland:
55,-per jaar.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
3,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex., 9,-voor 3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn be
taald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorafgaande jaar
zijn betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wordt
verzocht óp het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven: Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.
