'T KLEINE KEANTSJE
tmt
hellema
Makelaars en
Taxateurs
voor geheel
Friesland
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
KLEINSTE WINKELTJE
Ik doe u hierbij een fotootje
toekomen, dat ruim vijftig jaar
geleden is gemaakt en waar
van ik zou kunnen vragen:
"Heer Schoustra, waar was dit
winkeltje?" Ik denk haast dat
het destijds wel het kleinste
winkeltje in Leeuwarden is ge
weest.
Ik werd begin juni 1940 gede
mobiliseerd en had geen werk.
Om nu te voorkomen dat ik
voor één of andere organisatie
moest gaan werken ten behoe
ve van de Duitse bezetters,
dacht mijn vader dit te voorko
men door een winkeltje te be
ginnen.
Hij vond dat ik dat wel zou kun
nen. Een pandje werd gevon
den. Het zou een winkeltje wor
den in hoofdzakelijk kaas, met
daarnaast nog een aantal an
dere artikelen voor belegging
op de boterham.
Mijn vader heeft zich geweldig
uitgesloofd om de winkel tot
een succes te maken. Het zou
misschien ook wel gelukt zijn
als ik dezelfde zakenmentaliteit
en ondernemingslust had als
hij.
Ondernemingslust had ik wel
genoeg doch niet richting za
ken. Mijn belangstelling was
meer gericht op administratieve
werkzaamheden. Ik was dan
ook geweldig blij dat ik weer bij
Excelsior terug kon komen, ui
teraard op het kantoor. Dit wel
tot veel verdriet van mijn vader,
en daar heb ik later toch nog
wel wat last van gehad. Hij had
er zich erg veel van voorge
steld. Doch helaas, het lag mij
niet.
Het winkeltje was in de Nieuwe
Oosterstraat tussen de Twee-
baksmarkt en de Oosterkade.
Ernaast was een winkel in mu
ziekinstrumenten. Ik meen van
Piet de Groot. Maar ik kan me
vergissen.
Tot slot: ,,'t Kleine Krantsje:
lectuur, waar we naar uitzien!
Castricum
Henk Zijlstra
Inderdaad: dit moet het
kleinste winkeltje van Leeu
warden zijn geweest. Het
was één meter negentig
breed en de etalageruit was
niet breder dan zeventig
centimeter. Het bestaat nog
steeds, maar het maakt nu
deel uit van de naastliggen
de winkel in Turkse eetwa
ren Anadula. Eerder schre
ven wij al eens over het
kleinste huis in Leeuwarden,
het pandje Kleine Kerkstraat
nummer 43. Dat had en
heeft nu ook nog een breed
te van drie meter en zes
centimeter. Het is een reu
zehuis in vergelijking met
het minuscule pandje in de
Nieuwe Oosterstraat
Red: 't KI. Kr.
COLLECTANTENGRAP
Onlangs schreef Siep Ter Horst
in zijn rubriek "Mijn jeugdjaren
in de oude binnenstad" over
het potverteren van de collec
tanten van de Sint Dominicus-
kerk. Die zouden eens naar Ak-
krum zijn geweest en een
bezoek hebben gebracht aan
de kerk, waar het plaatsengeld
twee centen bedroeg. Afge
sproken werd toen, dat ieder
afzonderlijk één gulden zou be
talen aan de koster, die dan
gedwongen zou worden telkens
acht en negentig cent terug te
betalen.
Maar de grootste lolbroek van
het college zou een hele boel
nutskes bij elkaar hebben ge
bracht en die koster van de op
handen zijnde grap op de
hoogte hebben gebracht. Het
gevolg zou zijn geweest, dat de
koster na het offreren van een
zilveren gulden door ieder lid
van het college telkens hon
derd en zes en negentig nuts
kes had terugbetaald.
Maar dit is wel even anders ge
weest. Ik weet dat zo goed,
omdat het mijn vader was, die
deze grap uithaalde. Hij had de
koster verteld, dat iedereen
met een tientje zou betalen om
hem in een moeilijk parket te
brengen. En dat gebeurde dus
ook.
De heer Ter Horst schreef, dat
het nutskes waren, die de col
lectanten van de koster terug
ontvingen, maar dat was niet
zo; het waren zakjes met ne
gen honderd en negentig cen
ten, die ze na afloop van de
dienst van de koster terugkre
gen. En dat enorme gewicht
hebben de heren verder de
hele dag met zich moeten mee
torsen.
Dit alles gebeurde ook niet in
de kerk in Akkrum, maar in
Warga, waar het plaatsengeld
een dubbeltje bedroeg. Ik heb
de kwitantie nog van de boot
tocht, die ze toen met Boeke-
ma uit Wartena hebben ge
maakt. Dat was een driedaagse
tocht voor een totaal van hon
derd gulden - hoe bestaat het,
denk je nu. Mijn vader was de
heerW. Fluitsma.
Veel succes met uw fijne
Krantsje.
Leeuwarden
Mevr. J. Homan-Fluitsma
FAMILIE ARZONI
Naar aanleiding van de ver
schillende ingezonden stukjes
over de familie Arzoni, wil ik
hier even op reageren, daar ik
namelijk de dochter Nelly ben
van Gerhard Arzoni. Op de
Wirdumerdijk was de zaak van
m'n opa Willem, wat later werd
W. Arzoni en zoon. Die zaak
heeft mijn vader een tijd voort
gezet, daarna zijn we verhuisd
naar de Voorstreek nummer 7
met aan de ene kant de
schoenwinkel van Dronrijp en
aan de andere kant de mani-
facturenzaak van de Firma Co-
hen.
Verder zou ik graag willen we
ten of Chris Doorenbos degene
is, die vroeger bij m'n oom en
tante Kielman in de Raadhuis
straat op het ingenieursbureau
werkte en toen in de Huizumer-
laan woonde.
De Meern
Mevr. N. Steenkamp-Arzoni
Inderdaad: Uw veronderstel
ling m.b.t. de heer C. D. is
juist.
Red. 't KI. Kr.
FAMILIE ARZONI
In de laatste nummers van 't
Kleine Krantsje duikt herhaal
delijk de naam op van de fami
lie Arzoni, waarbij verschillende
vragen oprijzen. Misschien kan
ik een tip van de sluier oplich
ten.
De weerglasmaker Antoni Arzo
ni, afkomstig uit Italië, werd op
gevolgd door zijn zoon Willem
die een zaak had aan de Groe-
neweg.
Deze had twee zoons, Gerhard
(overleden in 1893) en Idanus
Hendrikus, geboren op 6 au
gustus 1831, overleden op 13
augustus 1904.
Samen hadden de broers een
zaak aan de Kleine Kerkstraat
86.
Idanus was getrouwd met
Zwaantje Arends, geboren in
1828 en overleden in 1893. Zij
hadden vier kinderen, één er
van was een zoon, Christiaan
Johan Gerrit, geboren 1859.
Deze trouwde in 1892 met
Froukje van der Veen, weduwe
van Johannes Bergsma. Zij
overleed in 1914.
Het echtpaar had twee doch
ters: Zwaantje, geboren in 1893
en Maria, geboren in 1896.
Men woonde o.a. in de Monni-
kemuurstraat en op een boven-
huisopdeTurfmarkt14.
Zwaantje is later vertrokken
naar Amerika, waar zij trouwde
met haar neef Henry Oltmans.
Deze overleed tijdens een vis
partij op het Eriemeer. Jaren la
ter verhuisde Zwaantje met
haar twee kinderen naar Flori
da. Zij overleed in het begin
van de jaren tachtig. Haar
dochter Marie is ook al overle
den, maar de zoon van deze
Marie, John Woodhouse, is
werkzaam in een of ander mili
taire muziekcorps in de Vere
nigde Staten.
De zoon van Zwaantje, Henry
Oltmans, leeft nog steeds. Hij
was betrokken bij de invasie in
Normandië in 1944 en hij be
zocht een aantal jaren geleden
als tourist Europa, waarbij hij
ook zijn tante bezocht.
Tijdens dit bezoek heb ik hem
nog de stad van zijn voor
ouders getoond, waarbij wij ook
zijn wezen kijken in Sonnen-
borg. Daar hing in de hal nog
steeds als pronkstuk een baro
meter, gemaakt door zijn groot
vader Christiaan Johan Gerrit.
Wat er na de afbraak van Son-
nenborg met de barometer is
gebeurd, is mij onbekend. Met
Henry Oltmans heb ik nog
steeds contact.
Maria heeft gewerkt als dienst
bode bij de bekende Leeuwar
der arts dr. Eecen aan de Har-
lingersingel (hoek Pier
Panderstraat) de familie Wie-
gersma en Mr. Hepkema aan
de Willemskade (o.a. bekend
van Elfstedentocht en Frisia).
Zij trouwde met Cornelis Hanja,
zoon van de schoenmaker
Sake Hanja en Geertruida van
der Zee van de Nieuweburen.
Het echtpaar had een boekbin
derij annex leesbibliotheek op
de Noorderweg. Na de dooa
van haar man werd de zaak
overgedaan aan de heer Gie-
zen in de Beyerstraat, die vroe
ger in de zaak had gewerkt.
Marie verhuisde naar het Hoek-
sterplein, haar laatste jaren
bracht zij door in Greunshiem.
Na een val, waarbij zij haar
heup brak, kwam zij terecht in
het verpleeghuis Borniaherne.
Zij overleed in 1989, 93 jaar
oud, zonder kinderen na te la
ten.
Nooit heeft zij eigenlijk met
haar schoonfamilie willen pra
ten over haar familie, maar
langzamerhand kregen wij toch
enige kennis over bepaalde fei
ten. Haar moeder verdiende op
het laatst de kost door als
kookster op te treden bij fees
ten van de elite van Leeuwar
den, waarbij zij vooral ook het
wild bezorgde.
Het leven van Christiaan Johan
Gerrit Arzoni heeft vele diepte
punten gekend. Zo moet er
sprake zijn geweest van een
buitenechtelijke verhouding, die
verbroken werd. Christiaan ver
moordde de vrouw, werd ver
oordeeld tot gevangenisstraf,
waarbij hij in de gevangenis
misschien zelfmoord pleegde.
Van dit laatste ben ik niet ze
ker.
De moord en de gevangenis
straf zijn wel zeker, en zijn
mijns inziens de duidelijke re
den voor mijn tante het verle
den dood te zwijgen.
Wettelijk gezien zou Henry Olt
mans de bezittingen van Maria
Hanja-Arzoni geërfd hebben.
Omdat hij in Hollywood, Florida
woont, benoemde zij mij per
testament tot haar erfgenaam.
Ik was als enige zoon van de
zuster van haar man, Maria
Catharina Bougonjen-Hanja im
mers haar enige verwant in Ne
derland.
Het gevolg is dat ik nog in het
bezit ben van enige gegevens
van de burgerlijke stand, ge
boortebewijzen, grafrechten
etc. Tot mijn spijt kan ik geen
foto's e.d. tonen, omdat ik
n
Makdairdij find» 189S
Leeuwarden
meende, dat eerdergenoemde
Henry Oltmans als enige af
stammeling van deze tak van
de Arzoni's meer belang had
van deze bescheiden. Na het
overlijden van mijn tante heb ik
deze dus naar Amerika ge
stuurd.
Leeuwarden
S. C. Bourgonjen
De reeks ingezonden stuk
ken over de familie Arzoni is
een gevolg van ons artikel
"Welgestelde werd negotie
man - Trieste ondergang
van weerglasmaker in het
maartnummer van 't Kleine
Krantsje. Daarin schreven
wij over het drama van de
eerzame Idanus Hendrikus
Arzoni, die als welgesteld
burger van Leeuwarden tot
de bedelstaf verviel. Een
naaste bloedverwant zou
hem in het verderf hebben
gestort. Van de nu nog le
venden zullen er weinigen
zijn, die de ongelukkige Ida
nus zelf nog hebben ge
kend. Het is nu immers al
zes en tachtig jaar geleden,
dat hij overleed
Red. 't KI. Kr.
OH JA, DIE BONNE
In 't Kleine Krantsje van sep
tember las ik over Bonne en
zijn vacantiegeld, en toen kwa
men ook mijn herinneringen
aan hem weer boven.
Bonne, die vroeger met zijn va
der, Van der Zee met de
"scharensliep", bij de weg was,
en wiens pa ook op de kermis
placht te staan met zijn "circus
Bombarie" daar kon je met lap
pen ballen op een stapel ouwe
blikken gooien.
Daar hij jarenlang in de P.H. en
(Vervolg op pag. 6)