ZWARE TIJD TUSSEN
TWEE OORLOGEN
'T KLEINE
KRANTSJE
'T KLEINE KRANTSJE
HET BEGIN VAN EEN BAKKERIJ
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Toen hadden we er nog geen flauw idee van; nu weten we het precies: het jaar
negentienhonderdeenenveertig was wel heel erg ongunstig om een zaak te begin
nen. Met nog een hele lange, donkere oorlogstijd voor de boeg, was het op poten
zetten van een onderneming - achteraf bezien - een riskante zaak. Tóch is het
allemaal gelukt, tóch zijn alle moeilijkheden overwonnen en nu is het dan zover,
dat de B.V. In de Soete Suikerbol als een zeer succesvol bakkersbedrijf zijn
gouden jubileum kan vieren. De kalender geeft officieel november als de maand
van verjaring aan; 't Kleine Krantsje schenkt er echter nu al royaal aandacht aan.
Gestart als een piepklein dwergje in bakkersland, is Feen
stra's onderneming in die vijftig jaar door keihard werken en
vooral door veel vakmanschap en uitstekende producten
onder de Leeuwarder bakkers uitgegroeid tot een reus. Met
zeven winkels - aan de Tweebaksmarkt, in de Kleine Kerk
straat, aan Achter de Hoven, in de Menaldumerstraat en in
de winkelcentra Aldlan-Oost, Camminghaburen en Bilgaard
- bestrijkt De Soete Suikerbol in dit jubileumjaar vrijwel de
gehele stad. Een groot deel van de Leeuwarder bevolking
kent dan ook uit eigen ondervinding de kwaliteit van het
Soete Suikerbolbrood.
Bakker Jentje Feenstra en zijn vrouw Ytje
Voor het opsporen van het al
lereerste begin van Feenstra's
succesverhaal dienen we nog
verder in het verleden terug te
tasten dan tot dat net al ge
noemde oorlogsjaar. Want -
heel merkwaardig! - niet alleen
de Tweede Wereldoorlog was
voor de bakkersfamilie Feen
stra van eminent belang, de
Eerste Wereldoorlog is dat ook
geweest.
In het eerste jaar van die eer
ste wereldbrand, negentien
veertien dus, trouwde Jentje
Luutzen Feenstra uit Arum met
Ytje Wesseling uit Sint Anna
Parochie. Hoewel Jentje, een
zeer markante man, van boe
renafkomst was, was het hem
niet gegeven de voetstappen te
volgen van zijn voorvaderen.
Een bezorgde huisdokter achtte
zijn constitutie minder geschikt
voor de harde landarbeid; hij
wou hem liever zien als schil
der bijvoorbeeld, mooi in de
buitenlucht.
EIGEN BAKKERIJ
Maar Jentje Feenstra zelf zag
meer brood in het bakkersvak
en nadat hij al in verschillende
plaatsen als bakkersknecht had
gewerkt, besloot hij nu met zijn
jonge vrouw een eigen bakkerij
te kopen. Het oog viel op een
bedrijfje in het minuscule plekje
Niawier, midden in de wijde
wereld achter Dokkum. Voor de
ronde som van drieduizend
gulden kon dit bakkerijtje wor
den aangekocht en vol enthou
siasme ging het echtpaar aan
de slag.
Een bezwaar was wel, dat het
wonder van de electriciteit in
die tijd nog niet tot de plaats
Niawier was doorgedrongen -
alle deeg moest dus met de
hand worden gekneed. Ook
van waterleiding hadden de Ni-
awiersters in die dagen nog
nooit gehoord. Tot de inventaris
behoorde dus, behalve een
turf- of takkenbosoven, een
deegtrog, waarin het brood- of
roggedeeg moest worden klaar
gemaakt.
Gelukkig beschikte Jentje
Feenstra wel over modern ver
voer: hij had een hondekar met
een daarbij passende joekel
van een gele hond, die al op
gang kwam, zodra hij met zijn
naam Wodan werd aangespro
ken. En.de bakker had een
knecht* een hele steun, want
die landarbeid was voor Jentje
Feenstra misschien minder ge
schikt geweest, ook het bak
kersvak viel hem bepaald niet
licht.
Feenstra's bakkerij maakte het
bekende kleingoed en verder
plaatbrood en wiggen, een
brood, dat men overdwars in
sneed en, vanzelfsprekend,
strengelbrood op de vloer.
Met de hondekar werd de di
recte omgeving afgezeuld en
de naastliggende wereldstad
Wetsens met nog geen hon
derd inwoners was de belang
rijkste plaats in het verzorgings
gebied.
Terwijl Jentje en Wodan dus
het land introkken, hielp Ytje de
klanten in het winkeltje, waarbij
als aanvankelijk bezwaar naar
voren kwam, dat zij, komend uit
het Bildt, geen woord Fries ver
stond. Vroeg zo'n vrouwtje
"trije bóltsjes", dan diende de
bestelling eerst voor de bak
kersvrouw in gangbaar Neder
lands te worden vertaald - al
thans in het begin.
Trouwens, Ytje Feenstra moest
ook al gauw bij de bakoven de
handen uit de mouwen steken,
want de mobilisatie na de in
augustus negentienveertien uit
gebroken oorlog riep de knecht
in dienst en het bakken moest
wel doorgaan.
MILDERE OMGEVING
Jentje Feenstra, die dus niet
sterk was, begon het venten in
de omgeving steeds meer als
een last te beschouwen en na
tien, twaalf jaar had het bak
kersechtpaar ook begrepen, dat
de wind nooit gaat liggen in het
deel van de wereld, waar ze
woonden. Zo zagen zij tenslotte
naar een wat mildere omgeving
uit, die zijn meenden te vinden
in het greideland van Baardera-
deel.
In negentienzesentwintig ver
kochten ze de bakkerij in Nia
wier voor vijf mille aan hun
knecht Durk Sijtsma, waarna ze
voor achtduizend gulden een
bakkerij kochten in Hijlaard.
Het gezin Feenstra, dat toen al
uit zeven personen bestond,
kreeg er hier nog tweemaal
een uitbreiding bij, zodat er uit
eindelijk negen mensen rond
de tafel zaten: Heit en Mem,
Luutzen (geboren in 1915), Eli
sabeth (1916), Jan (1918),
Klaske (1920), Jacob (1921),
Hiltje (1927) en Dieuwke
(1929). Van hen zullen we
Luutzen, Lies, Jan en Jacob
nog in het verdere verhaal van
(Vervolg op pag. 5)
Het minuscule Niawier, waarJentje Feenstra in het jaar negentienveertien een bakkerij aankocht
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie:
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)-
987560.
Abonnementsgelden:
bank 2805901
Post-
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud: tele
foon (058J-120302.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 29,- per
jaar; voor het buitenland:
55,-per jaar.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
3,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex., 9,-voor3 ex.
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aapmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn be
taald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorafgaande jaar
zijn betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te v.ermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven; Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.
