•TKLEIHE miIIS JE
DE SCHUILPLAATS VAN
DE IJZEREN MAN
NI
'T KLEINE
KRANTSJE
ONZE F0T0PRIJS VRAAG
WEET ALLES V.AN BRILLEN EN CONTACTLENZEN
Leeuwarden, Nieuwestad 55 Harlingen, Voorstraat 63.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
Ja, ja, dat was nou eens heel wat anders dan anders: de laatste opgave in onze
traditionele fotoprijsvraagrubriek. Geen afbeelding van een bepaald pand ditmaal
en ook geen verrassend doorkijkje in onze oude binnenstad, maar het portret van
een geharnaste meneer, die helemaal niets prijs gaf van de omgeving, waarin hij
was gefotografeerd. Wat kon dat nou zijn en waar kon dat zijn? Voor vele
lezers van onze krant zijn dat vragen gebleven - pas op dit moment zullen zij er
achter komen op welk punt in de stad zij hadden moeten zijn om het juiste
antwoord te geven. Verdekt opgesteld, zou je kunnen zeggen, staat in een steeg
naast de apotheek van Tromp Visser aan de Voorstreek "De Yserman", ofwel De
IJzeren Man. Nou ja, hij staat daar niet, maar zit er in de zijgevel van dat pand. Op
een hele vreemde plaats dus, maar dat is niet altijd zo geweest. Voor een verbou
wing van het huis prijkte de Iser Man er in de voorgevel, net zoals de meeste
andere geveltekens in de stad.
"Wat komt me dit onbekend
voor dacht ik, toen ik de opga
ve bekeek en het bleef voor mij
deze keer een groot vraagte
ken" aldus de heer Harm de
Vries, "maar", zo voegde hij
daar aan toe, "dat houdt de
spanning erin".
Ook de heer Th. van .Rossum
klom even in de pen om ons te
berichten, dat deze opgave te
zwaar voor hem was geweest:
"Ook deze keer weer niet ge
vonden."
En de heer W. D. Lijfering zei
het zo: "De geharnaste man
zocht ik bij de firma Gerlach in
de Doelesteeg of in de Kleine
Hoogstraat, maar allebei mis.
Waarschijnlijk ben ik op het
verkeerde been gezet en is de
afbeelding niet die van een rid
der, maar misschien van een
meester bakker met de brood
laadstok in de hand? Bij diver
se bakkers, waar ik om inlich
tingen vroeg keek men mij
bedenkelijk aan, zo van "hoe
zou het met deze oude zijn ge
steld?"
Nu, het huidige pand van de
apotheek moet zo'n vierhon
derd jaar geleden bewoond zijn
geweest door een ijzerhande
laar, die - heel toepasselijk -
als teken een geharnaste man
in zijn voorgevel plaatste.
Mathijs Noldus heette deze ij
zerkramer en het is mogelijk,
dat hij al voor het plaatsen van
de steen door het volk van
Leeuwarden als Iserman werd
aangeduid. Ook kan het zijn,
dat dat na het inzetten van de
steen gebeurde. In ieder geval
was het enkele generaties lang
Iserman tot deze de naam
werd verlatiniseerd tot de naam
Siderius, wat in feite ook ijze
ren man betekent.
"Toen de kinderen of kindskin
deren van de Iserman gingen
studeren vond men, naar toen
wel gebruik was, het passend
de naam een Latijns tintje te
geven. Iserman werd Siderius,
zoals ook Beek Bekius werd"
zo schreef ons de heer Mr. H.
S. Bekius te Helvoirt, die
slechts kon veronderstellen, dat
de man van onze foto de 'ise-
ren man' moest zijn - "Vanuit
het verre Helvoirt moet ik wel
afgaan op mijn geheugen" zo
berichtte hij ons.
"Achter het linkerraam van de
apotheek staat een matglas af-
dekraam, zoals dat vroeger wel
meer werd toegepast" en in dat
raam staat ook een afbeelding
van "De Iser Man" zo wist de
heer A. R. van Dantzig ons te
berichten.
Aardig was ook, wat de heer D.
Beeksma ons schreef: "Dit was
haast het zoeken van een
speld in een hooiberg. Drie da
gen zoeken en overal vragen,
maar tenslotte toch gevonden".
De heer M. Meyer te Hardega-
rijp meldde ons, dat hij voor de
eerste maal een oplossing in
stuurde, waarbij hij een beroep
op zijn (uitstekende!) geheugen
deed: "Mijns inziens heeft deze
ridder jaren geleden al eens
een keertje in 't Kleine Krantsje
gestaan."
Ook bij de heer A. van 't Zet
ging er een lampje branden,
toen hij onze foto zag: "Dat
heb ik al eens eerder gezien,
maar dat is al lang geleden,
dacht ik bij mezelf. Toch maar
verder piekeren en ja hoor,
toen wist ik het weer".
Voor de heer J. van der Zwaag
was onze opgave deze keer
een erg leuke verrassing, om
dat hij de laatste tijd enkele ke
ren bij de steen had stil ge
staan om te weten te komen,
wat er precies in het onder
schrift stond.
En mevrouw Tine Weistra
schreef, dat deze ijzeren man
ook het familiewapen is van het
geslacht Siderius "waarvan
mijn tantezegger ook een telg
is".
HULP
Tenslotte moest de heer D.
Jonker ons melden de steen
niet te hebben kunnen vinden,
maar hij had hulp van zijn zoon
gehad. Die had van zijn lange
speurtochten gehoord en hij
belde hem met de opheldering.
Als loodgieter had zoonlief ooit
eens een karweitje bij de steeg
verricht en hij herinnerde zich
daar "iets dergelijks" te hebben
gezien.
Goed, de winnaar van het uit
geloofde prijsje, een exemplaar
van het fotoboekje "Leeuwar
den, ach ja, zo was het
Dat werd de heer L. Sanbrink,
Prins Bernhardstraat 8b in
Leeuwarden. Het boekje wordt
hem toegestuurd.
COVWM
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publlciteits-
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie:
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)-
987560.
Abonnementsgelden
bank 2805901
Post-
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud: tele
foon (058 >-120302.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 29,- per
jaar; voor het buitenland:
55,-per jaar.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
3,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex., 9,-voor3ex.
ir
Het lidmaatschap van 't
Kleine Krantsje staal alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn be
taald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorafgaande jaar
zijn betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven: Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die niet
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.