KIPPENMARKTOP
DE NIEUWESTAD
STA TES EN STINZEN
■T KLEINE KRANTSJE
Oeroud nieuws uit de
Stads- en Dorpskroniek
van dr. G. A.
SCHOONHEID DIE VERLOREN GING
HAAST NIET VOOR TE STELLEN
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 7
De koopman G. O. van Kammen in De Jonge Moor Over de
Kelders te Leeuwarden adverteert, dat gedurende de kermis een
danspartij zal gegeven worden door J. C. Bugner, dansmeester
met een orkest van zes muzikanten, 's avonds tien uur, entree een
zestehalf. (1793).
De trekvaart van Leeuwarden naar Sneek is eenigen tijd onbe
vaarbaar wegens slatting 1787).
De postwagen van Leeuwarden naar Groningen rijdt 's morgens
zes uur af en van Groningen te half zes 1828).
Eerste proefnemingen met gaslicht te Leeuwarden voor straatver
lichting (1843).
Treurige toestand van den trekweg Leeuwarden-Dokkum, waarvan
noch provincie, noch gemeente zich iets aantrekken (1894).
De zoon van wijlen Isaac Levy, de rijkste Joodsche koopman te
Leeuwarden, is uit hoofde van excessen in de synagoge ge
pleegd, tot een boete van vijf en twintig goudguldens veroordeeld.
Zijn vader was veroordeeld tot een boete van vijftig gouden Frie-
sche rijders, wegens overtreding der bevelen van het hof (1751).
Schoolmeester H. Moeselaar op de Keizersgracht te Leeuwarden
begint school te houden bij de Duco Martenapijp in het zogenaam
de Schoolmeesterssteegje aldaar, terwijl zijn vrouw continueert
met het houden van een kleine kinderschool (1771).
Op den verjaardag van de princes van Oranje worden te Dokkum
driemaal de kanonnen rondom de stadswallen gelost 1762).
Jouke Jelgerhuis in de Sint Jacobsstraat te Leeuwarden, zilver
smid en gouddraadwerker, maakt allerlei soorten van gouddraad
werk (1759).
De kiesvereeniging "Vaderland en Oranje" te Leeuwarden heeft
zich op vasten voet geregeld en stelt zich ten doel "om in over
eenstemming met het stelsel van vrije verkiezingen en met het
oog op de waarachtige belangen van het vaderland, de provincie
en de gemeente, de keuze van brave, kundige en zelfstandige
leden voor de Tweede Kamer, Provinciale Staten en den Raad
bevorderen" 1859).
Verkoop van een grooten tuin met allerlei vruchtboomen en fraai
zomerhuis achter een groote deftige huizinge op 't Sint Jobsleen;
de tuin loopt tot de stadswal, waarover men uitzicht heeft bij der
Joden kerkhof (1782).
't Is vijftig jaar geleden, dat te Leeuwarden de eerste Friesche
koningszweep werd verharddraafd, namelijk na het bezoek, dat
Koning Willem I met de prinsen aan de Friesche hoofdstad bracht
(1881).
Bij C. H. Wilkeshuis op het Zaailand te Leeuwarden is te zien een
groot panorama van den brand te Hamburg (1843).
Benedictus Levy in de Groote Hoogstraat te Leeuwarden tegen
over schepen Couperus, verkoopt allerhande geborduurde mans-
en vrouwelubben en halsdoeken (1761).
Oproeping van een predikant of candidaat als praeseptor der eer
ste Latijnse School te Leeuwarden op een tractement van ft. 280,-
per jaar met verplichting 26 predikbeurten per jaar waar te nemen,
waarvoor hij ft. 370, - geniet (1787).
Het collegium medicum publiceert dat de Staten van Vriesland Mr.
Jan de Vries, chirurgijn te Leeuwarden, aanstellen tot 's land-
schaps operateur en leeraar in de anatomie, chirurgie en vroed
kunde en geven hem volmacht om alle arme, behoeftige, met
steen of breuk geplaagden binnen de provincie onder Gods zegen
gratis te helpen. Hij moet daartoe jaarlijks een reis door de provin
cie op eigen kosten doen. Verder houdt hij gratis wekelijks vier
lessen, twee in de chirurgie, één in de anatomie en één in de
vroedkunde 1753).
Verkoop van het pakhuis Eeburg met zomerhuis en tuin op de
Olde Galileën te Leeuwarden, bij hopman P. Nieuwbuurt als eige
naar begruikt (1769).
Op last van het gemeentebestuur zijn de klepels uit beide klokken
te Katlijk verwijderd om het Sint Thomasluiden te voorkomen
(1893).
De heer Kijlstra, onder wiens leiding ook de Amelanderdam is
aangelegd, begint de voorloopige werkzaamheden tot verbinding
van Schiermonnikoog met den vasten wal (1880).
Schrijfpennen met stalen punten, voor weinige weken uitgevonden
en reeds op meest alle kantoren in Holland in gebruik, verkrijgbaar
bij V. van der Plaats te Harlingen voor twee zestehalven per stuk
(1799).
Gedeputeerde Staten van Friesland verhoogen de premie op het
vangen van musschen tot op twee penningen op iedere musch,
die wordt gevangen en gedood (1760).
We kunnen het ons moeilijk
voorstellen, maar ooit is de kip-
penmarkt op de Nieuwestad
geweest en speelde de handel
in pluimvee zich af onder de
luifels van het Waaggebouw.
Dat was een gemakkelijke
plaats voor de beurtschippers,
die er kippen moesten afleve
ren: voor dag en dauw meer
den zij er met hun scheepjes
bij de kade langs de Nieuwe
stad af.
Toen het gemeentebestuur de
kippenmarkt blijkbaar niet meer
vond passen bij de standing
van de hoofdstraat van de stad,
werd de handel in kippen ver
plaatst naar het Wilhelmina-
plein.
Daarna werd de markt nog
weer wat verder weggeduwd:
het pleintje tussen de Harmonie
en het Paleis van Justitie was
de volgende plaats voor de
handel in pluimvee.
Vandaar verhuisde de markt
weer naar een nieuwe bestem
ming en wel naar de Boterhoek
in de schaduw van de Oldeho-
ve. Maar ook hier zou de markt
niet tot in lengte van jaren blij
ven. Van de Boterhoek ging het
naar het Schoenmakersperk
aan het einde van de Nieuwe-
buren.
Tot de Tweede Wereldoorlog
heeft de pluimveemarkf zich
daar kunnen handhaven, maar
tijdens de Duitse bezetting
kwam er alweer een andere
handelsplaats. Nu werd de
ruimte bij de Verlaatsbrug bui
ten de hekken van de Wilhelmi-
nabaan tot marktplaats bestem
peld.
Ook aan de handel hier kwam
echter een eind, want de vol
gende handelsplaats werd een
deel van de varkensmarkt op
het oude veemarktterrein. En
tenslotte werd deze zesde ver
huizing in nog geen vijftig jaar
gevolgd door een zevende,
toen de Frieslandhal gereed
kwam en er buiten de hal een
stukje van het complex voor de
handel in kippen werd be
stemd. Daar is de pluimvee-
handel nu nog, maar in vergelij
king met vroeger stelt die nu
niet zoveel meer voor: er ko
men vrijdags, zo vernamen wij,
maar een handjevol kippen en
zo nu en dan nog eens een
konijn aan de markt.
Ferwerd: Herjuwsma State
Finkum: Slot Holdinga
