TOEN DE JEUGD NOG
VERKEERSLES KREEG
'T KLEINE
KRANTSJE
'T KLEINE KRANTSJE
BAL TEGEN BORST
SCHEIDSRECHTER:
STRIJD GESTAAKT
\l
WAAR IS
MAQUETTE
GEBLEVEN?
is zuinig op uw oge"
WEET ALLES VAN BRILLEN EN CONTACTLENZEN
Leeuwarden, Nieuwestad 55 Harlingen, Voorstraat 63.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 3
In juni van dit jaar overleed op vijfenzeventigjarige leeftijd
de heer Henk Tak, oud-hoofdagent van de Leeuwarder ge
meentepolitie. Zijn verscheiden na een langdurige ziekte
deed ons terugdenken aan de tijd, waarin de jeugd in onze
stad en ook veel ouderen nog de profijten konden trekken
van verkeersonderwijs. Henk Tak was de man, die duizen
den zich zullen herinneren als een bezielde 'verkeersagent'
- hij was het, die tien jaar lang hier het verkeersonderricht
verzorgde.
■r$\ gnjHHHHHj
Vlak voor de bevrijding van ons
land, in maart 1945, kwam de.
oorspronkelijk uit Amsterdam
komende heer Tak in dienst
van de politie in Leeuwarden.
Eerst werkte hij bij de surveil
lancedienst, daarna bij de zo
genaamde rijwielbrigade.
INSTRUCTIELOKAAL
Tenslotte werd hij aan het
corps onttrokken om zich ge
heel te kunnen wijden aan het
geven van verkeersonderricht.
Begin januari 1967 kwam er in
de kleuterschool De Tuinfluiter
aan de Tuinen aan speciaal In
structielokaal en de heer Tak
kreeg daar de beschikking over
een machtig mooie maquette,
vervaardigd door de gepensio
neerde gemeenteambtenaar T.
Steenhouwer en genereus ge
schonken door de Electro Blik-
fabriek.
Deze maquette toonde werke
lijk alle mogelijk- en moeilijkhe
den van het verkeer op de
weg. Ze was voorzien van krui
singen, van verkeerspleinen,
van onbewaakte overwegen,
van een rijdende electrische
trein, van auto's, van fietsers,
nou ja, noem maar op.
Daarbij voorzag de heer Tak
zich van een groot aantal zelf
gemaakte dia's, aan de hand
waarvan hij toelichting gaf bij
een uitgebreid vraag- en ant
woordspel.
'Öc
k Kit.» Ml
Zijn verkeerslessen waren
vooral bedoeld voor leerlingen
van het gewoon lager onderwijs
en voor de eerste klassen van
het voortgezet lager onderwijs.
Maar ook leden van bedrijfsver
enigingen en andere geïnteres
seerde ouderen kwamen onder
zijn gehoor om in een tijd,
waarin het verkeer al steeds
drukker werd, meer kennis van
het verkeer op te doen.
"Het deelnemen aan het ver
keer," aldus onderwees de
heer Tak, "vereist een goed
met elkaar omgaan. Dat is het
grondprincipe van onze gedra
gingen op de weg. Wij moeten
in het verkeer altijd rekening
houden met een ander. Wij
hebben eerder plichten dan
rechten."
VERKEERSBRIGADIERTJES
Buitengewoon belangrijk voor
Henk Tak waren ook de in
structies, die hij de verkeersbri-
Stadgenoot Hans Huizinga, ze
ventig nu, was ooit de snelste
man in het noorden van ons
land. In dit nummer van 't Klei
ne Krantsje halen wij herinne
ringen op aan die tijd.
Waar is de maquette geble
ven, aan de hand waarvan
Henk Tak tien jaar lang ver
keerslessen gaf? Dat vra
gen wij ons nieuwsgierig af,
nu ons blijkt, dat iedereen
op deze vraag het antwoord
schuldig blijft. Het machtige
werkstuk, dat duizenden
guldens heeft gekost, moet
toch ergens een waardige
plaats hebben gevonden.
Mevrouw Tak, de weduwe
van de vroegere verkeersin-
structeur, zei ons niet te we
ten, waar de maquette is
gebleven. Desgevraagd
bleek ook onze gemeente
politie daar geen flauwe no
tie van het hebben. Haar af
deling Voorlichting verwees
ons naar de gemeentelijke
afdeling Onderwijs. Maar
ook daar was met niet in
staat direct het raadseltje op
te lossen. Daarom op deze
plaats de brandende vraag
aan iedereen: waar is die
mooie maquette gebleven?
Wie het weet moet het ons
beslist even zeggen!
gadiertjes gaf - treffend was
zijn enthousiaste werkwijze
daarbij.
Zijn zo nuttige werk vond in ze
kere zin een dramatisch eind,
toen hij in 1976 zestig werd en
de politiedienst verliet.
Het verkeersonderwijs werd
daarna niet voortgezet en ook
de traditionele examens van
Veilig Verkeer vonden een jam
merlijk eind.
Tot welke verloedering dit alles
heeft geleid, kunnen we waar
nemen op elk moment van de
dag en op elke plaats in de
stad. Wie alle verkeersovertre
dingen zou gaan turven, kan
wel doorgaan met het streep
jes-trekken. Dat de politie daar
ogenschijnlijk niets of nauwe
lijks iets tegen doet, is weer
een verhaal apart
Een zeer bekende figuur in de kringen van de voetbalsport in
Leeuwarden in vooroorlogse jaren was Jopie Turksma. Veel oude
ren van nu zullen hem hebben gekend, eerst al scheidsrechter en
laterookals verslaggever.
In z'n scheidsrechterstijd moet het ooit zijn gebeurd, dat Jopie
Turksma op het Fonteinland als arbiter fungeerde in een wedstrijd
tussen Aristides en de joodse voetbalvereniging Achdoeth.
Toen geviel het, dat een van de spelers een keihard schot loste,
waarbij de bal toevallig in de richting van de scheidsrechter vloog.
Die zou de bal wellicht tegen de borst hebben gekregen, wanneer
hij, zeer snel reagerend, het leer niet had opgevangen, daarmee
een safe verrichtend, die de beste doelman hem niet had kunnen
verbeteren.
Een verrassende reactie was het zeker, maar nóg veel verrassen
der was het, wat Jopie Turksma verder deed. Hij blies driemaal op
z'n fluit, riep vertwijfeld uit: "Hier valle dooien!" enstaakte de
wedstrijd!
In zijn latere tijd als voetbalverslaggever werd er dijkwijls gefluis
terd, dat Jopie op de perstribune altijd "afkeek" van de collega, die
naast hem zat. Maar dat was natuurlijk niet waar. Hij wist zich met
de pen netzo goed te redden als met de fluit.
Werd er van de redacteur-uitgever van deze krant in vroeger jaren
ook niet zoiets gezegd? "Verslagjedief" noemden ze die. Notabe-
ne!
COP
en.-.uwgdd'
voor Leeuwarden en de
wijde wereld er om heen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor
Verschijnt omstreeks de
twintigste van iedere
maand.
Administratie:
Friesch Dagblad, Voltastraat
7a, Leeuwarden
Abonnementenadministratie
Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden, telefoon (058)
987560.
Abonnementsgelden: Post
bank 2805901
Kopij voor 't Kleine Krantsje
sturen naar:
Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden.
Voor eventueel overleg over
de redactionele inhoud tele
foon (058)-120302.
Abonnementsprijs
voor Nederland 29,- per
jaar: voor het buitenland:
55,- per jaar.
Losse nummers, per post
bank besteld (2805901):
3,- voor 1 ex., 7,- voor 2
ex., f 9,-voor 3 ex.
Hel lidmaatschap van t
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 15e januari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn be
taald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland moe
ten op de 15e december
van het voorafgaande jaar
zijn betaald
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wordt
verzocht op het girostrookje
te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen schriftelijk worden
doorgegeven Postbus 858,
8901 BR Leeuwarden.
Abonnementen, die met
vóór 1 december schriftelijk
zijn opgezegd (postbus 858,
8901 BR Leeuwarden), wor
den automatisch verlengd.