'T KLEINE KRANTSJE
LEEW ADDERS,
WAAR IS DIT?
LOUIS
DAVIDS
ZOGING DAT
IN OPA'S TIJD
LUNCHROOM OP
PLAATS V. EN D.
Oeroud nieuws uit de
Stads- en Dorpskroniek
vein dr. G. A. Wumkes
LAATSTE
SIGAREN
MAKER
VOOR
DE RECHTER
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 7
Te koop de herberg Het Schippergezelschap aan den zuidkant
van de Noorderhaven, bewesten de Vischmarkt te Harlingen.
(1789)
Vertoond te Leeuwarden het kabinet van wasfiguren van J. van
Dinter uit Amsterdam, waarin o.a. te zien is een ontleedkundig
wasbeeld, waarin de ingewanden bij den mensch van de borst en
buikholte van was geboetseerd vertoond worden, eveneens een
manshoofd met de hersenen, vliezen, vaten, spieren. Dr. J. Vitrin-
ga Coulon beveelt de bezichtiging aan. (1818)
Te Franeker hebben enkele buitensporigheden plaats wegens 't
opdragen der magistraatsbestelling aan den prins erfstadhouder.
In den nacht heeft men de Maegden van het stadwapen te Frane
ker op de Noorderpoort weggehaald en in de stadsgracht gewor
pen. Beschuldigd en gevangen genomen zijn de molenaar Focke
Hayes op de Noordermolen en de zadelmaker Haije Faber. (1748)
Overleden Horatius Vitringa, oud vijftien jaar, eenige zoon van
notaris Erneatus Vitringa en Johanna Brunsvelt te Leeuwarden.
Opzijn dood verschijnen bij Joh. Thijssen rouwgedichteh. (1731)
Op drie zalen in de gevangenis te Leeuwarden, bevattende drie
honderd gevangenen, is oproer uitgebroken tegen de beambten
tengevolge van een mislukte poging tot ontvluchting door eenigen
gesmeed. Schutterij en garnizoen herstellen de rust. 1826)
Sake Leentjes, die den boeier van den heer Minnema de With te
Sloten des nachts met teer heeft besmeerd, wordt in zijn woning
na wanhopige urenlange verdediging tegen een woedende menig
te, die het huis bijna afbreekt, 's morgens te drie uur gevangen
genomen. (1885)
Kaspar Kroese, pijper van de Garde, op de hoek van het Schoen-
makersperk te Leeuwarden, verkoopt allerlei soorten van dwars
fluiten, hetzij palmhouten of koperen. (1766)
Jan Nauta, schoolmeester in de Breedstraat te Leeuwarden, ad
verteert, dat hij niet volgens de geruchten" ophoudt met schoolhou
den, maar er mee doorgaat, gelijk hij al veertien jaar heeft gedaan.
(1768)
Madamme Martariny, Italiaansche zangeres, geeft haar laatste
concert in de herberg De Valk te Franeker; zij zingt zes nieuwe
magnifique aria's, entree f 1,~. (1759)
Dr. Julius Vitringa Coulon te Leeuwarden opent in het Theater
Anatomicum namens de Commissie van Geneeskundig onderzoek
zijn anatomische lessen op een manlijk lijk, voornamelijk over de
deelen, die tot de ademhaling en den omloop van het bloed die
nen. Voorts zal het Theatrum voor genees- en heelkundigen open
staan 's morgens van elf tot twaalf en 's middags van twee tot drie
uur en hun gelegenheid gegeven worden zich in de ontleedkunde
te oefenen. (1810)
Verschenen bij D. van der Sluis te Leeuwarden: "Redevoering,
gehouden op het feest van 19 December 1799 wegens den af
tocht der Engelschen en Russen door Jan Brouwer, doopsgezind
leeraar aldaar. (1800)
Uit de voorgevel van een huis te Bolsward komt een mes te
voorschijn met de naam Ippe Willemssoon; wat in verband wordt
gebracht met de legende dat een jongen bij het spelletje varkens-
slachten door een ander werd vermoord. 1894)
Bij Stotsman, castelein in het Hof van Friesland te Leeuwarden
wordt gegeven een instrumentaal en vocaal concert, waar Madam-
me Barbarinide nieuwste Italiaansche aria's laat hooren; prijs van
16concerten f 6,-, entree f 0,50. (1767)
Arent Hansen, castelein in het Wapen van Idaarderadeel te
Grouw, maakt bekend, alzoo door het leggen van een nieuwe dijk
het zeer compleet is om naar Grouw te rijden, dat hij aan alle
liefhebbers goed logies biedt en om een goed zood vis te eten als
anders, mids een dag a drie van tevoren kennis hebbend. 1759)
Secretaris H. W. Wiarda verkoopt ten huize van kastelein Jacob
Sybes te Hartwerd de oude kerk aldaar van oude Friesche steen,
predikstoel, banken en leien op de kerk. De toren blijft staan.
(1771)
Aanbesteed het leggen van den spoorweg Heerenveen-Leeuwar
den. (1866)
Ten huize van Lammert Jochems, hospes op Backeveen, worden
de hooge veenen verkocht op de Haulë, alle gereguleert tot de
graverij, o.a. van de kerkplaats te Haule aan de noordkant van de
vaart tot aan de Haulerscheiding, te bevragen bij den landmeter
Cornells Leenderts te Lippenhuizen. 1768)
Een van de allerlaatste sigaren
makers in Leeuwarden: dat
moet Jan van Wier zijn ge
weest. In zijn jonge jaren werk
te hij bij de sigarenfabriek van
U. de Boer in de Schrans. An
dere sigarenmakers in die tijd
waren Tromp, Mol, Ebbens, De
Jong, G. de Boer, Sietenga en
Ter Horst, Krol en Watse
Schaaf. In 1933 ging de siga
renfabriek van U. de Boer op
de fles; Jan van Wier werd
toen zelfstandig. Hij vestigde
zijn sigarenmakerij in een oud
pandje in de Wolvesteeg, waar
hij tientallen jaren zou blijven.
Tenslotte kon hij het door de
concurrentie van de grote siga
renfabrieken niet langer bolwer
ken. Alleen in zijn smakelijke
verhalen bleef de herinnering
voortleven aan een tijd, toen
een goeie sigaar nog een halve
stuiver kostte en je voor vijf of
zes "doordeweekse" sigaren
nog niet meer hoefde te beta
len, dan een dubbeltje.
Wanneer de vermaarde caba
retier en revueartist Louis Da
vids (1883-1939) moest optre
den in Leeuwarden,
overnachtte hij vaak in het in
middels jammerlijk verdwenen
hotel De Nieuwe Doelen aan
de Voorstreek.
Dat werd in David's tijd geëx
ploiteerd door kastelein Hendrik
Hoven, die er van 1893 tot
1938 de scepter zwaaide.
Hendrik Hoven had een notitie
boekje, waarin hij landelijk be
kende artisten, die in zijn hotel
verbleven, graag hun handteke
ning liet zetten.
Natuurlijk liet hij dat ook Louis
Davids doen en die schreef er
toen nog dit krabbeltje bij:
"Voor het zitten in Leeuwarden
is iedereen bang/In De Doelen
zat ik graag mijn leven lang"
Met dat "zitten in Leeuwarden"
doelde Davids natuurlijk op het
verblijven in de Leeuwarder
Strafgevangenis. Deze had in
die tijd in ons hele land nog
een beruchte naam - hier im
mers kwamen alle langgestraf
ten terecht.
En die bleven er toen nog zit
ten ook: wie hoorde er in die
vooroorlogse tijd ooit van ont-
vluchtelingen?
't Was in den vroegen morgen
op een dag in Juli, dat de agent
J. Huisman surveilleerde in de
buurt van de Lombardsteeg te
Leeuwarden. Daar trof zijn oog
een dame, die vanaf de Nieu-
westad zich per rijwiel door de
Lombardsteeg voortbewoog,
iets, wat in de politieverorde-
Tussen de winkel van Vroom
en Dreesmann en de toen nog
bestaande goudsmidwinkel van
Nolet aan de Nieuwestad heeft
in vroeger jaren een lunchroom
met de naam "De Oude Waag"
gestaan. De Oude Waag was
ook hotel-restaurant - op de bo
venverdiepingen waren een
aantal hotelkamers. Zonder de
expansieve kracht van V. en D.
had het horecabedrijf op dit
mooie punt wellicht nog kunnen
ning verboden is. De agent
schoot er op af om de dame in
kwestie P. B., 40 jaar, huis
vrouw van B. N. te Leeuwar
den, proces-verbaal te maken.
Maar dit viel alles behalve in
den smaak van mej. N. Zij uitte
haar ontstemming in een vloed
van woorden, welke men ver
gezeld van de qualificatie: ,,Be-
leediging van een ambtenaar in
functie" heden terugvindt in de
dagvaarding.
Verdachte, die betoogt, dat zij
reeds lang voor het einde van
de Lombardsteeg was afge
stapt, ontkent, dat zij alles heeft
gezegd, wat haar in den mond
is gegeven.
,,Wat u gezegd heeft, is al
mooi genoeg", meent de rech
ter, die den eisch van den offi
cier, mr. Nahuys, 15 boete of
15 dagen hechtenis, bevestigt.
(1940)
bestaan, maar nu maakt het al
weer heel lang deel uit van het
grote winkelbedrijf. Toen V. en
D. het pand in de dertiger jaren
aankocht van de eigenaresse,
de weduwe Van der Meer, zat
de weduwe van Tjeerd Klopma
in het hotel; zij was het, die,
geassisteerd door haar tante-
zegger Geert Klopma, in de
laatste jaren van het bestaan
van "De Oude Waag" de hotel
zaken behartigde.
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schhftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag overvier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het..."
met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
