GESPREKKEN OP
'T KLEINE KRANTSJE
GEEN
BROOD
VOOR
MILITAIR
"LINKS UIT
DE FLANK"
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 13
De brugmannen hewwe ut over
trouwen en huushouwingen
froeger en vandaag de dag.
Mar der is netuurlijk feul meer
feranderd. Ja, sommige dingen,
nim mar ouwe bekende febrie-
ken binne helemaal fut. Op een
enkelde na. Mar soms wille
meensen nou en dan werom
naar ut ouwe stee. Soa fiele-
soafére de vijf: Tabe Ruutsje,
Lange Marten, Minne Mager,
Fokke Vutman en Groate
Geert.
Tabe Ruutsje: Wij binne nog es
bij een trouwerij weest. Eén fan
ons kleindochters gong trou
wen. Se leve al jaren samen,
mar ut su nou toch mar weze.
Grote Geert. Dat hoor je meer.
Een froeger buurmeiske fan
ons oek. Se sei ut soa! We wu-
den mar een kien nimme, en
dan is ut met alles maklijker as
jou trouwd binne. Wat is 't wat
niet?
Lange Marten: Froeger was ut
een toer om sonder kienders te
blieven. Wisten wij feul. Groate
huushouwings. Elk jaar raak.
En nou, eerst mar een auto, la
ter mar es een kien.
Fokke Vutman: Lang niet altied.
Ik woan flak bij een skaol, en
dan sien ik de moekes kienders
ophalen. Mar se hewwe oek
faak een ander kien op de fiets,
of in de kienderwagen.
Minne Mager: En jou hewwe
meensen, die gien kienders
krije kenne, En dat begroat mie
soms de toanen uut. Mar hoe
komme we eigenlijk op dit sja-
pieter?
Tabe: Ik loof dat ik de dader
bin. Wij waren op de trouwerij
weest fan een kleindochter.
Och dat was wel gesellig. Hij
leek oek wel een leuke fent.
Mar ja, dat brult mar fan hoi, en
mar op mekaar om tute.
Geert: Dat siene jou op de tee
vee oek wel. En dat hoi roepen
oek. Nooit meer es futsoenlijk
goeiemorren of goeienavund,
wik mag segge, sak mar seg-
ge.
Fokke: Ja jonge, de dingen fe-
randere. Een soat dingen fan
froeger binne al foetsie. Laas-
sen trof ik een man, die in froe
ger jaren bij de Frico werkt
nij. Soa tref je nog es één. En
soa doende wat deur de stad
swalke. Mar hij wu hier niet
weer hene. Hij was der al soa
lang uut weest.
Tabe: Soa trof ik op die trouwe
rij nog een tante fan de frijer
fan ons kleindochter. Die skoat
hadde - mar later ferhuusd
was - naar weet ik feul. Hij wu
weer es kieke op't ouwe plak.
Mooi alles fut!
Minne: Ja, die kon lang soeke.
O, mar hij maakte toefallig wel
de laatste plof fan de CAF met.
Boem, boem, boem. Dat son-
gen de Moffen al: Ut gaat alles
foorover, ut gaat alles foorbij.
Marten: Ik hew een tiedsje op
de Pepierwarenfebriek werkt.
Laassen trof ik nog es een
ouwe maat uut die tied en we
seiden teugen mekaar: Die fe-
briek staat er nog. En we haal
den wat ouwe fieten op uut de
tied fan de Landstra's. Mar
daar gong ut om: hij staat er
nog! Mar welke febriek nog
meer?
Tabe: Nou in ieder gefal de
Condens, ut ouwe stuk. Mar
ferder is alles fut of heel anders
wurden. Dat kwam die man,
waar Fokke ut over had, oek
nuver an, denk ik. Was ie hier
weer woanen gaan, of was ie
hier soa mar es even in Liw-
wadden?
Fokke: Hij was hier foor een
begrafenis. Dat doet ons gien
op mie af en sei: jou binne
Gabe of Tabe of.Ik sei:
Tabe en as ik ut goed sien, bin
ne jou Margje. En ik had ut
goed!
Minne: Seker weer een ouwe
flam. Ja, sien je wel, hou die
Tabe in'e gaten. Hij was een
man fan ruutsjes en tuutsjes.
Klein grapke. Mar je konnen ut
wel even pratende houwe.
Weetje nog wel, oudje?
Marten: Seistou Margje, Tabe?
In mien jonge jaren had mien
ene broer een tiedsje ferkering
met een Margje. Een stevige
meid met een paar beste be
nen. Ja, en se kon o sao mooi
singe.
Tabe: Dat kon best es weze.
Want se fertelde nog dat se
song in een klein koarke en die
songen fersjes uut froeger ja
ren. Wat sak segge?
Geert: Mien fader song altied
dan Desie, Desie, geef mij ut
ja-woord nu. En fan de Boeren
hebben ut overwonnen, Hiep,
hiep, hoera, en al soa meer,
wik mar segge, sak mar segge.
Fokke: Der sit heel wat in die
ouwe doazen. De man waar ik
ut over had, wu hier niet meer
woane, mar hij kwam wel nog
heel lang dizze kant uut te
eies-soeken. Der is dan altied
wat, wat meensen trekt. Wat
seitTabe?
Tabe: Ik hoorde laassen, ik
weet niet meer fan wie, dat een
paar trouwen uut Skiedam hier
elk foorjaar komme. Se hewwe
hier jaren woand, en se wille
op'e hoogte blieve met alles.
Marten: Dat hew ik hier loof ik
ferteld. Se binne dan uut fan-
huus bij een ouwe friendin. Ja,
se binne self oek al dik over de
seventig. Se lope niet hard
meer, mar se hewwe een auto.
Minne: Gong ut niet om twee
susters? En de ene had begin
febrewari een peesmaker kre
gen, en de ander lag daar flak
bij foor een opperaasje an een
oog. Och heden ja. En toch
weerautoriede?
Geert: Ja jong, en soa komme
se nog es erges. Ik seg mar
wat: de ene keer naar de bin
nenstad, een andere keer naar
Bilgaard. Gaat ut soa, Tabe?
Jou mutte ophouwe. Daar sit
nog avontuur in, wik mar seg
ge, sak mar segge.
Marten: En lolmakers. Se kuier
den es deur't Ringerspark, en
saten even op een bank. Komt
er een man bij hun sitten en se
rake an'e praat. En hij fient hun
soa geweldig, dat hij biedt hun
an, met sien auto een groate
loop te maken.
Tabe: O ja skitterend. Sal ik
mar Marten? Seit één fan hun:
Nee hor, dat doen we niet. Ons
moeke sei altied al: Meiskes,
nooit met freemde mannen
gaan hor. Die fent wurde
kwaad en stoof fut. En die frou-
wen lachten soa wat in de
broek fan 't piessen, su ons
ouwe buurfrouw wel segge.
Vlga.
Is dit niet een interessant familiekiekje uit de oude doos? De foto werd ons toegezonden
door onze abonnee, mevrouw Joke Hoen-van der Form - het echtpaar, dat we hier zien
waren haar overgrootouders, Willem Hendrik Fahner en Hiltje Fahner-Oosten. "Zij voeren
vroeger", zo schreef mevrouw Hoen ons, "met een schip met fruit. Later hebben zij zich
gevestigd op de hoek van de Kruisstraat en de Nieuwe Oosterstraat. Al hun kinderen
werden in Blokzijl geboren, Leentje, Martje, Marritje, Justus en Christiaan.Bij het hoekhuis
van de Kruisstraat zal ook deze foto zijn gemaakt: de etalage is duidelijk met fruit en
groente voorzien. De Fahners, dat zullen velen zich stellig nog herinneren, hebben later
een groentewinkel in het Naauw gehad. Maar dat is nu ook alweer verleden tijd.
Op de hoek van de Wirdumer-
dijk en de Peperstraat, waar we
nu al heel lang de herenmode
zaak van Flottow kennen, is in
vroeger jaren een sigarenzaak
geweest, een winkel van de
Gebroeders Schierbeek.
In die tijd moet het eens zijn
gebeurd, dat er een detache
ment soldaten door de Sint Ja-
cobsstraat marcheerde. Net
toen de kop van de stoet ter
hoogte van het Naauw de Tont-
jepijp passeerde, kregen de
militairen van hun bevelhebber
het commando: "Bij Schierbeek
links uit de flank!"
Daarmee werd natuurlijk be
doeld, dat die jongens linksaf
de toen nog smalle Peperstraat
moesten inslaan. Maar wat de
den de sukkels? Zij marcheer
den als één man door de open
staande voordeur het
sigarenmagazijn binnen - daar
stonden de kerels in minder
dan tien seconden als haringen
in een ton.
Hoe de broers Schierbeek rea
geerden op deze plotselinge
massale belangstelling voor
hun zaak vermeldt de historie
jammer genoeg niet.
WILLEM GIEZEN:
Gosse Gosses: voor hem als
beroepsmilitair geen brood van
Giezen...
Onlangs schreven wij over de
broodventer Johannes Giezen,
die in vroeger jaren zo barm
hartig was om het brood soms
zomaar cadeau te geven, wan
neer zijn klanten niet in staat
waren te betalen.
De broer van Johannes, Wilhel
mus Giezen, die eveneens met
brood ventte, moet net zo soci
aal bewogen zijn geweest. En...
even radicaal, wanneer het om
zaken ging, die hem niet aan
stonden.
Zo hoorden wij nu het sterke
verhaal, dat Willem Giezen per
se weigerde brood te leveren
aan een zekere stadgenoot
Gosse Gosses, omdat die be
roepsmilitair was. "Mensen, die
er een beroep van maken an
deren dood te schieten, hoeven
geen brood te eten" - zal Wil
lem Giezen hebben gedacht.
Toch is Gosse Gosses niet de
hongerdood gestorven - inte
gendeel. Hij heeft zeker een
andere bakker gevonden om
zich zelf en zijn gezin te voe
den.
En, dat is toch wel grappig, nu
woont er in de omgeving van
Den Haag een kleinzoon van
Gosse Gosses, Johan Niemen
dal, die heel goed bevriend is
met... een kleinzoon van Wil
helmus Giezen, die Hans
Speekman heet.
De moeder van Johan was een
dochter van die meneer Gos
ses, de moeder van Hans was
een dochter van Willem Gie
zen.
En nu, zovele Jientallen jaren
na het conflict tussen hun
grootvaders, kunnen beide he
ren er zo nu en dan nog sma
kelijk om lachen. Gosse Gos
ses en Wilhelmus Giezen zijn
daartoe zelf helaas niet meer in
staat - het is al heel lang gele
den, dat zij deze wonderlijke
wereld moesten verlaten.