GESPREKKEN OP 'T KLEINE KRANTSJE GEEN BROOD VOOR MILITAIR "LINKS UIT DE FLANK" VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 13 De brugmannen hewwe ut over trouwen en huushouwingen froeger en vandaag de dag. Mar der is netuurlijk feul meer feranderd. Ja, sommige dingen, nim mar ouwe bekende febrie- ken binne helemaal fut. Op een enkelde na. Mar soms wille meensen nou en dan werom naar ut ouwe stee. Soa fiele- soafére de vijf: Tabe Ruutsje, Lange Marten, Minne Mager, Fokke Vutman en Groate Geert. Tabe Ruutsje: Wij binne nog es bij een trouwerij weest. Eén fan ons kleindochters gong trou wen. Se leve al jaren samen, mar ut su nou toch mar weze. Grote Geert. Dat hoor je meer. Een froeger buurmeiske fan ons oek. Se sei ut soa! We wu- den mar een kien nimme, en dan is ut met alles maklijker as jou trouwd binne. Wat is 't wat niet? Lange Marten: Froeger was ut een toer om sonder kienders te blieven. Wisten wij feul. Groate huushouwings. Elk jaar raak. En nou, eerst mar een auto, la ter mar es een kien. Fokke Vutman: Lang niet altied. Ik woan flak bij een skaol, en dan sien ik de moekes kienders ophalen. Mar se hewwe oek faak een ander kien op de fiets, of in de kienderwagen. Minne Mager: En jou hewwe meensen, die gien kienders krije kenne, En dat begroat mie soms de toanen uut. Mar hoe komme we eigenlijk op dit sja- pieter? Tabe: Ik loof dat ik de dader bin. Wij waren op de trouwerij weest fan een kleindochter. Och dat was wel gesellig. Hij leek oek wel een leuke fent. Mar ja, dat brult mar fan hoi, en mar op mekaar om tute. Geert: Dat siene jou op de tee vee oek wel. En dat hoi roepen oek. Nooit meer es futsoenlijk goeiemorren of goeienavund, wik mag segge, sak mar seg- ge. Fokke: Ja jonge, de dingen fe- randere. Een soat dingen fan froeger binne al foetsie. Laas- sen trof ik een man, die in froe ger jaren bij de Frico werkt nij. Soa tref je nog es één. En soa doende wat deur de stad swalke. Mar hij wu hier niet weer hene. Hij was der al soa lang uut weest. Tabe: Soa trof ik op die trouwe rij nog een tante fan de frijer fan ons kleindochter. Die skoat hadde - mar later ferhuusd was - naar weet ik feul. Hij wu weer es kieke op't ouwe plak. Mooi alles fut! Minne: Ja, die kon lang soeke. O, mar hij maakte toefallig wel de laatste plof fan de CAF met. Boem, boem, boem. Dat son- gen de Moffen al: Ut gaat alles foorover, ut gaat alles foorbij. Marten: Ik hew een tiedsje op de Pepierwarenfebriek werkt. Laassen trof ik nog es een ouwe maat uut die tied en we seiden teugen mekaar: Die fe- briek staat er nog. En we haal den wat ouwe fieten op uut de tied fan de Landstra's. Mar daar gong ut om: hij staat er nog! Mar welke febriek nog meer? Tabe: Nou in ieder gefal de Condens, ut ouwe stuk. Mar ferder is alles fut of heel anders wurden. Dat kwam die man, waar Fokke ut over had, oek nuver an, denk ik. Was ie hier weer woanen gaan, of was ie hier soa mar es even in Liw- wadden? Fokke: Hij was hier foor een begrafenis. Dat doet ons gien op mie af en sei: jou binne Gabe of Tabe of.Ik sei: Tabe en as ik ut goed sien, bin ne jou Margje. En ik had ut goed! Minne: Seker weer een ouwe flam. Ja, sien je wel, hou die Tabe in'e gaten. Hij was een man fan ruutsjes en tuutsjes. Klein grapke. Mar je konnen ut wel even pratende houwe. Weetje nog wel, oudje? Marten: Seistou Margje, Tabe? In mien jonge jaren had mien ene broer een tiedsje ferkering met een Margje. Een stevige meid met een paar beste be nen. Ja, en se kon o sao mooi singe. Tabe: Dat kon best es weze. Want se fertelde nog dat se song in een klein koarke en die songen fersjes uut froeger ja ren. Wat sak segge? Geert: Mien fader song altied dan Desie, Desie, geef mij ut ja-woord nu. En fan de Boeren hebben ut overwonnen, Hiep, hiep, hoera, en al soa meer, wik mar segge, sak mar segge. Fokke: Der sit heel wat in die ouwe doazen. De man waar ik ut over had, wu hier niet meer woane, mar hij kwam wel nog heel lang dizze kant uut te eies-soeken. Der is dan altied wat, wat meensen trekt. Wat seitTabe? Tabe: Ik hoorde laassen, ik weet niet meer fan wie, dat een paar trouwen uut Skiedam hier elk foorjaar komme. Se hewwe hier jaren woand, en se wille op'e hoogte blieve met alles. Marten: Dat hew ik hier loof ik ferteld. Se binne dan uut fan- huus bij een ouwe friendin. Ja, se binne self oek al dik over de seventig. Se lope niet hard meer, mar se hewwe een auto. Minne: Gong ut niet om twee susters? En de ene had begin febrewari een peesmaker kre gen, en de ander lag daar flak bij foor een opperaasje an een oog. Och heden ja. En toch weerautoriede? Geert: Ja jong, en soa komme se nog es erges. Ik seg mar wat: de ene keer naar de bin nenstad, een andere keer naar Bilgaard. Gaat ut soa, Tabe? Jou mutte ophouwe. Daar sit nog avontuur in, wik mar seg ge, sak mar segge. Marten: En lolmakers. Se kuier den es deur't Ringerspark, en saten even op een bank. Komt er een man bij hun sitten en se rake an'e praat. En hij fient hun soa geweldig, dat hij biedt hun an, met sien auto een groate loop te maken. Tabe: O ja skitterend. Sal ik mar Marten? Seit één fan hun: Nee hor, dat doen we niet. Ons moeke sei altied al: Meiskes, nooit met freemde mannen gaan hor. Die fent wurde kwaad en stoof fut. En die frou- wen lachten soa wat in de broek fan 't piessen, su ons ouwe buurfrouw wel segge. Vlga. Is dit niet een interessant familiekiekje uit de oude doos? De foto werd ons toegezonden door onze abonnee, mevrouw Joke Hoen-van der Form - het echtpaar, dat we hier zien waren haar overgrootouders, Willem Hendrik Fahner en Hiltje Fahner-Oosten. "Zij voeren vroeger", zo schreef mevrouw Hoen ons, "met een schip met fruit. Later hebben zij zich gevestigd op de hoek van de Kruisstraat en de Nieuwe Oosterstraat. Al hun kinderen werden in Blokzijl geboren, Leentje, Martje, Marritje, Justus en Christiaan.Bij het hoekhuis van de Kruisstraat zal ook deze foto zijn gemaakt: de etalage is duidelijk met fruit en groente voorzien. De Fahners, dat zullen velen zich stellig nog herinneren, hebben later een groentewinkel in het Naauw gehad. Maar dat is nu ook alweer verleden tijd. Op de hoek van de Wirdumer- dijk en de Peperstraat, waar we nu al heel lang de herenmode zaak van Flottow kennen, is in vroeger jaren een sigarenzaak geweest, een winkel van de Gebroeders Schierbeek. In die tijd moet het eens zijn gebeurd, dat er een detache ment soldaten door de Sint Ja- cobsstraat marcheerde. Net toen de kop van de stoet ter hoogte van het Naauw de Tont- jepijp passeerde, kregen de militairen van hun bevelhebber het commando: "Bij Schierbeek links uit de flank!" Daarmee werd natuurlijk be doeld, dat die jongens linksaf de toen nog smalle Peperstraat moesten inslaan. Maar wat de den de sukkels? Zij marcheer den als één man door de open staande voordeur het sigarenmagazijn binnen - daar stonden de kerels in minder dan tien seconden als haringen in een ton. Hoe de broers Schierbeek rea geerden op deze plotselinge massale belangstelling voor hun zaak vermeldt de historie jammer genoeg niet. WILLEM GIEZEN: Gosse Gosses: voor hem als beroepsmilitair geen brood van Giezen... Onlangs schreven wij over de broodventer Johannes Giezen, die in vroeger jaren zo barm hartig was om het brood soms zomaar cadeau te geven, wan neer zijn klanten niet in staat waren te betalen. De broer van Johannes, Wilhel mus Giezen, die eveneens met brood ventte, moet net zo soci aal bewogen zijn geweest. En... even radicaal, wanneer het om zaken ging, die hem niet aan stonden. Zo hoorden wij nu het sterke verhaal, dat Willem Giezen per se weigerde brood te leveren aan een zekere stadgenoot Gosse Gosses, omdat die be roepsmilitair was. "Mensen, die er een beroep van maken an deren dood te schieten, hoeven geen brood te eten" - zal Wil lem Giezen hebben gedacht. Toch is Gosse Gosses niet de hongerdood gestorven - inte gendeel. Hij heeft zeker een andere bakker gevonden om zich zelf en zijn gezin te voe den. En, dat is toch wel grappig, nu woont er in de omgeving van Den Haag een kleinzoon van Gosse Gosses, Johan Niemen dal, die heel goed bevriend is met... een kleinzoon van Wil helmus Giezen, die Hans Speekman heet. De moeder van Johan was een dochter van die meneer Gos ses, de moeder van Hans was een dochter van Willem Gie zen. En nu, zovele Jientallen jaren na het conflict tussen hun grootvaders, kunnen beide he ren er zo nu en dan nog sma kelijk om lachen. Gosse Gos ses en Wilhelmus Giezen zijn daartoe zelf helaas niet meer in staat - het is al heel lang gele den, dat zij deze wonderlijke wereld moesten verlaten.

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1993 | | pagina 13