'TKLEIHE KRANTSJE
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Der komt een sekere Andries
em melden bij de brug. Mar hij
hèt pech, want ut gaat em om
Fokke, en die is met fekaansie.
Evenstegoed hèt ie heel wat te
fertellen. En bij endsjebesiuut
gaat ut om een tuun fan koper
en een bruiloft fan goud. Lees
mar bij Tabe Ruutsje, Lange
Marten, Minne Mager, Groate
Geert en de farensgast An
dries.
Groate Geert: Die kerel daar is
hier nou ai minstens twee keer
langs lopen, en mar koekeloe-
re. Se salie ons toch niet foor
ontsnapte gefangenen ansien
wel?
Tabe Ruutsje: Wie bedoelstou?
O, die daar in dat gele jek en
die lichte broek. Nou komt ie
dizkant weer uut. Ik kan em wel
es geweken nimme.
Gele man: Morren mannen. Ja,
jim salie wel denke wat hèt die
man te kieken en te gluren. Ut
sit soa. Fleden week liep ik hier
oek, en toen docht ik: ferrek su
dat Fokke weze? Toen bin ik
deurlopen, maar jonge docht
ik.
Lange Marten: As we ut over
de selde Fokke hewwe, sit ut u
niet met. Ons Fokke is met fe
kaansie. Sientje wu naar Ier
land, nee naar Skotland loof ik.
Dat soadoende. Hij is der niet.
Gele man: Sientje? Nee, de
Fokke die ik bedoel sien frouw
hiet anders. O, mar hij is skei-
den. En nou.just ja. Hèt ie
bij de belasting werkt? Ja, dan
kommeweteplak.
Minne Mager: Of ie der werkt
hèt, weet ik niet, mar hij hèt er
wel jaren sitten. Klein grapke.
En hij fertelde wel es smoute
ferhalen over mooie fieten. En
daar was faak een Hannes bij
en een Peke, en een Anton of
een Andries.
Gele man: Nou helemaal te
plak. Ut was een Andries, en
die Andries bin ik. Jonge ja.
Dus Fokke is hier altied bleven.
Ik bin op 'e sweef raakt. Tot
Kurasou toe. Ak ut niet docht
had. Fokke!
Geert: De wereld is mar klein.
Ik loop fleden week op 'e Voor
streek. Dat stukje bij de Liw-
wadder Krant, wik mar segge,
sak mar segge. Dat duurt oek
niet lang meer trouwens. Een
nij gebouw waar froeger de Lij-
empf staan hèt.
Tabe: Das lang leden. Mar ik
sien nog die melkkarren rieden.
De hele stad deur. Krekt as die
melkboeren fan de Emmakade.
Mar daar hèt Andries (mak wel
segge hé? Mooi) oek nog wel
weet fan.
Geert: Ho nou even. Ik was an
't fertellen dat ik daar loop, en
inenen seit één: Daar is Geert,
en hij is nog niks krompen. Een
ouwe skoalkammeraat fan
skoal f eertien.
Andries: Suks gaat altied deur.
Wij woane nou in Almere. En
we hewwe een boat. En as jou
deur Nederland kruse, treffe jou
altied kunde. Mar ut spiet mie
dat ik Fokke niet tref.
Minne: Daarom kenne we even
goed wel een piepfol prate. En
't hangt er fan af, hoe lang jou
in 'e buurt blieve. O, jou legge
met de boat achter de Tuun?
Ofmutikusegge?
Andries: Bist gek. Liwwadder
jonges met mekaar. Ja, we leg
ge foor ut tweede jaar bij de
Prinsentuun. Een skitterend
plakje. En mooi dicht bij de
stad. Ik struun heel wat af.
Marten: Alles is flakbij. Wat seit
Minne? Ja, binnen fuutbereik.
Ut poortsje deur en je binne op
ut Tenooifeld. Ons ouwe be-
waarskoal, hé Tabe?
Tabe: En dan rechtdeur had
den je de levertraanfebriek van
Valkenbrug en Draaisma. As
moeke sei: de R is in de
maand, dan ston se savus
klaar met een lepel fan dat rare
spul en een hoop suker om ut
goed te maken.
Geert: En daar in de Groate
Kerkstraat woande een dokter
Gerbrandy. Die holp mien ouw-
ste broer an pepieren, dat ie
niet naar Duutsland hoefde. Die
dokter gong over de Tee-bee-
cee wik mar segge, sak mar
segge.
Andries: Nou ja, en ik sit wel
gauw es op een bankje in 't
tuun. Sij binne der niet meer:
Jippe Valk en die Jacob. Och,
hèt die Jacob een lintsje kre
gen? Hèt er oek lang werkt. En
laassen komme der een man
en een frouw naast mie sitten.
En ut duurde mar even.
Minne: Ik foei ut al an mien wa
ter. Kunde! Ja, dat wil soa
gauw es. Jou binne erges en je
sitte wat te klasjemeren en ho-
plakee: binne jou Jos Brink of
binne jou Pieter Volvanboven?
Klein grapke!
Andries: Ut liekt er op. Se siet,
se siet nog es, en dan fraagt
se: Hèt u miskien froeger op de
skoal in de Arendstuun gon-
gen? Ik ken mis weze hor,
mar..ja.dusikhewgeliek.
Marten: O, dat is die skoal
waar meester Visser soa lang
weest is. Die is wel over de
pagina 13
honderd as ie nog leeft. Hij hèt
loof ik een soan, die Klaas hiet.
Andries: Nou, sij hiette Klaske.
Se woanden hier oek niet
meer, mar se stonden met een
caravan bij de Kleine Wielen.
En se saten nou hier, omdat se
op reseptie suden op een gou
den bruiloft in dat nije ding hier.
Tabe: Fieftig jaar trouwd. Ik kan
oek een stel die binne midden
in 'e oorlog trouwd in 1943. Hij
kreeg nog trammelant met de
Moffen en sij kreeg sware keel
ontsteking. Dat ut was wikker-
dewik. Mar ut is goed beteerd
en se hewwe ut folhouden.
Minne: Toen mien ouwelui fief
tig jaar trouwd waren, had een
ome fan ons een mooi riemstuk
maakt. Dat gong soa, as ik ut
nog goed weet:
Het begon met schat en schat
tebout.
Toen is er een gezin gebouwd.
Het heeft je nooit een dag be
rouwd.
Nu grijze koppen tussen het
goud.
Een enkle keer nog schatte
bout:
Staat de je-wete-wel al koud?
En toen sei een stem uut 'e
saai: O, o, wat seit ie ut weer
smout!
Vlga.
(Wat de nije burgemeester an-
belangt, binne der twintig na
men, mar de kranten hier wille
niet metwerke met die stemme-
rij. Nou wil Skelte B. de lande
lijke kranten an, en hij had ut
over de Tillegraaf, en de Vrije
Volkskrant, en de Es-Er-Vee,
mar dat sal wel anders hiette.)
De hond van de heer J., omge
ving Europaplein, had de nare
gewoonte z'n bekende hoop te
brengen voor de deur van
buurman B. Herhaalde klachten
van de heer B. hadden al ge
leid tot een stilzwijgende ruzie
tussen de beide families J. en
B. Maar de enige die er werke
lijk onbewogen onder bleef,
was die hond.
Als zo vaak kwam ook hier het
moment, waarop een nieuwe
actie van de hond de (toilet
emmer deed overlopen: op
een goeie morgen kon de heer
B. bij het verlaten van zijn wo
ning nog maar net voorkomen,
dat hij in de viezigheid trapte.
Ziedend van woede besloot de
heer B. nu tot een snelle, maar
bepaald onsmakelijke tegenac
tie: met behulp van een schep
smeet hij deze hele ochtend
post tegen de voordeur van
buurman J„ waarachter hij de
afzender verwachtte.
Maar zie, wat nu de gevolgen
zijn: hoger dan ooit is de ruzie
opgelaaid, want de heer J.,
toch wel degelijk doordrongen
van de last, die zijn hond buur
man B. altijd bezorgde, had zijn
beest juist op de dag voor deze
laatste uitbarsting naar Holland
verkocht.
De allerlaatste hoop (narigheid)
moet dan ook van een andere,
onbekende hond afkomstig zijn
geweest
Een foto van de Nieuweburen van nu, toont, vergeleken met een foto van de Nieuweburen van vroeger, zo op het oog
weinig verschil, maar verschillen zijn er, bij een nadere beschouwing, toch wel degelijk. Want wat we op deze oude, voor
de oorlog gemaakte afbeelding zien, zou nu niet meer kunnen worden vastgelegd. Dit mooie Fordje (of was't een
Chevrolet?) is intussen uit het stadsbeeld verdwenen en dat geldt ook voor de handkarren en voor de melkboer met zijn
hondekar. Precies in het midden van de foto een beeld, dat we ook al nooit meer zien: een fietsende jongeman met een
witte kiel en dat zal wel een slagers- of een bakkersknecht zijn geweest. Die goeie ouwe tijd, denken we dan, maar zo
goed is die ouwe tijd natuurlijk nooit geweest.(Foto: Collectie 't Kleine Krantsje/Fenno Schoustra)
