TOEN WE NOG OP DE SCHOOLBANKEN ZATEN
'T KLEINE KRAHTBJE
REKLAME DICKVANDERHEIJDE ÜR
GEREFORMEERD GYMNASIUM
WONDERBAARLIJKE ONTSNAPPING
UIT HANDEN VAN DE DUITSERS
IN DE TWEEDE WERELDOORLOG
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 15
adviesbureau voor reklame en publiciteit jozef israëlsstraat 6-10 058-124984
Dit is een foto van de vierde klas van het Gereformeerd Gymnasi
um in de Huizumer Gymnasiumstraat, in 1934 of 1935 gemaakt.
We gaan van voor naar achter en we beginnen bij de bankenrij
rechts: Ulbe Slump en Rom Kalma, Henk Nauta en een Nawijn,
Jan Linthorst, Hanna van Dijk en Tjaaktje Lugtenborg, die ons deze
foto toestuurde. Op de rij in het midden: Willem Stuursma, Anne
Bakker en Arjen Zondervan, Yme Offringa en een Velema, Ebel
van der Schoot en Herman de Jong. Tenslotte de linker rij: Gep
Wierda, Willem Kloosterman en Henco de Roos, Arjen van der
Schaaf en Bote Ganzevoort. Van enkele voornamen was de in
zendster niet geheel zeker.
Er hebben zich in de Tweede
Wereldoorlog verscheidene ge
vallen voorgedaan van onge-
lukkigen, die op een dramati
sche manier in handen van de
Duitsers vielen, vaak met fatale
gevolgen.
Wel heel onfortuinlijk was de il
legale werker, die op het per
ron in Amersfoort een groepje
door Duitsers bewaakte gevan
genen tegenkwam. Hij werd
door een van de arrestanten,
die hem herkende, gegroet, wat
zijn bewakers voldoende ver
dacht vonden om ook hem on
middellijk te arresteren. Door
een Duitse bril bezien terecht,
want hij droeg een tas vol ille
gale paperassen bij zich, wat
hem het leven kostte.
SPECTACULAIR
Ook is het gebeurd, dat goede
vaderlanders op een spectacu
laire wijze aan de dood ont
snapten: zij werden net niet
gevonden of ontkwamen vóór
de bezetters hun bloedige
handwerk konden voltooien.
Over de geweldige stunt van
de onlangs overleden Leeuwar
der illegale werker Peke Dol-
stra hebben we net nog bericht.
Vlak voordat hij zou worden
doodgeschoten zag hij kans
twee zwaarbewapende tegen
standers te overmeesteren en
te vernederen - zijn ongehoor
de actie tot levensbehoud moet
wel heel uitzonderlijk zijn ge
weest.
Een andere zeer verdienstelijke
Leeuwarder verzetsman, die op
een wonderbaarlijke manier
aan een treurig lot ontsnapte,
was de rechercheur van de
Dienst Invoerrechten en Accijn
zen, A. Tammes, die eveneens
tot over z'n oren betrokken was
bij het illegale werk.
Hij stapte in de zomer van '44
over de drempel van de slagerij
van de verzetsman Freerk Lei
stra in Birdaard om te horen of
het gelukt was een neerge
schoten Engelse piloot veilig
onderdak te brengen. Maar hij
wist niet, dat twee Gestapo
mensen, een Duitser en een
Belg, intussen de slagerij had
den bezet en iedereen boeiden,
die er binnenkwam.
GEBOEID
Drie uren lang zat Tammes met
beide handen vastgeketend
aan een stoei en hij kan onmo
gelijk bevroed hebben, dat hij
op een wel heel sensationele
wijze zou worden bevrijd. Hoe
dat gebeurde? Ook dat was
nog niet eerder in Friesland
voorgekomen.
Slager Leistra, die zelf niet
aanwezig was, had intussen
begrepen, dat er thuis wat loos
moest zijn - er gingen zo nu en
dan wel mensen de slagerij
binnen, maar er kwam nooit
meer iemand uit! Na overleg
met verzetsmakkers besloot hij
door de voordeur te gaan en
met de politiemannen te gaan
praten, terwijl enkele leden van
zijn Knokploeg de slagerij via
de achterdeur betraden.
Het gevolg was, simpel ge
zegd, dat de leden van de
Knokploeg na een vuurgevecht
korte metten maakten met de
gevaarlijke Gestapomannen:
beiden werden zonder pardon
doodgeschoten.
Bevrijd van zijn boeien zou de
heer Tammes de deur uitstap
pen, maar in de gang liep hij
tegen een K.P.-er op met een
pistool in de hand. "Niet schie
ten, alles is voor elkaar" riep
de Leeuwarder, die onmiddellijk
daarna, buiten de slagerij, weer
een kerel met een revolver zag
staan.
"Alles oké jong" riep Tammes
weer, "de zaak is voor elkaar!"
En hij pakte zijn fiets en ped
delde zo snel mogelijk langs
die vent de vrijheid tegemoet.
Om pas later te horen, dat de
tweede man met het wapen de
chauffeur was geweest van een
overvalauto, die de Gastapo-
mensen even eerder telefo
nisch hadden besteld om al
hun arrestanten op te halen.
Net als de illegale werker Dol-
stra kon dus ook de verzets
man Tammes ongeschonden
de dag van de bevrijding tege
moet zien. Maar ook in zijn ge
val was het een dubbeltje op
z'n kant geweest!
