'TKLEIHE KSAHTSJE
AAN HET WERK BIJ ANDRINGA
GROOTHANDEL IN KAAS
'S LANDS WELVAREN: WELVARENDE HERBERG
FEESTVIERENDE FRISIANEN
DIRECT NA DE BEVRIJDING
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
In juli '45 begon ik te werken
als boekhouder bij de Firma C.
Andringa, grossier en groothan
del in boter en kaas, maar
voornamelijk in kaas. De zaak
was juist verplaatst van de
Weaze, waar alleen de melkin
richting bleef, naar de Druif
streek naast Radio Wiersma.
Het kantoor had weinig daglicht
en was als een van de eerste
verlicht met neonbuizen. Vaak
bleven de mensen op straat
even staan om dit nieuwtje te
bewonderen.
DUBBELE BOEKHOUDING
Omdat alles nog op de bon
was hadden we een soort dub
bele boekhouding. Eén uitge
drukt in guldens en centen en
één in rantsoenen voor kaas,
boter, margarine enz. De win
keliers zaten soms tot midder
nacht al hun bonnen uit te zoe
ken en op vellen te plakken om
ze tegen coupons in te leveren
bij het Distributiekantoor.
ledereen had zo z'n vaste dag
en om deze coupons te krijgen
werd de hele stad dagelijks
doorkruist. Verkopen kwam pas
op het tweede plan, zolang de
klant de coupons maar gaf.
De stad was ingedeeld in vijf
wijken, Centrum, Oost, West,
Achter de Hoven en Huizum.
De heer Andringa deed zelf al
tijd eerst het Centrum met de
grote vier: J. Kruize en Zn.
Wortelhaven, Bloemsma Oude
Oosterstraat, A. Feitsma Nieu-
weburen en U. Romkema (Van
der Laan) Nieuwe Oosterstraat.
De laatste was een expert in
het snijden van stukjes kaas
van 100 gram, want hij had de
leverantie van kaas voor de
"gasten" van de gevangenis.
Verder waren er P. van der
Steen, Pot en Zoon, en Roos-
enstein, allen op de Nieuwe-
stad, K. Groen Tuinen, ten
Kampe Wirdumerdijk, Fahner
Naauw, Swart Nieuwe Ooster
straat, de dames Smits op de
Eewal, De Boer Nieuwe Oos
terstraat en zijn zoon op de
hoek van de Wijbrand de
Geeststraat.
Van Leeuwarden Oost herinner
ik me J. Bokma Saskiastraat,
Tj. Dam Javastraat, Swart
Noordvliet, Joh. van Polen De
Ruyterweg, H. v.d. Mei Swam-
merdamstraat, J. Jongma Ram
straat, J. Boersma Gouds
bloemstraat, P. Rutgers
Goudenregenstraat, Van den
Brink Groningerplein, Wiersma
Tjerk Hiddesstraat, L. de Boer
Molenpad en H. Faber Sont-
straat.
TULPENBURG
In de wijk Achter de Hoven be
gon ik bij Jac. Nijdam Tulpen
burg en dan tegenover elkaar,
ieder op een hoek van de Fa-
briekssteeg W. R. Pietjou en J.
Scholte. Op de hoek van de
Verkorteweg Firma Brandsma,
in de Spoorstraat B. Kool, later
Zelle, Van der Veer Ypeystraat,
D. Siesling en J. van der Werff,
4e Vegelindwarsstraat, Th. Vis
ser Van Heemstrastraat, P.
Gerlofsma Tuinbouwstraat en
achteraan Wed. Strikwerda en
R. de Vries en melkboer
Schuurmans.
In het Westen, waren niet zo
veel winkels, terwijl het toch
een uitgestrekt gebied was van
de Verlaatsbrug tot de Dokku
mer Ee. In de Elisabethstraat
woonde H. van der Wei, dan
Swart Arumerstraat, J. Jasper
Westerparkstraat, P. Velink Me
relplein, Wed. Dijkstra Paul
Krugerstraat, W. Boomsma
Schalk Burgerstraat, Wildering
Westerstraat en De Boer Snak-
keburen.
Van Huizum, waar ik zelf bijna
nooit ben geweest, herinner ik
me nog: H. Bangma Verl.
Schrans, Firma De Vries
Schrans, Firma C. Koster Dorp,
Van Eek en H. de Jong, beiden
in de Sportlaan, Duipmans
Heyermanstraat, B. de Vries
Vermeerstraat, Wetterauw Fer
dinand Bolstraat, D. Hummel
Gerard Doustraat en A. van
Dijk, die later verhuisde naar
de hoek van het Naauw.
Later, toen de kaas al van de
bon af was, begonnen we za
ken te doen met twee jonge en
energieke mannen, die kaas op
de markt gingen verkopen. Dat
waren Van Dijk en Van der
Woude. Toen ik in '88 in Leeu
warden op vakantie was zag ik
tot mijn grote verrassing hun
naam nog staan op een kraam
op de zaterdagmarkt op de Kel
ders.
ARME MAN
Van enkele winkeliers ben ik de
naam vergeten, zoals die van
een grote winkel in de Grote
Kerkstraat, van een Van
der.in de Fabriekssteeg en
van die arme man met een
winkel in de Houtstraat, die
overleed op de dag, dat hij op
een welverdiende vakantie zou
gaan.
Maar misschien zijn er lezers,
die voor me in de bres sprin
gen en me kunnen aanvullen!
Swanson, Auckland
J. K. Thomassen
Het hoekhuis van de Wirdumer
dijk en het Ruiterskwartier is in
vroeger jaren een herberg ge
weest. Onder de naam '"s
Lands Welvaren" was ze tien
tallen jaren erg bekend. Het is
niet onwaarschijnlijk, dat deze
herberg dateerde van zestien-
zevenennegentig, want het was
in dat jaar, dat de ruimte aan
het Ruiterskwartier, vlak bij de
Wirdumerpoort als koemarkt
werd ingericht. En, zoals het in-
gebruiknemen van iedere vee
markt gepaard gaat met het
openen van een aantal vee
marktcafé's, zo zullen ook hier
al heel snel de eerste herber
gen voor de boeren geopend
zijn.
Precies een halve eeuw geleden, toen de voetbalvereniging Frisia
zestig jaar bestond, zijn deze feestvierders in het Hotel De Doelen
gefotografeerd. Helemaal vooraan Anton Del Grosso (trainer) en
Gerrit Kijk in de Vegte. Op de rij daarachter: Sip Castelein, Auke
Bleeker, Waling Dijkstra en Lammert Steinvoorte. Verder ontwaren
we, wanneer we van links naar rechts langs al die smalle oorlogs-
koppies gaan; onder andere: Jo Gerritsen, Andries Nieuwland,
Henk Steinvoorte en Anton Boomsma, Piem van der Zee en Jan
Popma, Piet de Block, Henk van der Meulen en Paul Blijham, Paul
Dorenbosch en Geppie Ronner, Piet van Cleef, Frans ten Velthuys,
Gijs Kramer, Nand Boitelle, Roel Steinvoorte, Haaye Visser, Wes-
sel van Zuilen, Jan Schilt, Johan Hilarius, Roel Steinvoorte en
tenslotte, helemaal rechts boven, "Pa" Schuit.