WIE DENKT ER NOG AAN HET
VOLK DAT HET MAAKTE?
HET CAFE
"VICTORIA"
DODELIJKE
BOTSING BIJ
DE WAAG
pagina 9
Wanneer Cambuur thuis tegen Ajax speelt, tegen Utrecht of PSV of tegen welke
andere tegenstander ook - zou er dan wel één van de duizenden toeschouwers
zijn, die ook maar een moment denkt aan de arbeiders, die het terrein waarop
wordt gespeeld, indertijd hebben aangelegd? Nou, reken maar van niet, want zo
gaat het natuurlijk nooit: wij aanvaarden de situaties, zoals ze zijn, maar we
verdiepen ons niet of nauwelijks in de omstandigheden waaruit ze ontstonden.
Dat Cambuurstadion dus. Het
home van de mannen, die nu
onze stad vertegenwoordigen
in de hoogste regionen van de
vaderlandse voetbalcompetitie.
Hoe lang ligt dat er al? Wie wa
ren het, die het hebben ge
bouwd, die de velden, welke er
toe behoren, hebben aange
legd?
De laatste vraag moeten we
onbeantwoord laten; op de eer
ste weten we het antwoord wel.
Het Cambuurstadion, aanvan
kelijk aangeduid als "het Leeu
warder Sportpark", is nog voor
de Tweede Wereldoorlog ont
staan. In september 1932 werd
Een verschrikkelijk ongeluk
heeft zich ooit voorgedaan bij
de Oude Waag,toen daar twee
fietsers met elkaar in botsing
kwamen, waarbij een van hen
met zijn hoofd tegen het Waag
gebouw werd gekwakt. Het ge
beurde in 1918 op een mo
ment, dat er een rij tenten
stond opgesteld. Een van de
wielrijders, een zekere C. Bren-
ninkmeijer, een militair, reed
door de nauwe doorgang tus
sen de tenten en het Waagge
bouw, toen van de andere kant
de gardenier S. ter Horst na
derde.
Een botsing was niet meer te
vermijden en de heer Ter
Horst, kreeg zo'n klap, dat hij
met het achterhoofd tegen het
Waaggebouw werd geslagen.
Omstanders droegen hem de
apotheek van Alberda binnen,
maar dokter De Jong, die snel
ter plaatse was, kon niet an
ders dan de dood constateren.
Het slachtoffer, zeven en dertig
jaar oud, liet een vrouw en een
zoontje achter.
met de werkzaamheden een
begin gemaakt; pas vier jaar la
ter, in september 1936, konden
de sporters het nieuwe park in
gebruik nemen.
NOG GEEN STADION
Over een 'stadion' werd toen
nog niet gesproken - de aan
duiding "sportveld Cambuur"
vonden de Leeuwarders aan
vankelijk nog duidelijk genoeg.
Overigens bestond de sportclub
Cambuur toen ook nog niet -
de clubs die het eerst van de
nieuwe accommodatie profi
teerden, waren Leeuwarden en
Frisia en RAP. Als eerste klas-
ser had de voetbalvereniging
Leeuwarden een voorkeurspo
sitie boven de tweede klasser
Frisia - zouden beide vereni
gingen op dezelfde zondag een
thuiswedstrijd hebben, dan
mocht Leeuwarden het hoofd-
veld bespelen en werd Frisia
naar het eerste van de drie bij-
velden verwezen. En RAP was
een nu niet meer zelfstandig
bestaande hockeyclub, die het
achter in het park aangelegde
hockeyveld bespeelde.
De nieuwe sportvelden werden
aangelegd tussen de Weg naar
Cambuur en de Poppeweg op
een ruimte, die grotendeels uit
weilanden bestond.
Om die op te hogen werd er
een hoeveelheid van rond
145000 kubieke meter grond
aangevoerd, die afkomstig was
uit Dronrijp, Deinum, Ritzuma-
zijl en Jellum. Het zand, dat bij
het ophogen eveneens nodig
was, moest vanuit Giekerk wor
den aangeleverd.
Voor het vervoeren van de
grond werd een vloot van zes
schepen ingezet, die, getrokken
door een sleepboot, aanlegde
bij een speciaal ingerichte los-
wal aan het Vliet.
Op de eerste januari 1934 was
het ongeveer twaalf hectare
grote terrein op de vereiste
hoogte gebracht.
In het nu volgende voorjaar
werd er een vijf meter brede
singel beplant om de sportvel
den van de omgeving af te
scheiden. Daarbij stond de be
doeling voorop het uitzicht op
de velden van de omliggende
straten zoveel mogelijk te be
lemmeren - van gratis meekij
kende toeschouwers buiten de
hekken werd dus van meet af
aan geen heil verwacht.
April '34 werd begonnen met
het aanleggen van drainage en
nadat er op het gehele terrein
nog eens een tien centimeter
dikke laag zand was aange
bracht, kon de grond na het in-
fraisen worden ingezaaid. Na
deze bewerking en het egalise
ren van het terrein, werd het
complex gerold en bemest.
Gedurende de zomers '35 en
'36 liet men grote aantallen
schapen op de weide los om in
korte tijd een dichte en sterke
graszode te verkrijgen.
Tenslotte verrees er aan de
westzijde nog een tribune met
plaats voor precies vijfhonderd
kijkers en toen, september
1936, was het sportveld klaar.
Intussen heeft het al weer ruim
zes en vijftig jaar dienst gedaan
en moet het aantal Leeuwar
ders, dat kan zeggen er ooit
wel te zijn geweest, in de tien
en tienduizenden lopen.
DE WERKERS
En de wakkere werkers, die dit
Cambuurstadion, zoals we het
nu noemen, hebben aange
legd? Zouden er van hen nog
velen in leven zijn? We moeten
vrezen van niet - de overleven
den van deze groep zullen nu
in ieder geval wel oude krake-
pitten van boven de tachtig of
negentig zijn. Wie weet melden
zij zich dezer dagen nog wel
even bij 't Kleine Krantsje pre
sent!
"Café Victoria" heette het hore-
caetablissement van de beken
de August (Guus) Paardekam
in de Grote Hoogstraat dat in
negentienzeventig z'n deuren
voorgoed sloot. In een ouder
wets aandoende stilte heeft de
heer Paardekam daar jarenlang
de scepter gezwaaid - het
Café Victoria is nooit een druk
ke lawaaizaak geweest, maar
werd door een select ploegje
bedaard drinkende stamgasten
bezocht.
Honderden en nog eens honderden doelpunten zijn er aemaakt op de velden van het Cambuurstadion. Dit is er zomaar één van: de
doelman grijpt er naast. (Foto's: Collectie 't Kleine Krantsje/Fenno Schousira)
