GESPREKKEN OP
LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KEANTSJE
VASTE KLANT LEESZAAL
De mannen hewwe een dag o(
wat met son en warmte bij de
brug staan. Eerst make se hun
druk over de inspraakavunden
fan de gemeente. Stelt dat wel
wat foor? Later as de gast er
is, komme ut siekenhuus en de
pollentiek op ut aljement. En
an't end behandele se toch
even die minne somer: Tabe
Ruutsje, Lange Marten, Minne
Mager, Fokke Vutman, Groate
Geert en as gast Loadewiek de
Tureluur.
Fokke Vutman: Ik hew al weer
een lange brief fan Andries kre
gen. Ik hew in Juli niet met em
prate kennen, mar hij haalt op
papier de skade dik in.
Tabe Ruutsje: Ja hij wou toen
jouw adres hewwe, en hier,
Minne wist ut gelukkig. O ja,
Van onze eens zo bekende
stadgenoot Bonne van der
Zee, die nu alweer dertien
jaar geleden overleed, heb
ben we in de loop van de
jaren tal van vermakelijke
anecdotes opgedist. Maar
zo nu en dan horen we
weer van een nieuw sterk
verhaal, dat op een bijzon
dere manier de herinnering
oproept aan deze zo memo
rabele figuur.
Nu was het de heer Mr. D.
Hoeksema te Tynaarlo, die
zich herinnerde, dat Bonne
in de jaren kort na de Twee
de Wereldoorlog nog met
negotie langs de huizen
trok.
Zo kwam hij ook regelmatig
bij de ouders van de heer
Hoeksema, die aan de
Hoekstersingel woonden,
met zijn handeltje aan de
deur. Meestal kocht me
vrouw Hoeksema dan maar
weer wat veters van onze
stug aanhoudende handels
man, tot ze op een goeie
dag verzuchtte: "Maar Bon
ne, ik héb al zoveel veters
van je, wat móet ik daar
toch allemaal mee?"
Waarop Bonne onmiddelijk
reageerde met de verras
sende uitroep: "Nou meens
wat kan mij dat skele - om
mien part knope je je d'r an
op!"
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Loadewiek de Tureluur: Morgen
mannen, daar was ik es weer.
Ik bin even uut fanhuus weest.
O, had Minne ut al ferklapt? Ja,
ik sien weer beter, mien blinde
darm is er uut. Hahaha.
Tabe: Dat is mij jaren leden
oek gebeurd. Dat was nog in ut
Jakkenessehuus. Daar liepen
wij laassen nog es langs. Dat is
mie daar feranderd! De burrige-
meester fan Sneek gaat er oek
woanen.
Minne: Mut sien frouw mar es
bij ons langs komme. Die is
heel erg foor ut Snekers en ut
Liwwadders. Mar hoor es Tu...
ho, eh Loadewiek, hest ut wat
naar 't sin had in't siekenhuus?
Bonne-Hos of Bonnenmastate,
ja soa skiene se ut Em-Cé-EI
oek wel te noemen.
Tureluur: Em-Cé-EI tureluurlijk.
Daar bin ik oek weest foor
mien galstenen. En toen ik de
poat kepot had, was ik in dat
ding in de Borniastraat. Duo of
Trio, ja Triotel ken dat?
Fokke: Ja, dat klopt. Dus dien
opereerder was niet an't sta
ken? Dat salie jou mar treffe.
En die houwe helemaal gien in
spraakavunden met de pasjen-
ten. O ja, daar hadden we ut
over.
Marlen: En ik sei al, dat sukke
avunden niks foorstelle. Mien
broer was laast erges weest,
en daar was die frouw oek die
wethouwer is. Mien broer seit
dan: die dochter fan Hannes,
daar hew ik nog met foetbald.
Geert: Bij ons aksie wik mar
segge, sak mar segge, hadden
wij fan doen met een Timmer
mans. Oek een wethouwer. De
één seit fan Ap, en der is oek
één die altied Felix seit, as ie ut
over Timmermans hét, mar das
loof ik niet goed.
Minne: Soa hiet die foorsitter
fan de Pé-van-der-A oek. Felix.
Mien buurman is een fule C-D-
A-er en die seit altied Felix Kat-
teroad. Kiek, der is oek katte
broad..O, jim hewwe ut al
deur.
Tabe: Soa stom binne we nou
oek weer niet, Minne. Ja, ik
sien die jonge wel es op de
tee-vee. Hij lacht mie te min. Je
siene Kok nog wel es gniezen,
al fertelt is nog soafeul beroer
digheid. En Brinkman trekt oek
nog wel es met sien wangen.
Mar die Roadenhuus, nee Rot
tenberg...
Tureluur: Der is oek niet een
dik soat te lachen foor die klub
tureluurlijk! En hier in'e stad
krije se oek fan alles de skuld.
pagina 13
jou seiden laassen al dat ie
skreven had, en nou dus weer.
Die Andries.
Lange Marten: Dat is an de or
defan de dag. We hewwe de
skippers had, en dan de boe
ren weer es, en dan stake se
bij een fabriek, waar de saak in
'e war is, of meensen uut een
straat, waar de stadsbus te
faakdeurkomt.
Geert: Suks was ut. Se wuden
drompels make in een straat bij
ons om 'e hoek. Maar daar is
ut echt niet soa druk. En ut bin
ne rare hobbels, .dat ut must
mar niet, wik mar segge, sak
mar segge.
Minne Mager: Ut is meest an
dersom. Bij ons was laast een
inlegavund, nee een inspraaka-
vund over wiekferkear of soa.
Der waren een wethouwer en
wat ambtenaren.
Marten: Gaastou naar sukke
dingen toe, Minne? Mij niet ge-
sien. Geouwehoer en dure
woorden. En ut helpt ommers
toch niks. Se doene wat se wil
le.
Fokke: Dat must niet segge.
Jaren leden sat ik in ut bestuur
fan een speultuunfereniging.
We moesten een nij gebouw
hewwe. Gien geld sei de ge
meente. En ons ouwe gebouw
was een krot. Hé, loopt daar de
Tureluur?
Minne: Daar hew ik gister nog
even met praten. Hij was sien
blinde darm kwiet. Mar hij had
al weer een woord as een
wust. Ja, en hij wu fandaag
nog langs komme. Dat sal dus
echtweze.
Fokke: Waar was ik? Der gong
een brandbrief naar de ge
meente. Honderd-ses-en-tach-
tig handtekeningen der onder.
Mooi. Op 'e nij prate. En ja hor,
as wij goed stonnen foor soa
feul, dan deden sullie de rest.
Geert: Suks kon toen nog se-
ker. Want nou is ut geld skoan
op! En dan mar groate aksies
houwe. De beer is los en al soa
meer. O, is ut de liw. Nou foor
mij is ut louwe loene met de
klep dicht, wik mar segge, sak
mar segge!
Lang geleden, toen de Open
bare Leeszaal nog gevestigd
was in een pand op de hoek
van de Nieuweweg en de Wea-
ze, moet ze een vaste klant
hebben gehad, die tenslotte
aardig naar de honderd liep.
Elke dag kwam deze hoogbe
jaarde heer de leeskamer be
zoeken om er de kranten te le
zen en wel stipt van tien tot
twaalf uur 's morgens en van
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het..."
met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
Alle liwwen en beren binne los.
Je salie hier straks mar burge
meester wurre. Hoe soa Skel-
te?
Fokke: Skelte wu de Liwwad
ders self kieze late uut een
stuk of wat namen in'e krant.
Mar der is gien krant die der
wat foor foelt. Dat Skelte sei:
se kenne barste om mij!! Ik
hoop dat se die Jetske van der
Velde op hun dak krije, sei
Skelte.
Marten: Wie is dat? O, is die
laassen futstuurd fanwege de
W.A.A. en de bijstand. Ik
meende dat die Sint hiette of
soa. O, das al feul langer le
den. Nee, dat folg ik niet. Wel
dat Sjak de Gier blieft. Sjak de
Gier? Das ommers die foetbal-
lerfan Cambuur!
Geert: En ik weet fan die Jets
ke of Elske niks, en fan die
Sjak oek niet. Wiegel kan ik, en
Jopie Huusman, en Piet Pau-
lusma, die weerman. Nou, die
had oek de hele somer de sel-
de plaat: buien, harde wien,
wienkracht zeven of acht, de
pressies en al soa meer, wik
mar segge, sak mar segge.
Tureluur: Jim wete tureluurlik
wel fan die boer, die met maai
en de pakjes hooi an'e rand fan
't feld lei, want neffens ut weer
bericht fiel de meeste regen in
ut midden fan ut land...
Vlga
drie tot vijf 's middags. Bij mooi
weer stapte hij er binnen met
een hoge hoed op, bij slecht
weer droeg hij een slappe vilt-
hoed.
Medebezoekers van de lees
zaal, die in zijn omgeving ook
maar even wat zeiden, of zelfs
fluisterden, konden er op reke
nen, dat deze snel geïrriteerde
baas demonstratief de vingers
in zijn oren stopte...
Zou hij ook in de Leeuwarder bioscopen te zien zijn ge
weest? Wij zijn er niet zeker van, maar waarschijnlijk is het
wel: Rudolph Valentino werd in zijn korte leven een van de
grootste filmidolen aller tijden. Achttien jaar oud kwam hij in
1913 vanuit zijn geboorteland Italië naar Amerika, waar hij
eerst tangodanser was. Van 1918 af speelde hij in de film,
eerst in kleine rollen, later in de meest grandioze hoofdrol
len. Hij werd de mooiste man van het witte doek genoemd
en hij was de grote lieveling van de vrouwen. Zijn overlij
den, na een blindedarmoperatie in 1926, op de leeftijd van
een en dertig jaar, had een groot aantal zelfmoorden tot
gevolg. Nog jaren later wilden duizenden van zijn fans niet
geloven dat hij dood was. Hoewel hij in zijn korte carrière
miljoenen moet hebben verdiend, ging het gerucht, dat hij
zijn eerste vrouw helemaal niets en zijn tweede vrouw
slechts één dollar had nagelaten.
