LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KRANTSJE
■Pk j 1 -
1y Ji -,J
jSfc&irtlty
DE VAL VAN
VAN LOTTUM
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 13
9
mBBr7' i .-;v
,vJV'
ij1) 1 \(J
,^p!
1/. »':;vV jl-'
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1.
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het..."
met zestien zeer fraaie foto 's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
Ut is gien wonder dat ons ma
ten over ut end fan de oorlog
prate. Dat was hun tied. Der
komt fan alles op ut aljement.
Mar dan komt de Tureluur, en
die sit met ut probleem fan lief
de en politiek. Oek evakuees
fan nou en toen speule een rol.
Och heden ja. Lees mar bij:
Tabe Ruutsje, Lange Marten,
Minne Mager, Fokke Vutman,
Groate Geert, Brieke Bertus en
as anloper Loadewiek en Ture
luur.
Fokke Vutman: Fraagt mie daar
een klein meiske uut de femie-
lie fan Sientje: hoefeul Duut-
sers hèt u doadskoaten in de
oorlog? En leit uw geweer nog
onder ut bed? Nou fraag ik je!
Lange Marien: Dan hewwe se
wat over de oorlog hoord, mar
se wete niet waar de klok
hangt. Daar wurdt een soat
over praten deur de ouwe gar
de, seker nou de befrijding hast
fieftig jaar leden is. Och, och,
hoefeul Duutsers doadskoaten.
Brieke Bertus: Ik had een on-
ferstand fan een antrouwde
neef, en die froeg in welk plak
ik bij de metro werkt had. Want
hij had hoord dat Ome Bertus
ondergronds werkt had in de
oorlog.
Tabe Ruutsje: Dan hew ik een
beter ferhaal. In ons wiekge-
bouw hewwe se mij en nog een
ouwe féteraan fraagd in april
wat te fertellen over de oorlog
en ons belevenissen toen.
Minne Mager: Soa hèt mien fa-
der es een hele dag op ut Saai-
land stonnen. Der was wat ge
beurd, en de Moffen hadden de
stad afset, en alle mannen
moesten hur op ut Saailand
melde.
Groate Geert: Soa hadden wij
een evakué uut die tied een
paar dagen bij ons begin febre-
waris. Die was nou op'e loop
foor ut hoge water. Hij was
toen een jaar of tien, dus reken
mar uut. Sien tweede keer Li-
wadden wik mar segge, sak
marsegge.
Loadewiek de Tureluur: Das
een sterk stukje. Aha, daar
kom ik jim raar over't mot hé?
Ik docht ut mut mar weer es
weze. Hoe is't met de mannen?
Tabe: Met ons best jonge. Ja,
we klasjeneerden wat over de
oorlog. De ondergrondse, en
een hele dag op 't Saailand
staan, en over een evakué, die
foor de tweede keer anspoelde.
Hoo, nou ja.
Geert: Kiek hij was nooit
trouwd. Dus hij liet sien fietsje
achter en ferder miks. En daar
om docht ie an ons. En hoe is
ut met jouw ferkering Tu... eh
Loadewiek bedoel ik.
Tureluur: Gesoademieter. En
waarom? Over die stemmerij
laassen. Ik moest fan Boukje
op Wiegel stemme. Daar had ik
gien nocht an. Nou dan kon ik
der wel blieve, want die Wiegel
is de man neffens hur.
Fokke: Mar daar konnen jou
toch niet op stemme. Die dee
hier niet met. Hij werkt nou bij 't
siekefons. As ie nou mar an
ons denkt as ut over de dok
terskosten en de mediesienen
en de tandarts en soa gaat!
Marien: Ik hew een swager en
die froeg mei of de F.N.P. wat
mei de F.N.V. te maken had. Ik
sei nee, en dat die pertij alles
in ut boerefries wil. De brieven
en de adressen, en altied fries
prate oek teugen Kok en de
Koaningin. Klein grapke...
Hoorst Minne!
Minne: Die stemmerij is nou
weest, dat ik ken ut jim oek wel
ferduutse. Ik soek altied een
Postma of een Hoekstra, of
een Diekstra. Das bekend hé?
Weet ik feul fan een Klaver of
een Hellendoorn!
Bertus: Huze die Staten op 'e
hoeke fan de Koaningstraat en
Tweebaksmerk? O ja, dat is ut
Fries muzzéum. Oek niet daar
teugenover in dat gebouw met
die liwwen? Ah, daar teugen
over ut ouwe Posketoor. Nou
weet ik ut weer!
Tureluur: Ik sei nog teugen
Boukje: Die Wiegel fan jou gaat
naar de Eerste Kamer. Naar de
Eerste. En hij sat al in de
Tweede Kamer destieds. Mar
jou mutte toch fooruut denke.
Jou gongen ook niet fan de
tweede klas naar de eerste
wel? Toen had ik se tureluurlijk
mooi tuk!!
Fokke: Soa sit dat niet fanself,
mar laat mar. Mar dou must al
weer wat met hur anpiele, Loa
dewiek. Want ut stemmen is
weest, en jim kenne nog een
soat an mekaar hewwe. Trou
wens is daar nog een poske
toor?
Geert: Dat sit op allerhanne
plakken in 'e stad. Oek in ut
stadsketoor. Die hele P.T.T. is
niet meer wat ut was. De pos
ten kankere oek heel wat af. En
die postkoade helpt soms oek
niks wik mar segge, sak mar
segge.
Bertus: Een hoop dure rekla-
me, net as met de spoorwegen.
Lachende koppen op'e tee-vee:
we gaan er voor. Laassen wa
ren we nog weer es naar Eind
hoven, naar ouwe kunde. Mar
wel een paar keer een skoft
staan. En de hele koepé brulle:
We staan er foor!!!
Minne: Mar nou dat gebouw
met de liwwen hé. Daar komt
toch ut fersetsmuzzéum in
niet? Dat wurdt loof ik fieftien
april opend. Ja, dat is de befrij-
dingsdag fan Liwwadden.
Tabe: Jonges, das aanssen
fieftig jaar leden. De Kannede-
zen kwamen langs de Groanin-
gerstraatweg anrieden. En wij
stonnen met een keppel meen-
sen bij die skuulkelder bij de
Walden, flak bij waar die Skou-
stra as jonge woande. We son-
gen ut Wilhelmus, en we gon
gen deurde grond.
Groate Geert: Ons evakuees
waren bij ons. Uut Roermond.
Die waren wel blied, mar ja,
toch niet soa uut de skroeven
as wij. Hoe su ut tuus weze. En
dat hadden se laassen weer.
Fokke: Sientje hur tante Griet
had gien evakuees kregen. Dat
se gong mar es naar de Beurs
loof ik, om soa noadig meen-
sen te helpen. Ja, seiden se
daar: kiek in dat hoekje sitte
een ouwe man en een oud
wiefke en die binne wel soa
feraltereerd. Nim die graag
met.
Tureluur: Sukke ouwe stumpers
niet? De krisus metmaakt, toen
de oorlog, en nou nog evakué-
re. Wat maak je dan wat met al
die jaren dat je trouwd binne.
Das niet best tureluurlijk.
Fokke: Trouwd segge jou. Nou
komt ut. Se komme tuus bij
tante Griet. Die laat hun de
slaapkamer sien en ut tweepur-
soansledikant. Mooi. Gaat die
man even naar de plee, en dan
fraagt sij an tante Griet: weet u
oek wie die man is, waar ik fan-
nacht bij slape mut?
Vlga.
De heer G. van Lottum uit de
Willem Sprengerstraat is arbei
der bij de Gemeentereiniging.
Tot zijn taak behoort ook het
regelmatig verwisselen van
"het tontsje" in het pand num
mer 25 aan de Achter de Ho
ven. Wanneer het weer zover
is moet Van Lottum daar een
laddertje op.
Al meer dan eens heeft Van
Lottum de eigenaar van de wo
ning geattendeerd op de belab
berde toestand van dat ladder
tje. "Dat ding is niet vertrouwd,
vertrouwt hij de bewoner toe -
daar komen nog eens ongeluk
ken van."
Maar de eigenaar van het huis
heeft er zeker geen oren
naar - er wordt niks aan het
laddertje gedaan, het is en het
blijft een wrak.
Tot op een dag in augustus die
ladder het inderdaad begeeft
en er iemand doorzakt. En wie
is het slachtoffer? Juist ja: die
Van Lottum-met-een-ton-op-
z'n-nek - niemand anders.
Het slachtoffer wordt bewuste
loos opgenomen, maar wan
neer hij weer bijkomt kan hij
dokter Ten Veldhuys vertellen,
dat zijn gehele lichaam pijn
doet. Gelukkig evenwel: er is
niets gebroken, behalve die
ladder dan.
(1930)
Deze interessante foto van de Steenhouwerij van L. van der Zeep
werd ons toegezonden door onze abonnee de heer E. Ch. Muiser
te Coevorden. Dat bedrijf zat lang geleden in de voormalige koren-
en pelmolen "De Bazuin" aan de Hollanderdijk, waarvan het ste
nen onderstuk nog tot 1981 bleef bestaan. Rechts zien we Van
der Zeep zelf, naast hem staat Dirk Larooi, die later werkzaam
was bij de Steenhouwerij van Dirk Arends aan de Groningerstraat
weg.
