UIT DE ARCHIEFKASTEN
VAN 'T KLEINE
HEROPENING
'T KLEINE KRANTSJE
ADVERTENTIES
VAN TOEN.
MAG IK UWE
AANDACHT
VESTIGEN
WINTERARTIKELEN
MANTELMAGAZIJN WIRDÜMERDIJK.
Nouveauté's
GEBRs. SCHWEIGNIANN.
OP
DE
VAN MIJN VERBOUWDE
Alle
'zijn gearriveerd.
Rijke keuze.
Bekende lage prijzen.
3
WAAR U OP DIT GEBIED ALLE
KUNT KRIJGEN
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 11
"Beerenborg bakt beslist beter
brood" was een kreet, die deze
bakker van de Put in vooroor
logse jaren altijd hanteerde.
Maar in diezelfde tijd was het
ook al "Wat Van den Berg bakt
is best". En Van den Berg zat
aan de Voorstreek bij de Ame-
landspijp. In het oorlogsjaar
1942 vroeg Van den Berg per
advertentie aan het publiek:
"Bent u tevreden met 't brood
van heden? Zoo niet... probeer
dan eens ons brood, dat heer
lijk is en zeer voordelig uit
snijdt. Drie broodsoorten Ober-
lander, volkerenbrood en
bruinbrood - voedzaam, voor
delig en niet klef."
"Ziet uit Uwe oogen!" waar
schuwde in 1938 de rijwielhan
delaar B. Bethlehem van de
Mr. P.J. Troelstraweg. "Geen
zoogenaamde nieuwe of opge
knapte of beschadigde, doch
Hollandsche Rijwielen, com
pleet met jasbeschermer, zoo
lang de voorraad strekt, slechts
29.75 bij het goedkoop en
vertrouwd en van ouds beken
de adres."
Een ander goedkoop adres in
datzelfde jaar? De Boer van de
Voorstreek, ook bij de Ame-
landspijp. "Wij zijn en blijven
het goedkoopst! Zware emaille
emmers 059, vuurvaste scha
len vanaf 19 cent, theepotten
vanaf 17 cent, kop en schotel
van 10 cent, boenders vanaf 5
cent en groote witte dweilen 25
cent." En dan ook nog: "leder
kooper vanaf 25 cent ontvangt
gratis een stuk toiletzeep."
interessant waren ook de
vleesprijzen in 1923. Dagelijks
verkrijgbaar in Brada's slagerij
aan de Kleine Kerstraat: gras
kalfsvleesch (lappen) 60 cent,
gras kalfsrollade 70 cent, het
vette spek 45 cent, doorgroeid
spek 50 cent, karbonaden 80
cent, roastbief 90 cent, rundvet
60 cent en vet gemest kalfs
vleesch vanaf 80 cent."
Aha, er komt, in 1922, weer
een nieuwe winkel bij: "Onder-
geteekende maakt bekend, dat
hij zaterdag a.s. zal openen
een winkel in fijne vleeschwa-
ren, boter, kaas, eieren, co
mestibles, jams, limonades, di
verse theesoorten, biskwie enz.
Beleefd aanbevelend S. Boon
tje, Slotmakersstraat hoek
Speelmansstraat."
Naar de bioscoop in de week
van 31 januari tot en met 6 fe
bruari 1941? Wel, dit is er te
zien: in de Tivoii "Het mysterie
van Kamer 12, een boeiend en
geheimzinnig verhaal op mees
terlijke wijze verfilmd met Mag-
da Schneider, Ivan Petrovitch,
Peter Bosse en muziek van Pe
ter Kreuder; in Cinema Palace:
Kozakkerebel Stjenka Rasin,
een monumentaal Vity filmwerk
met Wera Engels, Hans Adal
bert von Schlettow en het we
reldberoemde Kozakkenkoor
onder leiding van Serge Jaroff
- een sterk romantisch filmwerk
van menschelijke hartstochten,
waarin de polsslag van het le
ven onstuimig klopt en in de
Leeuwarder Bioscoop: Watt
1/z Watt als pensiongasten,
een film, die u weer anderhalf
uur van uitgelaten vroolijkheid
bezorgt."
Vermoeid, nerveus of over
spannen in 1963? Geen pa
niek, er is wat tegen te doen en
R. M. Bloemsma uit de Oude
Oosterstraat is de man, die het
heeft: "Waldkraft, het veilige
kruidentonicum."
"Een goed costume geeft divi-
dent," zei de Firma Gebr. Van
der Boom van de Stationsweg
in 1948. "Wij hebben thans een
ruime sortering in confectie
costumes, tweed jassen, alles
in de betere kwaliteiten."
Maison de Bonneterie van de
Voorstreek 14 heeft al in 1924
een hoge pet op van kinderen.
"Kinderen weten gauw genoeg
wat hun staat, daarom is Bleyle
zoo in trek. Laat u ons de kin
dercollecties eens vrijblijvend
voorleggen."
In 1927 was er aan de Bagijne-
straat op nummer 60 een be
drijf gevestigd, dat zich presen
teerde als "De Eerste
Leeuwarder Witte Dienstver
richting, Glazenwasscherij en
SCHOENENZAAK
Reclame-Bureau". De onderne
mer, een meneer J. Keijzer,
hield zich beleefd aanbevolen
voor het glazenwasschen met
of zonder houtwerk, het repare
ren en opbergen van jalou-
zieën, het schoonmaken van
huizen en verder wat in het be
drijf voorkomt tegen scherp
concurrerende prijzen. Voor net
en degelijk werk wordt inge
staan".
Er is weleer aan de Bleeklaan,
vlak bij De Ruyterweg, een
brandstoffenhandel geweest
van de Gebroeders Akkerman.
In het oorlogsjaar 1941 adver
teerden de broers met brand
hout "zuiver op maat gezaagd
en gekloofde blokken - geen
stobben, maar ieperen blokken
voor kachel, haard en centrale
verwarming". En wat kostte
toen dat spul? Wel, veertig gul
den per duizend kilo, franco
thuis in Leeuwarden en Hui-
zum.
(Vervolg van pag. 4)
zien en moest ik met ze mee
gaan.
De twee hadden allebei een rij
wiel bij zich en uiteraard een
geweer op de rug en ik kreeg
opdracht een paar meter voor
ze uit te lopen naar de Eewal,
hoek Slotmakersstraat, waar de
zaak was van Fokke Ooster-
baan. Toen wij bij de Noorder-
brug kwamen, gingen net de
afsluithekken van de brug dicht,
omdat er een schip in aantocht
was. Ik kon nog net langs de
gesloten hekken glippen en
ik was net op de brug toen hij
omhoog ging, met als gevolg,
dat ik over de brug was en de
twee landwachters moesten
wachten. Of de brugwachter
iets in de gaten heeft gehad,
daar ben ik nooit achter geko
men. Op de Noorderweg heb ik
het meteen op een lopen ge
zet, rond het Gymnasium en
daarna de Eebuurt op, waar ik
ben gevlucht bij het Dokkumer
Veerhuis. De boot naar Dok-
kum lag op punt van vertrek en
ik ben vermomd in een overall
en een pet op met behulp van
de bemanning aan boord ge
gaan en weggevaren.
Ik kon toen natuurlijk ook niet
meer naar huis gaan en aange
zien ik familie had wonen in
wat destijds Akkerwoude heet
te, in Birdaard van de boot ge
stapt en naar Akkerwoude
gaan lopen. Een uurtje later
kwamen de twee landwachters
weer thuis aan de deur om te
vragen of ze ook wisten waar ik
was, omdat ik nooit op de Ee
wal was aangekomen. Inmid
dels wisten ze thuis al, dat ik
veilig was en zij hielden zich
van de domme met de opmer
king "Jullie hebben hem toch
meegenomen, dus jullie moe
ten weten waar hij is." Na twee
weken in Akkerwoude ben ik
terecht gekomen bij twee ne
ven in Giekerk, die beiden een
boerderij hadden op de Gieker
ker Hoek. Hier ben ik van au
gustus 1943 tot november 1944
geweest en heb de neven als
boerenknecht bijgestaan, waar
ik ook het melken heb geleerd.
Tijdens een razzia in novmeber
1944 ben ik jammer genoeg
weer door de landwacht opge
pakt, tegelijk met drie andere
onderduikers.
Eerst heb ik nog kunnen vluch
ten, richting Grote Wielen, waar
ik mij een half uur in het riet
heb kunnen verschuilen, maar
aangezien zij steeds door het
riet schoten met hun geweren,
heb ik mij moeten overgeven.
Op de boerderij heb ik toch nog
droge kleren mogen aantrek
ken. De drie andere jongens en
ik werden naar Leeuwarden ge
bracht naar de school aan de
Oostersingel (achter de Kazer
ne) en werd ik opgesloten in
een oude W.C., waar de pot
was uitgehaald.
Eén van de andere jongens
was een zoon van aannemer
Hoekstra, die woonde aan de
Groningerstraatweg, hoek Lek-
kumerweg. Na ongeveer drie
uren opgesloten te zijn geweest
moest ik verschijnen om ver
hoord te worden. Dit gebeurde
op de eerste etage in een soort
van lerarenkamer. Hier werden
mij allerhande vragen gesteld,
o.a. waarom mijn persoonsbe
wijs was veranderd van kan
toorbediende in landarbeider.
Wie mij verhoord heeft, daar
ben ik nooit achter gekomen,
maar tenslotte begon hij te
schreeuwen tegen mij met als
laatste woorden, die ik nooit zal
vergeten: "Donder op en als ik
je weer in mijn poten krijg, dan
schiet ik je hartstikke dood."
Hoe ik de school ben uitgeko
men, weet ik mij niet meer te
herinneren. Vanaf dit tijdstip tot
de bevrijding op 15 april 1945
ben ik altijd thuis geweest en
ben deze periode verder zon
der problemen doorgekomen.
De andere drie jongens zijn de
zelfde dag ook vrijgelaten en
heb ik die dag weer zeer veel
geluk gehad. Het blijft voor mij
echter nog steeds een raadsel,
dat ik toen zonder meer ben
vrijgelaten.
Nu, bijna vijftig jaar na de be
vrijding, denk je nog wel eens
aan die bewogen jaren terug,
maar echt vergeten kun je het
niet meer.
Heerenveen, K. Olfjnsma
