TKLEIHE KEAHTSJE I SOLDAATSJE SPEULE MEER van der MUf- Een kerstdiner in stijl? hele gezellige kerstdagen en een gelukkig en gezond, stijlvol en culinair 1997 VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN (Vervolg van pag. 10) 6 Oosterstraat en de Berlikumer- markt. Ook de situatie van de foto op de voorpagina in 't laatste num mer weet ik nog heel goed. De oude heer Epema heb ik ook heel goed gekend; hij kwam wel bij ons thuis. Het is voor mij iedere keer weer prettig alle oude dingen van vroeger nog eens terug te zien. Heel hartelijk dank daarvoor! Den Burg G. den Braven-Jorna OPROEP De in 't Kleine Krantsje geplaatste foto van de vierde klas van de Rehobothmulo heeft verschillende reacties opgeleverd. Daaruit blijkt dat men - onge veer vijftig jaar na het maken van de foto - gaarne een reünie zou willen houden. De oud-klasgenoten, die hier voor voelen, wordt verzocht zich te willen melden bij Gerben Stellingwerf, P.J. Noël Baker straat 22, 9728 WC te Groningen, tel. 050 - 5256539. Groningen G. Stellingwerf DE OUDE SPORTLAAN EN HAAR BEWONERS In de Sportlaan heeft vóór de jaren zestig van deze eeuw nooit een garage gestaan. Nu zijn in diverse Huizumer straten voormalige pakhuizen tot parti culiere garage's omgebouwd, zo ook het pakhuis van H. de Jong tussen Sportlaan 17 en 19. Nu er meer bekend is over de Sportlaan kan men spreken van de Oude en de Nieuwe Sportlaan. Aan de Oude Sportlaan staan de woningen nr. 1 tot en met 13 en aan de evenkant 2 tot en met 12. In de oude Sportlaan woonden vlak na de oorlog op nummer 1 K. Schotanus en J. Kuindersma, timmerknecht. Later woonde hier de familie Jongma. Op nr. 3 de familie S. Bouma en op 5 fam. B. R. Venema. Op nr. 7 de weduwe H. de Vries-Feenstra, die model stond voor de oudste dochter in Afkes Tiental. Haar dochter H. de Vries was onder wijzeres in handwerken aan de Jan van Nassauschool in de Borniastraat. Op nr. 9 de familie Meinders en op 11 de timmer man Sinnema. In het laatste huis van de Oude Sportlaan op nummer 13 woonde H. de Jong, venter met kruidenierswaren. Aan de evenkant woonde op nummer 2 de familie Pitstra, Pitstra was werkzaam als stof feerder. Op nr. 4 S. Nagel, koet sier en zijn dochter T. A. Nagel was ambtenares bij de Distributiëdienst. Op 6 J. Klaver, nummer 8 F. de Jong, besteller bij de PTT en op 10 G. C. Molewijk, werkzaam bij een notaris. Op nr. 12 tènslotte de familie Koopmans. Van mijn jeugdvriend, die in de Da Costastraat (nu Feytsma- straat) geboren is weet ik dat zijn vader vroeger gevoetbald heeft waar later de Da Costastraat aangelegd is. De Oude Sportlaan dateert van 1923, dat geldt ook voor de zijstraten Oosterstraat en Kerkstraat (nu dus Buygers- en Jousmastraat). De Nieuwe Sportlaan, tussen de Borniastraat en de Jouwsmastraat, Vondel- en Da Costastraat stammen uit 1927. De Vondelstraat heet nu Herin- gastraat. De naamsverandering van de straten in Huizum vond plaats in november 1946, omdat een aantal straten dezelfde naam hadden als enkele straten in Leeuwarden. De Huizumer stra ten kregen de namen van Grietmannen. Leeuwarden Chris Visser DE VROEGERE DR. POSTMA In de rubriek "Opsporing ver zocht" werd door een abonnee gevraagd naar gegevens betreffende een dokter Postma, die weleer in Leeuwarden heeft gewoond. Die moet er tot in de vijftiger jaren, waarin hij over leed, volgens de aanvrager een opmerkelijke, levensbeschou wing op na hebben gehouden. Wel, deze dr. Postma, die woonde aan de Wirdumerdijk op nummer 28 boven in de veertiger en vijftiger jaren, was een geneesheer, die zich gespecialiseerd had in het genezen van rheuma-ziekten. Tijdens de therapie, die hij toe paste moest de patiënt in een water- en luchtdichte zak ver pakt worden, welke om de hals werd dichtgeknoopt. Er werd dan ongezuiverde zuurstof uit een stalen cilinder via een ven tiel in de zak geblazen. De patiënt stond dus in een soort dichtgebonden luchtballon, welke met zuurstof gevuld was. Op een of andere manier kwam er ook nog water aan te pas, dat aan de binnenkant van de ballon sproeide. Dit verhaal vindt zijn oorsprong in die stalen fles. Wij, van de Friese Kolenhandel hadden het genoegen die zuurstof te mogen leveren. Een of twee keer per week bezorgden onze knechten één of meer flessen, al naar gelang van het aantal patiënten dat de dokter had. De praktijk was boven op de eerste verdieping, dus volle flessen moesten bij de trap op en de lege mee terug, een zwaar .kanwei, want een volle fles woog omstreeks vijf en zeventig kilo en leeg niet veel minder. Dr. Postma was een royale man hetgeen bleek uit het feit dat ons personeel er tuk was om de gevraagde flessen naar boven en beneden te brengen. Bij elke bezorging kreeg de chauffeur en zijn hulp ieder een gulden voor elke ver voerde fles, vol of leeg, voor de moeite. Die ene gulden per fles was in die tijd geen kleinigheid! Dr. Postma was wel een "eptich mantsje". Het kwam wel eens voor dat onze voorraad uitgeput was en hij dan net patiënten verwachtte en dus dringend zuurstof nodig had. De wereld was dan wel te klein. In die tij den van hoge nood bij de dok ter, dreigde hij ons dan met steeds hetzelfde verhaal: "Als je niet op tijd kunt leveren, ga ik onmiddellijk een contract aan met "Air-Liquide", een zuurstof- fabriek in Parijs, daar heb ik zeer goede relaties en die hel pen mij wel zeker direct." Alleen om ons gezicht te red den haalden we dan apart voor hem een paar flessen uit Groningen, waar onze fabriek stond. In Leeuwarden luidde de kreet: "Hest last van rimmetyk, gaan dan even bij Dr. Postma, op 'e Wirdumerdiek, in de sak, benst so weer de piene kwiet." (waar of niet?) Leeuwarden W. D. Lijfering Van den Berg State Verlengde schrans 87 8932 NL Leeuwarden Tel: 058-800584 Hctel restaurant Van den Berg State is beide kerstdagen geopend. Graag sturen wij U geheel vrijblijvend onze kerstmenu 's toe. Wij hopen U eerste- of tweede kerstdag op Van den Berg State te mogen begroeten. Heeft U met de kerst andere plannen, dan wensen wij U alvast HET ROKEN IN DE OORLOG Ik lees iedere maand met veel plezier uw Kleine Krantsje, ik ben al jaren lang abonnee en drie en zestig jaar, dus ook al een mens met veel herinnerin gen. Toen ik het artikel in het okto bernummer las over het roken van de heer Faber, gingen mijn gedachten terug naar de tijd van de oorlog en daarna. Mijn vader Age Zalmstra mocht graag roken en heeft bij gebrek aan vloei veel dun papier van boeken gebruikt. Bij gebrek aan tabak plukten wij een bepaald kruid uit het wei land. Na droging werd het gesneden en gerookt, dat was camille. Onze moeder vond dat verschrikkelijk stinken en zei dan, "hij rookt weer het merk buitendeur". Ook hier ging het gezegde op dat een roker een tevreden mens was. In de oorlog had je bonkaarten voor rookwaar op versnaperin gen. Je kon zelf beslissen wat je hebben wou. Onze vader had dus twee rookkaarten, dat was nog te weinig, want hij mocht graag een opsteken. Ook herin ner ik mij een versje uit de krant, dat betrekking had op de hoe veelheid sigaretten die op een bon werden verstrekt. Dat ging zo: Veertig sigaretten krijgen wij,/veertig peukjes over./ Veertig peukjes is ook weer tien, dat is vijftig./Tien peukjes is ook weer drie,/dat is drie en vijftig./Vier en vijftig sigaretten krijgen wij/en nog een peukje over. Ook weet ik nog een leuk ver haal van na de ooriog. Er was een jongen die het aandurfde vuur te vragen aan de roker van een sigaar. Hij had zelf een pijp pagina 16 met water en daar bovenop wat tabak. Als dan de sigaar in de pijp werd gehouden ging die sissend uit, wat nog al eens op schelden uitdraaide van de gedupeerde. Ik hoop dat u nog vele jaren door mag gaan met het Kleine Krantsje, het is voor ons een soort achteruitkijkspiegel. Leeuwarden D. Zalmstra DE VALCKENAERSTRAAT U schreef in 't Kleine Krantsje over de Valckenaerstraat, dat die niet zo bekend was. Nu, ik denk van mijn vader wel, die ging als meteropnemer door heel Leeuwarden. Dat was W. Kunnen. Omstreeks 1938 kwam hij met zijn vrouw en acht kinderen in de Valckenaerstraat nummer 2 te wonen. Dat huis was net gebouwd en de schilder, die later mijn man is geworden, was er nog aan het verven. Die straat zou doorgetrokken worden maar dat is nooit gebeurd. Wij hebben als kinderen een mooie herinnering aan deze straat gehouden. In oorlogstijd hadden wij ook nog ouderdui kers en als er gevaar was ver borgen die zich in een brede gesloten dakgoot, die om het huis heen was. Als dat huis praten kon, dan kon het heel wat vertellen. Alle vijf dochters van Kunnen zijn* vanuit dat huis getrouwd. Mijn oudste dochter is daar na de oorlog ook nog geboren. Dus die straat was misschien niet zo bekend, maar de men sen wel. Oentsjerk Y. Steigstra-Kunnen (Vervolg van pag. 6) omgeving achter de kazerne, die van Cambuur en nog wel meer buurten. Ik zie nog in gedachten zo'n leger over de Ruyterweg in de richting van de binnenstad trekken. Straf mar cherend, liep men onder trom geroffel keurig in de maat. Ze voerden verbouwde kinderwa gens met zich mee. Men had hier ambulances van gemaakt. Ook dienden ze voor het ver voer van projektielen. Wat voor al indruk op me maakte waren de bebloede koppen van bepaalde jongens. Dat er gewonden vielen, kon natuurlijk niet uitblijven. De gevechten liepen hier en daar finaal uit de hand en volgens geruchten kwamen er zelfs jon gens in het Diakonessenhuis terecht! Maar plotseling kwam er een eind aan deze vreemde rage. Men zei, dat de politie het ver bood en voor de politie had men in die tijd nog een diep respect... Ook het uitbreken van de echte oorlog in 1940 heeft snel een eind gemaakt aan dit oorlogje spelen. Toen werd het opeens helemaal echt! Assen Henk Zijlstra Buorren 37 - 39 9081 AM Lekkum in 00 0 CO co C\J 1 co LO O LO CO O CO co C\J I co LO O (f) J* CO ASSU RANSJEKANTOAR Foar al jo fersekeringen hypoteken O financierings

Historisch Centrum Leeuwarden

’t Kleine Krantsje, 1964-1997 | 1996 | | pagina 16