LEEWADDERS,
WAAR IS DIT?
'T KLEINE KRANTSJE
DE AVONTUREN VAN
JUFFROUW KNIP EN KNAP
24. Uit de schooljaren van
oom Piet.
Op dinsdagavond 4 februari
1997 zitten juffrouw Knip en
Knap bij oom Piet aan de koffie.
Knap: 'Precies een maand
geleden was de vijftiende
Elfstedentocht.'
Knip: "Wat vliegt de tijd, voordat
je 't weet is er weer een jaar
om."
Piet: "Aan de vooravond van de
tocht zei een bestuurslid van de
Elfstedenvereniging dat ze ge
ëmancipeerd zijn, omdat er
voor 't eerst een wedstrijd voor
vrouwen aan verbonden was."
Knap: "Bij het bestellen van de
krans voor de winnaar waren ze
niet geëmancipeerd, want er
was geen krans voor de winna
res Klasina Seinstra."
Piet: "Verder deed het nogal
amateuristisch aan. Het wordt
tijd dat bij 'de tocht der tochten'
een professionele jury komt en
in het computertijdperk is het
toch achterhaald dat de wed
strijdschaatsers nog moeten
stempelen? Bij een echte jury
was het ook niet voorgekomen
dat de vierde aankomende
vrouw er met de derde prijs
vandoor ging."
Knap:Piet Kleine is geschrapt
uit de uitslag, omdat hij in
Hindeloopen niet gestempeld
zou hebben, terwijl iedereen
hem daar wel op de televisie
heeft gezien. Maar goed dat hij
niet gewonnen heeft."
Piet: "In dat geval hadden ze de
prijs toch moeten toekennen."
Knap: "Kleingeestig is het om
Piet Kleine uit de boeken te ver
wijderen. In sommige tot nu toe
verschenen boeken staan de
verkeerde uitslagen. Ik hoop
dat het boek van Lolkama weer
uitkomt. Dat is het beste
naslagwerk over de Elfsteden
tocht dat in de jaren tachtig ver
schenen is."
Piet: "Het afgelopen weekeinde
heb ik een oude schoenendoos
met foto's van vroeger van de
zolder gehaald. Mijn eerste
schoolfoto zat er ook tussen...
kijk... die foto is nu vijftig jaar
oud."
Knip: "Wat een lief jongetje. Ik
kan wel zien dat u familie van
Knap bent."
Knap: "Ja, een leuke foto, wan
neer kwam u precies op
school?"
Piet: "Augustus negentienzes-
senveertig, op School Vijfen
twintig, aan de Huizumerlaan.
Deze school heet nu Potmarge.
De oude Huizumer school is nu
gefuseerd met de school aan
Achter de Hoven. Beide scho
len heten Openbare Basis
School Potmarge. In de school
aan de Huizumerlaan bevinden
zich de lagere klassen en de
oudere leerlingen gaan naar de
school aan Achter de Hoven.
De naam Potmarge is ook béter
dan Aebingaschool. Aebinga
was een Grietman die niet eens
in Huizum heeft gewoond."
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
Wij werden gewassen in een
badruimte. Het was er schoon
en de leidsters waren erg aar
dig. We waren veel buiten, en
ook vaak op het strand. En dat
zes weken lang. Ik zou het zo
weer over willen doen."
Knap: "Met kamperen ben je
ook veel buiten..."
Piet: "Daarom doe ik dat ook
graag... met slecht weer bleven
we binnen, er was genoeg
speelgoed en ook spelletjes."
Knap: "U bent net als ik geen
liefhebber van spelletjes."
Piet: "Inderdaad... ik luisterde
liever naar interessante
gesprekken, 's Avonds na het
eten las de directrice voor uit
een boek."
Knap: "Welk boek?"
Piet: "Dat weet ik niet meer pre
cies, ik was er geloof ik ook te
jong voor, het was Tijl
Uylenspiegel of iets dergelijks."
Knip: "Vond.u het wel leuk op
school?"
Piet: "Dat ging wel. Het leukste
vond ik taal en geschiedenis."
Knap: "Dat heeft u zeker geërfd
van uw vader..."
Piet: "Ja, dat moet haast wel...
en jij waarschijnlijk ook."
Knip: "Ik hield 't meest van reke
nen en tekenen."
Piet: "Ik weet niet hoe het nu op
school is, maar vijftig jaar gele
den moest je om de beurt voor
lezen uit de schoolboekjes. En
de anderen moesten luisteren
en meelezen. Doordat sommi
gen zo langzaam lazen was je
al veel verder met de tekst en
als je dan toevallig een beurt
kreeg wist je niet waar je moest
beginnen. Dan kreeg je op je
brood dat je niet oplette."
Knap: "Dat was bij ons ook nog
pagina 13'
Oom Piet in 1947.
Knip: "Potmarge is toch een
kanaaltje?"
Piet: "De oude rivier Potmarge
is de grens tussen Huizum en
Leeuwarden, en de Potmarge
stroomt tussen beide scholen,
dus is de naam goed op zijn
plaats."
Knap: "Herinnert u zich nog din
gen van vroeger...?",
Piet: "Ja, mijn eerste juf was juf
Kuipers, die gaf lastige kinde
ren een beschuitje."
Knip: "Hé?"
Piet: "Dan kneep ze in je kin, en
dat noemden we beschuitjes.
Waarom weet ik ook niet. Als juf
Kuipers boos was stamvoette
ze."
Knap: "Mijn eerste juf was juf
Peek."
Piet: "Die ken ik niet, dat was na
mijn schooljaren. Af en toe kre
gen we les van juf Hoogland,
die woonde in de Borniastraat.
Dat was een schat van een
mens. Zij kon heel mooi vertel
len... dan was iedereen stil..."
Knap: "Was de eerste klas toen
ook aan de voorkant?"
Piet: "Ja, ik geloof links van de
ingang. En de tweede klas
rechts van de ingang. We
schreven toen met griffel op
lei... eigenlijk heel ideaal, je kon
de lei zo weer schoon vegen.
Beter voor het milieu dan al die
balpennen."
Knap: "Wat is dit van gebouw?"
Piet: "O, dat is een oude prent
briefkaart van het Kinder
Vakantiekoloniehuis in Oost-
voorne aan Zee. In het voorjaar
van negentienzevenenveertig
heb ik daar zes weken doorge
bracht. Dit gebouw was vroeger
een boerderij, daarna Hotel
Ons Genoegen en vanaf
negentiennegentien het kinder
Vakantiekoloniehuis Ons Ge
noegen. Het gebouw is in de
jaren zeventig afgebroken."
Knap: "Kwam u daar via de
school terecht?"
Piet: "Ja, vlak na de oorlog
maakte ik deel uit van de zoge
naamde bleekneusjes. Toen
werd ik uitgezonden door de
Leeuwarder Gezondheidskolo
nie, deze is in negentiendrieën
vijftig opgeheven. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog zijn er
koloniehuizen afgebroken en
verpauperd en zocht de
Leeuwarder Gezondheidskolo
nie andere mogelijkheden.
Vijftig jaar geleden konden
daardoor kinderen uit Leeu
warden via het Centraal
Genootschap in Oostvoorne
geplaatst worden, en daar was
ik ook bij."
Knip: "Dat was zeker niet leuk!"
Knap: "Jij hebt zeker die verha
len gehoord in Leeuwarden
Toen op Radio Mercurius?"
Piet: "Wat was dat dan?"
Knap: "Indianenverhalen over
slechte toestanden, slechte lei
ding en wassen onder een
koude douche..."
Piet: "Dat was bij ons niet zo.
Dit is de nieuwe opgave voor onze fotoprijsvraag "Leewadders waar
is dit?" Oplossingen, uitsluitend schriftelijk, binnen veertien dagen
I naar de redactie van 't Kleine Krantsje, Vredeman de Vriesstraat 1,
8921 BP Leeuwarden. Uitslag over vier weken.
Onder de abonnees, die ons het juiste antwoord geven, verloten wij
een exemplaar van het boekje "Leeuwarden - ach ja, zo was het..."
met zestien zeer fraaie foto's van de stad uit een lang vervlogen tijd.
zo, maar dat zal nu wel anders
zijn." En met deze conclusie
eindigde er weer een avond in
het huis van oom Piet.
Chris Visser
Een interessant hoeKje in het oude Leeuwarden, waarvan nu weinig meer over is: de buurtschap
Schilkampen met de beide "hooghouten" over de Kurkemeer. De ook geheel verdwenen loods tussen ae
bruggetjes in was die van de scheepswerf Drijver. Alleen de huizen op de achtergrond zijn nog niet hele
maal verdwenen. (Foto: Collectie Fenno Schoustraft Kleine Krantsje)
