NU JONGBLOED VERDWIJNT
'T KLEINE KRANTSJE
BON
'T KLEINE KRANTSJE
SON
'T KLEINE KRANTSJE
HH H
H0HI
HiilBBU
't Kleine Krantsje
leest iedereen!
GESCHENKABONNEMENT
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 16
Het bericht dat drukkerij Jong
bloed uit Leeuwarden verdwijnt,
is bij ons, oudere Leeuwarders,
nogal hard aangekomen. Het is
een begrip: Jongbloed Leeu
warden, drukkerij van bijbels en
psalmboeken. Ons bouwbedrijf
heeft het genoegen gehad
gedurende tal van jaren de
bouwkundige benodigdheden
voor de drukkerij te mogen ver
zorgen.
ALTIJD JNTERESSANT
En omdat de drukkerij gelegen
is op één van de oudste
bebouwde plaatsen van de
stad, was het altijd interessant
om daar te bouwen. Het is het
hoogste punt van Leeuwarden,
als er ooit een stormvloed komt
die de gehele kleistreek van
Friesland overspoelt, is alleen
daar een stukjé dat boven water
blijft.
Er zijn daar ook veel herinnerin
gen aan het huis van Oranje.
Marijke Meu, prinses van
Oranje en prinses van Hessen-
Kassei, woonde in het
Princessehof en haar opperstal
meester woonde in het huis dat
nu het kantoor van drukkerij
Jongbloed is.
Daarachter waren de stallen, wij
hebben nog iets van die stallen
afgebroken, zij liepen ongeveer
tot aan de Bollemanssteeg.
Naast die stallen was toen nog
de Kalksteeg, die kwam uit in de
Bagijnestraat. Ook de laatste
woonhuisjes van de Kalksteeg
hebben wij afgebroken.
Over die oude Kalksteeg is al
enige malen uitvoerig geschre
ven in 't KI. Kr. Het was dus inte
ressant om in dat stadsdeel te
bouwen, er zit van alles in de
grond.
Vlak bij drukkerij Jongbloed
staat de Westerkerk die nu
theater Romein heet. In vroeger
eeuwen was de Westerkerk een
stuk van het Bagijneklooster.
Dat klooster is afgebroken,
maar veel van de oude funda
menten zitten daar nog in de
grond, en zitten ook gedeeltelijk
onder de drukkerij van
Jongbloed. Als wij bouwden aan
de Bollemanssteegrdus de ach
terzijde van de drukkerij, stuit
ten wij steevast op geweldige
stukken oude gemetselde fun
deringen. Wij hebben die er
nooit uitgehaald, we gingen er
altijd met kunst en vliegwerk
omheen of overheen.
Het was heel aardig, dat altijd
als we daar in de grond bezig
waren met nieuwe funderingen,
we elke morgen bezoek kregen
van notaris Ottema. Die verza
melaar had een fijne neus voor
oudheden en wist er heel veel
van. Hij kwam elke morgen tus
sen halfacht en halfnegen
op het werk en vroeg dan: is er
nog wat bijzonders uit de grond
gekomen, Heidinga? Vaak was
dat wel het geval, en dan over
legde notaris Ottema met de
oude meneer Jongbloed waar
het heen moest; of naar het
Fries Museum, of dat het kon
blijven in een vitrine in het kan
toor van Jongbloed.
Ook de heer Elzinga van het
Fries Museum kwam daar dan
vaak een kijkje nemen. Ik heb
wel eens gedacht dat het
Bagijneklooster aan een gracht
moet hebben gestaan; er waren
stukken muur daar die aan wal-
muren deden denken.
En het zou ook wel logisch zijn
geweest dat het klooster via het
water bereikbaar is geweest,
b.v. voor de aanvoer van melk,
groente enz. Ik kan mij alleen
niet voorstellen hoe die gracht
daar dan moest hebben gelo
pen, bij het hoogste punt van de
stad.
Nu nog een aardigheid over de
bekendheid van drukkerij Jong
bloed, die is in de gehele wereld
bekend. Zij drukken de bijbel in
vele talen, natuurlijk in het
Nederlands en in het Fries,
maar b.v. ook wel in het chinees.
In de tijd dat wij daar werkten
ging er eens een hele trein vol
bijbels naar Zweden; Jongbloed
had die Zweedse bijbel gedrukt.
Een ploeg architecten en aan
nemers uit Nederland ging in
de vijftiger jaren een week naar
Zweden om te kijken hoe de
Zweden meer en meer pre-fab
bouw gingen toepassen; er
waren 25 man van de partij.
Ik was de enige uit Friesland die
meeging.
En als we 's avonds in ons hotel
wat napraatten over alles wat
we gehoord en gezien hebben,
dan kon het vaak niet uitblijven
dat er opmerkingen gemaakt
werden over het Noorden en
over Friesland.
Mijn collega's wisten wel wat ik
opmerkingen over Friesland of
over de Friese taal nooit zonder
meer liet passeren.
HET SKELET
Ik heb in de gemeenteraad van
Leeuwarden nog eens gepro
beerd aan te tonen dat de
Friezen het skelet van de
Nederlandse samenleving zijn.
Dus op een avond in Stockholm
was het ook weer zover.
Maar ik had gezien dat een aan
tal van mijn collega's aan een
borreltje nipten, en dat dit
geschonken werd uit een fles
met het opschrift: Bokma. Ik zei
tegen hen: weet je wat je daar
drinkt? O ja, zeiden ze, een
jonge Bokma.
BORRELTJE
Ik vroeg: weet je dat die uit
Leeuwarden komt, jullie drinken
dus geestrijk vocht uit Friesland.
En heb je ook wel gezien dat er
in elke kamer van dit hotel in
het nachtkastje een bijbel ligt?
Dan moet je eens op het schut
blad van die bijbel kijken, want
die is gedrukt bij Jongbloed in
Leeuwarden.
Zo zie je maar weer, zelfs als je
in Stockholm bent gebruik je
nog een geestrijk drankje uit
Leeuwarden en is er Geestelijk
voedsel voor je, dat komt uit ae
drukkerij van Jongbloed in
Leeuwarden.
Dit onderstreept toch maar weer
de belangrijkheid van Leeuwar
den en Friesland.
Leeuwarden O. Heidinga
EEN SNOB
Als een snob aan "iets" is
gewend, dan is hij met jou pas
content als je alles doet naar
zijn smaak... Maar stel dat je
"iets" aan de kaak, dan deug je
voortaan voor geen cent!
Ter Apel
Jelle Vening
VOOR LEEUWARDEN EN DE WUDE WERELD ER OMHEEN
VERSCHIJNT IEDERE MAAND
Ja, ik geef me ook op als abonnee van 't Kleine Krantsje
voor slechts f 28,- tot 1-1-1998.
Ik wacht een acceptgirokaart af voor ik het abonnement
betaal.
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Deze BON s.v.p. direct opsturen naar: Postbus 858, 8901
BR Leeuwarden.
VOOR LEEUWARDEN EN DE WUDE WERELD ER OMHEEN
VERSCHIJNT IEDERE MAAND
Ja, ik wil ook iemand blij maken met een
op 't Kleine Krantsje voor slechts f 28,- tot 1-1-1998.
Ik wacht een acceptgirokaart af voor ik het abonnement
betaal.
De krant moet gestuurd worden naar:
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Het abonnement wordt betaald door:
Naam:
Adres:
Postcode:
Woonplaats:
Deze BON s.v.p. direct opsturen naar: Postbus 858, 8901
BR Leeuwarden.