HERINNERING AAN KLEINE
EN MARKANTE LEEUWARDER
OPVALLENDE FIGUREN IN NET
VROEGERE LEEUWARDEN
WIEBREN WIERSTRA TH. ZN.
FOTOPRIJSVRAAG
pagina 7
Hij moet een van de kleinste
Leeuwarders zijn geweest, die
hier de laatste honderd jaar
hebben geleefd - toch hoort de
minuscule Wiepie Wierstra in
deze rubriek van Opvallende
Figuren zeker thuis. Zelfs is het
zo, dat hij door zijn doen en
laten jaren lang een van de
bekendste stadgenoten was en
er zullen maar weinig Leeuwar
ders zijn geweest, die Wiebren
Wierstra Th. zoon niet kenden.
Zo placht hij zich met een niet
aflatende hardnekkigheid te
noemen uit piëteit voor zijn
beminde vader, een vakbekwa
me goud- en zilversmid.
Wiepie werd in 1916 geboren
en viel als jongen op school al
uit de toon door zijn angstwek
kend geringe en broze gestal
te: al z'n klasgenootjes staken
ver boven hem uit en waren
minstens tweemaal zo groot.
HEEL OPVALLEND
Ook opvallend waren zijn ener
gie- en ondernemingslust, die
hem in de rijen brachten van het
Temidden van zijn klasgenoten
was Wiepie Wierstra gewoon
een dwerg. (Foto: Collectie
Fenno Schoustra/'t Kleine
Krantsje)
Leger des Heils, voor welke
organisatie hij tal van functies
vervulde. Dat hij tenslotte om
zich lichaamslengte werd afge
wezen voor de opleiding tot
Heilsofficier, was een ervaring,
die de ambitieuze jongeman
teleurstelde en verbitterde.
"Toen bin'k voor mie self begon
nen", verklaarde de graag
plat-Leeuwadders sprekende
Wiepie Wierstra zijn latere
werkzaamheden als evangelist
en uitvaartleider, welke taken hij
met een bijzondere plichtsbe
trachting behartigde.
In het begin van de vijftiger
jaren werd de heer W. Wierstra
Th. zoon bij de Baptisten
gedoopt en na enkele jaren
kwam zijn naam op de spre
kerslijst te staan. Er volgden nu
preekbeurten op tal van plaat
sen, ook buiten Leeuwarden.
Maar een prettige periode in zijn
leven werd het niet.
"Nee", bekende hij later, "ik hew
er nooit graag weze maggen. Ik
bin een vrijbuiteter, meneer. En
ik bin self oek niet su kerks. Er is
al suveul stien voor de kerken
bruukt en waarom? Want weet u
wat het is? Je hart, dat is de
kerk, je hart, daar komt de
goedheid en de slechtheid
weg."
De breuk met de Baptisten
Gemeente kwam als iets onver
mijdelijks en Wiebren Wierstra
Th. zoon vond zich zelf opnieuw
terug als een vrij man. Hij kreeg
nu meer tijd voor liefhebberijen
en koos steeds vaker de weg
naar bibliotheken in de stad.
OPZIENBAREND
Daar boog hij zich over vergeel
de folianten en stuitte er op lite
ratuur die hem bovenmatig
bezighield: de rechtspraak in
vroeger tijden. Zo kwam hij tot
zijn besluit een eigen
Griezel kelder op te richten en
begin juni 1958 was het zover
"De eerste Leeuwarder Griezel
kelder, annex het Oord der
Historie" opende op de hoek
van de Tweebaksmarkt en cje
Koningsstraat.
Het werd een opzienbarende
onderneming, waarin Wiebren
Wierstra Th. zoon als een
gedreven directeur met behulp
van poppen een hele verzame
ling verkrachters en moorde
naars bijeenbracht - hij kon
geen in Friesland gepleegde
wandaad op het spoor komen,
of de dader ervan kreeg een
plaats in zijn macabere raritei
tenkabinet.
Daarbij werden de rondleidin
gen van de ondernemer een
attractie op zich zelf. "Hier ziet
u" klonk zijn krakende gedragen
stem "de schurk Pieter Sakes
Weynma uit Wieuwerd, die in
1836 rattenkruid mengde in de
karnemelksepap van zijn lieve
vrouw. Dit vrouwke, Hiltje
Rimmerts Zijlstra, twee en twin
tig jaar oud en in verwachting,
stierf onder helse pijnen. Pieter
Sakes Weynma werd opgehan
gen aan de galg. Heel
Leeuwarden, dames en heren,
volgde met grote belangstelling
de terechtstelling".
Het duurde maar even of het
nieuws van de Eerste Leeu
warder Griezelkelder drong tot
in heel Nederland door en pers
en publiek kwamen er belang
stellend op af.
Jammer was het, dat de gehele
geruchtmakende tentoonstel
ling op een kwade dag moest
verhuizen naar een adres op
het Heerenwaltje - nu kwam de
er klad wat in en tenslotte - in
1964 - kwam de hele inventaris,
boeven en beulen, galgen en
geselroeden op een grote hoop
te liggen en zo stierf de eens zo
veelbezochte Griezelkelder een
zachte dood.
De teleurgestelde ondernemer
bleef actief en liet nog verschil
lende boekjes over het oude
Leeuwarden verschijnen en
organiseerde ook nog wel eens
een expositie hier en daar.
Maar er kwam een vrij onver
wacht eind aan het leven van
deze bijzondere en veelbespro
ken Fries. Op de vierentwintig
ste maart 1975 blies Wiebren
Wierstra Th. na al lange tijd met
een zwakke gezondheid te heb
ben gekampt, de laatste adem
uit - hij was toen achtenvijftig
jaar oud.
Wiebren Wierstra Th. zn voor
zijn Vermaarde Griezelkelder in
de Koningsstraat. (Foto:
Fenno Schoustra)
Altijd hebben er in Leeuwar
den wel opvallende figuren
gewoond. Mannen en vrou
wen, die min of meer uit de
pas liepen en die door hun
gedrag of uiterlijk bijzonder
de aandacht trokken. Van
eigenlijk al deze mensen
kon gezegd worden, dat ie
dereen ze kende - vooral in
vroeger jaren, toen de stad
nog veel kleiner was, waren
dergelijke pommeranten bij
jan en alleman bekend. In
deze rubriek zullen wij een
aantal van hen nog eens de
revue laten passeren.
Onze abonnee mevrouw R.
Stelpstra, Jan van den
Capellelaan 50, 4383 VD
Vlissingen verzoekt opsporing
van een borduurpatroon van de
elfstedentocht. "Dat zou ik zo
graag willen hebben," schreef ze
ons. "Misschien is er iemand
van de lezers, die dat in bezit
heeft. Daarvoor in de plaats heb
ik het borduurpatroon van het
leesplankje "Aap, noot, mies
enzovoort."
Oplossing fotoprijsvraag janu
ari: de scheve boom staat aan
het Gouverneursplein. Prijswin
naar werd de heer A. Liemburg,
Heggewinde 105, 8935 PR
Leeuwarden.
Wiebren Wierstra Th. zn was altijd zeer verzorgd gekleed: een echt
heertje. (Foto: Fenno Schoustra)
Wiebren Wierstra Th. zn in zijn element: als explicateur in zijn
Griezelkelder. (Foto: Fenno Schoustra)
