10
Bijlagen tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden 1874.
meerdering van het getal der schoollokalen van vier tot vijf of
zes weldra moeten volgen. Hoewel nu ons collegie in overeenstem
ming met de schoolcommissie een zoo kostbaren maatregel niet ter
stond noodigachten ook voorloopig het hulppersoneel slechts met
twee onderwijzers zou willen vermeerderen, zullen echter de jaarlijk-
sche kosten van deze school thans p. m. 8800 reeds terstond met
1400 a 1600 worden verhoogd. De opbrengst der schoolgelden, die
in 1862 nagenoeg de uitgaven dekte, bedroeg daarentegen in 1873
ruim 5200,zoodat bij hetzelfde getal leerlingen dekosten der nieuwe
organisatie nog niet voor de helft door de schoolgelden zouden
worden gedekt. In aanmerking nemendedat de leerlingen in
den regel tot den gegoeden stand behooren en ook overigens
voor allezins voldoend onderwijs in deze gemeente gelegenheid
wordt verschaft, achten wij eene matige verhooging der school
gelden volkomen verdedigbaarvooral indien men in eene ver
gelijking treedt met het drie- of viervoudig bedrag dat in nage
noeg alle andere gemeenten van gelijken rang als Leeuwarden
voor dergelijk onderwijs wordt betaald. Volgens den door ons
ontworpen maatstaf rekenen wijdat de opbrengst van het
schoolgeld tot 7000 zal kunnen stijgen.
Wij zouden ons evenwel niet verantwoord achten indien door
de aannemiDg van den voorgestelden maatregel, welke natuurlijk
gepaard zoude gaan met eene opheffing der sedert eenige jaren
bij wijze van proef opgerichte avondschool voor het Fransch,
de minder gegoede klasse geheel verstoken bleef van de gelegen
heid om de Fransche taal aan te leeren. Wij meenden daarom
aan de voorstellen tot reorganisatie van de school voor meer
uitgebreid lager onderwijs te moeten verbinden eene toevoeging
van de beginselen der Fransche taal als leervak aan de tueschen-
8chool le klasse. Die voor een groot deel der burgerij zeer ge-
wenschte uitbreiding zou volgens het oordeel van het schooltoe-
zigt eveneens gepaard kunnen gaan met eene verhooging der
schoolgelden van ƒ0.60 tot f 1 en 1.25 's maands.
Te meer aanleiding tot eene dergelijke verhooging werd ge
vonden in de omstandigheid dat het nieuw in gebruik genomen
schoollokaal niet slechts door kostbaarheid en doelmatige inrig-
ting alle andere overtreftmaar ook dewijl de inrigting van dat
lokaal eene vermeerdering van hulppersoneel vereischt, die meer
dan de opbrengst der verhoogde schoolgelden zal absorberen.
In verband met het voorgestelde eindelijk wordt ook in over
weging gegeven eene verhooging van de schoolgelden aan de
burgerschool voor meisjeswelke thans in overeenstemming met
die der lagere klassen aan de school voor gewoon en meer uit
gebreid lager onderwijs zijn geregeld. Ook aan deze school
zal eene vermeerdering van hulppersoneel weldra noodzakelijk
blijken.
Ten slotte meenen wij bij de vele en belangrijke voorstellen
welke gelijktijdig aan uw oordeel worden onderworpen nog de
aandacht te moeten vestigen op eene zaak oogenschijnlijk van
minder gewjgtmaar volgens het oordeel zoowel van de onder
wijzers als van het schooltoezigt toch verre van onverschillig,
lleeds vroeger is door ons collegie eene poging aaDgeweud tot
vervanging der omslagtige en wanluidende benamingen van
sommige scholen. Eerbied voor de wet op't lager onderwijs heeft
toen de meerderheid des raads bewogen om die benamingen te
handhaven. Of echter die wet eenig bindend voorschrift behelst
omtrent de benamingen die de gemeentebesturen aan de van
hunnentwege op te rigten scholen wenschen te geven meenen
wij ook op grond van hetgeen elders geschiedt te moeten betwij
felen. In ieder geval schijnen voor de hier aangenomen benamin
gen geen voldoende gronden te kunnen worden aangevoerd en
blijkt-n deze niet zelden tot verkeerde opvattingen aangaande
den aard en het gehalte van het onderwijs aanleiding te geven.
Wij stellen dus voor om met afschaffing der tot dusver gebe
zigde benamingen voor de verschillende gemeentelijke lagere
scholen in officiële stukken die scholen eenvoudig aan te dui
den met de benaming van openbare gemeenteschool en ze door
nummering te onderscheiden.
Burgemeester en wethouders hebben alzoo de eer uwe verga
dering voor te stellen
1°. Aan de school voor gewoon en meer uitgebreid lager on
derwijs zoodanige organisatie te geven dat de thans bestaande
verdeeling in drie klassen of zes afdeelingcn worde vervangen
door eene verdeeling in vier klassen of acht afdeelingenwaarbij
de drie laagste klassen een zesjarige voorbereidingscursus voor
het middelbaar onderwijs zullen vormen bestemd voor jongens
van 6a7totl2al3 jaren en de hoogste klasse bestemd zal
zijn voor meer uitgebreid lager onderwijs met in begrip van de
beginselen der levende talen
20. met intrekking van 's raads* besluiten van 25 Mei 1871,
betreffende de oprigting van een avondcursus voor de Fraosche
taal te bepalendat aan de school voor gewoon en meer uitge
breid lager onderwijs wordt verbonden eene avondschool voor
het onderwijs in de levende talen
30. te besluiten dat het hulppersoneel aan bedoelde school
worde vermeerderd met twee onderwijzers respectivelijk op eene
bezoldiging van f 600 en 800 's jaars
40. aan de tusschenschool le klasse als leervak voor de hoog
ste afdeeliegen en de avondschool toe te voegen de beginselen
van het Fransch
50. te besluiten dat het hulppersoneel aan genoemde school
worde vermeerderd met een hulponderwijzer in het bezit der
aete voor het Fransch op eene bezoldiging van ƒ700;
60. te besluiten dat in alle van het gemeentebestuur uitgaande
stukken de verschillende openbare scholen voor lager onderwijs
zullen worden genoemd a. v.
De Fransche dag- en kostschool voor meisjes „openbare ge
meenteschool no. 1".
De school voor gewoon en meer uitgebreid lager onderwijs
„openbare gemeenteschool no 2".
De burgerschool voor meisjes „openbare gemeenteschool no. 3".
Tusschenschool le klasse 4".
le Tusschenschool 2e klasse 5".
2e hu v h n 6
3e h HU h U ii 7
le Armenschool 8".
2e h h 11 9".
3e h h #10".
7°. het raadsbesluit regelende de heffing van schoolgelden voor
onderwijs aan de openbare scholen van 5 September 1871Ge-
meentebl. 1871, no. 9, te wijzigen als volgt:
Art. 1. Ter tegemoetkoming enz.
II. Aan de openbare gemeenteschool no. 2
a. voor het onderwijs in de le klasse f 30.
I>. h h u 11 11 2e h 40.—.
c. a it 11 n h 3e n 50.
d. h 11 h h h 4e - 60.
e. h h h aan de avondschool - 30.
III. Aan de openbare gemeenteschool no. 3
a. voor het onderwijs in de le klasse f 30.
b. h h h h h 2e h - 36.
c. h 11 n ti h 3e 40.
IV. Aan de openbare gemeenteschool no. 4
o. voor het onderwijs in de laagste klassen 12.
b. h 1/ n in de 3e klasse - 15.
c. n 11 h op de avondschool - 5.
V. Aan de openbare gemeentescholen no. 56 en 7 enz.
Art. 2. Wanneer twee of meer kinderen uit een gezin gelijk
tijdig een der na te melden scholen bezoeken bedraagt het school
geld wegens den tweeden leerling
I. Aan de openbare gemeenteschool no. 2
a. voor het onderwijs in de le klasse f 27.
b. h 1/ 11 11 11 2e h - 36.
C. a n n n h 3e 45.
d. h n n h 11 4e n 54.—.
Bijlagen tot het verslag der handelingen
van den gemeenteraad te Leeuwarden.
11
II. Aan de openbare gemeenteschool no. 3
a. voor het onderwijs in de le klasse 27.
b. 11 h a li h 2e 1/ - 32.
c. 11 h a 11 3e - 36.
III. Aan de openbare gemeenteschool no. 4
a. voor het onderwijs in de laagste klassen 8.
b. 1/ 1, n 3e klasse - 12.
IV. Aan de openbare gemeentescholen enz.
Wegens den derden en ieder der volgende leerlingen
I. Aan de openbare gemeenteschool no. 2
a. voor het onderwijs in de le klasse 20.
11 ii 2e 1/ - 30.
a 11 11 3e - 40.
b.
c.
d.
4e
- 50.—.
II. Aan de openbare gemeenteschool no. 3
a. voor het onderwijs in de le klasse f 20.
b. a h 11 11 11 2e h - 26.—.
c. a h h it n 3e a - 30.
III. Aan de openbare gemeenteschool no. 4
a. voor het onderwijs in de laagste klasse J 6.
b. 1, 1/ 3e klasse -10.—.
80. Burgemeester en wethouders uit te noodigen om zoo de
voorgestelde wijzigingen veranderingen in de bestaande verorde
ningen noodzakelijk makendaartoe ter geschikter tijd de ver-
eischte voorstellen te willen aanbieden.
Burgemeester en Wethouders van Leeuwarden.