Bijlage no. 2.
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad te Leeuwarden1878.
3
VOORSTEL van Burgemeester en Wethou
ders tot stichting van een gebouw
in den Prinsentuin, met overdekte
wandel- en zitplaatsen, ter vervan
ging van het zoogenaamde zomerhuis
en de luifels.
MIJNE HEEREN!
Bij de behandeling der voorstellen van de voorloopige commissie
voor een op te rigten harmonie-gebouw om te dien einde een gedeelte
van den Prinsentuin in grondpacht te erlangenis ons gebleken
dat, hoewel de meerderheid ten slotte geene goedkeuring kon
schenken aan het door bedoelde commissie ingediende plan deze
weigering zich niet grondde op de meening datdelocaliteiten van
den Prinsentuin geene verbetering zouden behoeven.
Veeleer meenen wij bij u de overtuiging te hebben bespeurd
dat er in dien tuin dringende behoefte bestaat aan eene gelegen
heid waar de bezoekers bij invallenden regen eene schuilplaats
kunnen vinden.
De geschiedenis van den Prinsentuin regtvaardigt trouwens zoo
danige overtuiging ten volle.
Hoe langer zoo meer wordt die openbare wandelplaats het ge
liefd uitspanningsoord der ingezetenen.
Het bezoek der aldaar door het stedelijk muziekkorps en de mi
litaire stafmuziek gegeven concerten vermeerdert ieder jaarbehalve
dezen worden er van wege de pachters nog concerten bij inteeke-
ning gegeven en de welvaart van het uitspanningsoord en hare
finantieele uitkomsten zijn in diezelfde mate vooruitgegaan maar
in gelijke mate ook deed zich moer en meer de behoefte gevoelen
aan verbeterde localiteit.
Wanneer wij u bij deze voorstellen ter overweging aanbieden,
waarbij niet onbelangrijke uitgaven worden gevorderd ten gerieve
van die ingezetenen die gewoon zijn do vermakelijkheden in den
Prinsentuin te bezoeken, dan wijzen wij er al dadelijk op, dat de ge
meente wel eenig8zins de verpligting heeft zich eenige offers te
getroosten voor degenen die den Prinsentuin hebben gegeven eene
veel grootere productieve kracht dan hij vroeger hadmaar het is
ons tevens aangenaam te kunnen aantoonendat de gevraagde
offers de gemeente-finantien niet al te zeer zullen bezwaren.
Wij mogen op deze omstandigheden te eerder wijzen, omdat do
Prinsentuin oorspronkelijk uit haren aard alleen een openbare wan
delplaats welke voor de gemeente jaarlijks een post van uitgaaf
wasdoor de later daaraan gegeven bestemming als uitspannings
oord waar concerten en andere vermakelijkheden worden gegeven,
°ene bron van inkomsten voor haar is geworden zoodat de baten
welke uit de verhoogde pachtsommen voortvloeijen niet onaanzien
lijk zjjn.
Wij voeren dit niet aanom als ware 't zijdelings de gevólgde
wijze van exploitatie van den Prinsentuin af te keurenomdat wij
integendeel de ingezetenen gebaat achten door de bevordering van
weinig kostbaar en doeltreffend vermaak maar alleen om meer
in het licht te stellendat de gemeente met die verhoogde pacht
sommen ook de zedelijke verpligting aanvaardt, om te zorgen
voor de noodzakelijke verbetering der localiteiten in den Prin
sentuin.
Door het volgend overzigtbevattende het bedrag der ontvan
gen pachtsommende van wege de stadsfabricage gedane uitgaven
Bjjvoegeel beboorende bij de Leeuwarder Courant.
voor don Prinsentuin en de batige saldo's dientengevolge in de
gemeentekas gevloeid in de jaren 1860 1878 wordt het boven
aangevoerde nader toegelicht.
Anno.
Pachtsom.
Uitgaaf.
Tekort.
Saldo.
1860
1050.»
ƒ1429.33
379.33
1861
1050.,
1231,19
181.19
1862
1050.,
1049.53
..47
1863
1050.,
1084.69
34.69
1864
1050,»
2233.80
1183.80
1865
1050-,
2409.38 s
1359.38 s
1866
1050.,
1034.12
15.88
1867
1050.»
939.35
60.65
1868
1050.,
874.24 s
175.75»
1869
1050',
1097.47
47.47
1870
2040-,
722.85
1317.15
1871
2040,,
2420.99
380.99
1872
2040.,
1904.80 s
135.19s
1873
2040.»
1745.38 s
294.61s
1874
2040.,
1088.62
951.38
1875
2750.,
1514.12s
1235.87s
1876
2750.»
1784.91
965.09
1877
2750.»
1566.15
1183.85
1878
3555.»
1555.,
2000.,
De grooto wisselvalligheid in de uitkomsten welke tengevolge
van de onzekerheid van het weder den pachter zoo al niet met
verlies dreigtdan toch zijne winst van het toeval afhankelijk
maakt, draagt er onzes inziens toe bij om de pachtsom niet nog
hooger te doen stijgennu de toeloop naar de uitvoeringen in den
Prinsentuin steeds vermeerdert.
Wij beschouwen het dan ook als eene wezenlijke behoefte dat
althans voor gewone gevallen aan de bezoekers eene schuilplaats
bij min gunstig weder worde verzekerd.
Wij meendendatbij de onmogelijkheid om midden in den
Prinsentuin eene zaal te verkrijgen van zoodanige afmetingen als
daartoe noodig zoude zijn door eene doelmatige uitbreiding en
verbetering der luifels dit doel te bereiken is in dien zindat
1600 a 1800 bezoekers bij invallenden regen kunnen geborgen
worden. Op dezen grondslag was een schetsplan van eene nieuwe
zaal op de plaats waar nu het zomerhuis staaten van uitbrei
ding en verbetering der luifels gebaseerd, dat wij uit particuliere
bron hebben verkregen en dat wij don 25e° September 11. stelden
in handen van den directeur der gemeentewerken met opdragt
daarvan eene volledige teekening te ontwerpen met eene begroo
ting van kostenten einde daaromtrentindien het plan bleek
uitvoerbaar te zijnde noodige voorstellen aan Uwe vergadering
te doen.
Aan die opdragt werd door den directeur der gemeentewerken
den 16en November voldaan door inzending van de bfj dit voorstel
gevoegde teekeningen met begrooting van kosten en door inzen
ding tevens zijner beschouwingen, behelzende aanbeveling om aan
dit plan geene uitvoering te geven maar liever aan de zuidzijde
van den Prinsentuin door aankoop en amotie van ongeveer 30
woningen in het Zalmklooster en aan de Groeneweg plaats te ma
ken voor een aldaar te bouwen zaal van circa duizend centiares.
De beschouwingen van den directeur der gemeentewerken waren bjj
ons collegie het onderwerp der meest ernstige overweging, waarvan
wij de resultaten als toelichting laten volgen.
a. Wij kunnen het intusschen niet verheelendat de directeur
der gemeentewerken misschien door mindere ingenomenheid met
2
