Bijlage iVo. 22,
O
Bijlage tot liet verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1903.
hongeren rang één van commies, drie van adjunct
commies open en in deze rangen komt slechts uiterst
zelden eene vacature.
De nadoelen van dezen toestand hebben zich reeds
doen gevoelen herhaaldelijk hebben jonge ambtenaren,
die het diploma van candidaat-secrefaris bezaten en al
hier als klerk waren aangesteld, na korten tijd de secre
tarie verlaten, omdat zij elders eene positie met beter
vooruitzicht en hoogere bezoldiging konden krijgen.
Want ook de jaarwedden, die de ambtenaren in de
verschillende rangen kunnen krijgen, zijn, de geringe
kans op promotie mede in aanmerking genomen, te laag
en niet meer in overeenstemming met de werkzaamheden
De tegen-
en de kennis, die van hen worden gevorderd,
woordige salarisregeling dagteekent van 1879 daarin is
sedert alleen deze wijziging gebracht, dat in 1881 de
maximum-bezoldiging der klerken van ƒ700 op 800 is
gebracht, terwijl in 1891 aan den heer Menkema, com
mies met het maximum van J 1500, eene jaarlijkscbe
personeele toelage van ƒ200 is toegekend. Blijkt reeds
uit dit laatste, dat de salaris-regeling reeds in 1891 niet
aan alle eischen voldeed, het is duidelijk, dat eene rege
ling, die voor vijfentwintig jaren wellicht voldoende
mocht heeten, thans bezwaarlijk meer op dien naam kan
aanspraak maken.
In bijgaand voorstel is op tweeërlei wijze getracht aan
de bestaande bezwaren te gemoet te komen: le door liet
scheppen van een nieuwen rang, dien van adjunct-commies
der 2e klasse, (waardoor niet klerk behoeven te blijven, zij
die in werkelijkheid méér dan klerk zijn) en het meer
rejrelmatijr verdeden van de ambtenaren over de ver-
o
schillende rangen; 2e door eene verhooging met 100
a ƒ200 van de onderscheiden maxima. In bet bij het j
voorstel aangenomen stelsel behoeven in den regel geen
klerken van buitenaf' te worden betrokken, maar kunnen j
hiervoor ontwikkelde jongelieden uit de stad in aanmer
king komen: een maximum van ƒ000 voor dezulken
wordt voldoende geacht.
Voor het indienen van ons voorstel bestaat op dit
oogenblik eene tweeledige aanleidingten eerste heeft
de heer Menkema ons zijn voornemen te kennen gege
ven, om met 1 Januari 1904 wegens gevorderden leef-
tjjd zijn eervol ontslag aan te vragen, waardoor tegen
genoemden datum nieuwe voorzieningen dienen te wor
den getroffenen in de tweede plaats heeft ons college,
de juistheid erkennende van het door den heer Middel
koop in de raadsvergadering van 10 Maart jl. aange
voerde, toen hij de kasverificatie aan de gasfabriek ter
sprake bracht, het voornemen aan de afdeeling „finan-
tiën" op het hoofdbureau ieder jaar door een speciaal
daartoe aangewezen ambtenaar de grondige verificatie
der administratie van alle comptabele gemeenteambtenaren
met uitzondering van den gemeente-ontvanger te
doen geschieden.
Met zoodanigen ambtenaar zal het secretarie-personeel
dienen te worden vermeerderd overigens kan o.i. in de
plaats van den heer Menkema evenals in alle nieuwe
rangen door opklimming worden voorzien, zoodat ten
slotte slechts een plaats van klerk door nieuwe aanstel
ling zal zijn te vervullen.
Dientengevolge zal aanvankelijk de beoogde reorgani
satie geen belangrijke kosten met zich sleepen. Op de
ontwerp-begrooting voor 1904 is voor jaarwedden van
de ambtenaren op het hoofdbureau (twaalf in plaats van,
zooals tot dusverre, elf) slechts een bedrag van f (100
méér uitgetrokken dan voor 1903 is toegestaan.
De aanneming van ons voorstel zal, zooals wij zeiden
te bedoelen, ook leiden tot eene meer systematische in
deeling van de werkzaamheden, liet ligt namelijk in
de bedoeling, om op het hoofdbureau, dat thans in te
veel onderafdeelingen is versnipperd, de werkzaamheden
te verdeelen over drie afdeelingen, elk met een commies
als chef, een adjunct-commies der eerste en een der
tweede klasse, zoomede een klerk.
Alléén aan de afdeeling „financiën en belastingen"
zullen twee adjunct-commiezen der eerste klasse worden
verbonden, omdat het ons noodig voorkomt, dat de spe
ciale ambtenaar, die in hoofdzaak met de controle over
de comptabele ambtenaren zal worden belast, dien rang
en bet daaraan verbonden salaris bezitte.
Op één afdeeling zal voorshands de klerk kunnen wor
den gemist, deze is dan ook in de toelichting op volgno.
81 der gemeentebegrooting voor memorie uitgetrokken.
Ariikel I sub b. Hoewel eene wijziging van Ie ge
meentewet aanhangig is, hoofdzakelijk den burgerlijken
stand betreffende, die de benoeming van een secretarie-
beambte tot ambtenaar van den burgerlijken stand zal
met zich brengen, hebben wij toch gemeend, dat eene
herziening van deze bepaling op die wetswijziging niet
behoefde te wachten. De eischen eener voor de geheele
secretarie uniforme regeling brengen mede, dat bet Bu
reau van den burgerlijken stand met het daaraan ver
bonden bevolkings-bnreau op denzelfden voet wordt in
gericht als de afdeelingen van het hoofdbureau, terwijl
de billijkheid vordert, dat aan de op dit bureau werk
zame ambtenaren geen betere vooruitzichten worden ge
opend dan aan hunne collega's van burgerlijken stand en
bevolking, die een zelfstandiger en dus nog verantwoor-
deljjker positie bekleeden.
Artikel 1 sub c. Toen bij raadsbesluit van 13 Maart
19U0 de archivaris, als zijnde ambtenaar ter secretarie,
in de onderwerpelijke verordening werd opgenomen, be
sliste de Raad, dat de grenzen van het aan die betrek
king verbonden tractement zouden overeenkomen met die
van de bezoldiging der adjunct-commiezen.
liet is rationeel die gelijkstelling te handhaven en dus
die grenzen nader te bepalen op ƒ900 tot ƒ1300, de
bedragen, waartusschen zich volgens het ontwerp de jaar
wedden van de adjunct-commiezen der eerste klasse op
liet hoofdbureau en op dat van den burgelijken stand
zullen bewetjen.
-S3
Stoomdrukkerij, C. Jongbloed Az., Leeuwarden.
Bijlage tót het verslag van de handelingen va;i den gemeenteraad van Leeuwarden, 1903.
1
Aan den Gemeenteraad.
Mijne Heer en
Blijkens de hierbij overgelegde missive van de commissie
voor openbare werken van den 18 Maart j.l. is door een
lid van ons college bet voorstel gedaan, om een breede
strook van het als „grasveld" op de situatiekaart van de
bouwterreinen aan het Nieuwe Kanaal aangeduide perceel,
mede als bouwterrein beschikbaar te stellen.
Hij was van meening, dat liet overschietende gedeelte
ten beele zou kunnen worden getrokken bij blok Y, met
verlegging van de Vredeman de Vriesstraat en dat dit
aldus vergrootte blok V, althans gedurende de eerst
volgende jaren, als sportterrein en exercitieveld zou kunnen
worden aangewezen.
Als motief werd door hem aangevoerd, dat men, in
verband ook met de gemeentefinanciën, niet verantwoord
was, met een zoo groote oppervlakte (ongeveer 22000
meter) van het meest kostbare terrein te doen gebrüiken
voor sport en militaire oefeningen.
A Verb een strook van ongeveer 45 a 50 meter breedte,
gemeten van uit de noordzijde der straat aan de Emmakade,
voor bouwterrein aangewezen, dan zou die strook alleen
reeds ƒ50,000 a ƒ60,000 kunnen opbrengen, terwijl het
verrijzen van flinke huizen ook op dit gedeelte langs de
Emmakade den welstand eerder zou bevorderen dan scha
den en de levendigheid in die buurt ongetwijfeld zou
vergrooten.
Daar dit denkbeeld over het geheel instemming bij ons
vond, werd de nota, waarin het nader was uitgewerkt,
door ons gesteld in handen van den Directeur der ge
meentewerken, met opdracht om dienovereenkomstig eene
teekening te maken van het betrekkelijk terrein met eene
begrooting van kosten van inrichting, verlegging van
straten en riolen, wijziging in de beplanting enz.
De Directeur voldeed hieraan bij missive van 23 Januari
j.l. no. 78/10.
AVij stelden bedoelde nota met 's Directeurs missive nu
in handen der commissie voor openbare werken, met
verzoek ons te dienen van advies.
Uit hare hiervoren aangehaalde missive blijkt, dat zij
kon meegaan met het hoofddenkbeeldeen gedeelte van
het grasveld, en wel dat hetwelk grenst aan de straat van
de Emmakade, als bouwterrein uit te geven, maar dat
zij het verdere plan, zooals dat op de teekening van den
Directeur was uitgewerkt, niet kon goedkeuren.
Zij adviseerde o.a. dan ook, den Directeur der gemeen
tewerken op te dragen, eene schets te ontwerpen, waaruit
kon blijken op welke wijze het bestaande grasveld als
bouwterrein zou kunnen worden ingedeeld.
Dit gaf ons aanleiding de stukken, met bijvoeging van
de missive der commissie, opnieuw in handen van den
Directeur te stellen, met verzoek, in verband met de op
merkingen der commissie, eene nieuw e teekening omtrent
de indeeling van bet bewuste terrein met nadere begrooting
van kosten aan ons in te zenden.
Hieraan voldeed de Directeur bij missive van 30 April
j.l. no. 410/10. Ook die missive, met de daarbij gevoegde
begrooting van kosten, leggen wij hier bij over.
Naar ons oordeel is de Directeur in de uitvoering dezer
opdracht gelukkig geslaagd. Ook de commissie voor
openbare werken kan zich, blijkens haar mede hierbij
gevoegd schrijven van 15 Juli j.l., met de geprojecteerde
indeeling van „het grasveld" zeer wel vereenigen.
Waar wij u dus de hiernevens overgelegde situatiekaart
ter goedkeuring en vaststelling zullen aanbieden, meenen
wij er op te moeten wijzen, dat blok Y blanco is gelaten
en niet is geprijsd.
Zooals bekend is was dit blok bestemd voor villa
terrein, terwijl de minimumprijs was bepaald op 2 per
centiare.
Nu echter „het grasveld" waarschijnlijk binnen be
trekkelijk korten tijd niet meer als sportterrein zal kunnen
worden gebruikt, meenen wij dat blok V, althans voor-
loopig, niet als bouwterrein beschikbaar moet worden
gesteld. Tiet beslaat eene oppervlakte van ruim 90UÜ
centiare; is dus voor sportterrein zeer geschikt en onge
hinderd zal het, in elk geval nog vele jaren, die bestem
ming kunnen behouden, daar er buiten dit terrein een
zeer groote oppervlakte aan weerszijden van het Kanaal
voor bebouwing beschikbaar blijft.
Mocht te eenigcr tijd de Raad besluiten, ook blok V
als bouwterrein uit te geven, dan kan dit geschieden
zonder dat eenige andere wijziging in de situatiekaart
noodig zal zijn dan aanduiding der indeeling van dat
terrein.
Blok Y staat in dit opzicht geheel op zich zelf, en
waar nu de gemeente geheel vrij blijft later aan dit terrein
eene andere bestemming te geven, zoo schijnt het aan
beveling te verdienen het zoo lang mogelijk voor sport
beschikbaar te houden, wat, naar wij mogen aannemen,
door zeer velen op prijs zal worden gesteld.
Vindt men dus blok V op de situatiekaart in blanco
gelaten; evenzoo is het terrein, gemerkt letter c van blok
VII, niet gearceerd.
7 O
Wij zijn n.l. met de commissie voor openbare werken
van oordeel, dat dit terrein voorloopig mede kan worden
gereserveerd, om de gelegenheid te behouden, dat liet
later zou kunnen worden afgestaan voor het bouwen van
arbeiderswoningen, waaraan ook in deze gemeente groote
behoefte schijnt te bestaan.
Het advies der commissie, om den aanleg voorloopig
te beperken tot blok XIX met omliggende straten, lacht
ons niet toe. Slechts zou dan overblijven liet leggen van
straat FR, en dit kau zulke groote kosten niet veroor
zaken en ook niet het aanleggen van het plantsoen.
De commissie spreekt van besparing van kosten, doch
het zou slechts zijn uitstel van uitgaven; de besparing,
zou zich bepalen tot het betalen van eenige mindere rente,
indien die uitgaven in eene leening zouden moeten worden
begrepen, .doch vrij zeker zal dit niet noodig zijn. De
totale uitgaven voor aanleg, die door den Directeur der
gemeentewerken worden geraamd op 21,600, zullen,
evenals de 5400 die later nog successievelijk besteed
zullen moeten worden, hoogst waarschijnlijk wel gekweten
kunnen worden uit de opbrengst van bouwterrein.
Juist wanneer bet plantsoen is aangelegd en de straat
aan de zuidzijde daarvan geheel is doorgetrokken, zal dit
terrein te meer de aandacht trekken.
Intusschen zijn wij met de commissie van meening, dat
de aanleg van straat D E voorloopig achterwege kan
worden gelaten.
Zjjn wij van oordeel, dat, wordt ons voorstel, om dade
lijk over te gaan tot den aanleg van het plantsoen en
liet leggen der straten om de blokken XVIII en XIX,
gevolgd, mag worden verwacht dat het nieuwe bouwter
rein spoedig gegadigden zal vinden, zoo meenen wij toch
dat de door de commissie voor blok XIX voorgestelde
minimum-prijzen te hoog zijn. Moge elders soms nog
hooger prijzen worden besteed, zoo dient niet uit het oog
te worden verloren, dat daar vaak weinig terrein beschik
baar is, terwijl op blok XIX tal van huizen gesticht
kunnen worden en de gemeente overigens nog zoo veel
bouwterrein heeft aan te bieden.
In de prijslijst, die gevoegd is bij de „Nadere bepa
lingen betreffende de uitgifte van bouwterreinen, gelegen
aan de noordzijde van het Nieuwe Kanaal" hebben wij
de door.de commissie bedoelde gedeelten van blok XIX
dan ook bepaald op 5,50, 6 en 7.
In verband hiermede is het nog onverkochte gedeelte
van blok II ook op 7 per centiare gesteld.
De voorgestelde nadere indeeling van het bouwterrein
maakt ook een nadere wijziging van de bepalingen be
treffende de uitgifte van bouwterreinen, gelegen aan het