8.
10,160,
2,500.
-—JR.* V"'
Bijlage tot het verslag der handelingen
Deze olieafsclieider dient tot het verkrijgen van
olievrij voedingwater.
Stoomdynamos. De beide stoommachines, die de
generatoren zullen drijven, zijn gedacht als verti
cale snelloopende tandem-compoundmachines. onge
veer van het type, waarvan door Gebrs. Stork en Co.
te Hengelo een machine van 1000 P. K. aan de
gemeentelichtfabrieken te Haarlem geleverd werd.
De machines hebben de volgende maten
diameter van den H. D. cylinder 400 mM.
L. D. 650
slag300
en kunnen ieder bij 300 omwentelingen per minuut
ontwikkelen normaal 325 I. P. K., maximaal 425
I. P. K., overeonkomende met een electrisch ver
mogen van rd. 200, resp. 250 K. W.
De machines zijn geschikt om te werken met
oververhitten stoom van 325 sr. C.
Zij zijn geheel gesloten en voorzien van druk-
smering, waardoor bediening en onderhoud tot op
een minimum worden beperkt.
De stoomverdeeling geschiedt door middel van
schuiven en wel aan den H. D. cylinder met afzon
derlijke in- en uitlaatschuif.
De luchtpompen, die achter de machines zijn
geplaatst, zijn Edwards-pompen.
De dynamomachines zijn direct met de stoom
machines gekoppeld. Zij leveren draaistroom met
een spanning van 3000 volt en 50 perioden per
seconde. De gelijkstroom dynamo's, die den mag-
netiseerstroom voor de generatoren leveren, zijn
mede op dezelfde as geplaatst.
De opstelling van de machines is zoo gedacht,
dat de machine-assen evenwijdig liggen aan de
lengte-as van de machinekamer.
Condensor. Met hot oog op de slechte qualiteit van
het water is een oppervlak-condensor geprojecteerd.
De condensor heeft een afkoelend oppervlak van
90 M2. er: is voor één machine ruim berekend. Met
een wat lager vacuum kan hij den stoom van twee
machines condenseeren. De luchtpompen worden,
zooals reeds boven gezegd, direct door de stoom
machines gedreven. Voor het circulatiewater is
op een centrifugaalpomp, door een electro-moter
gedreven, gerekend.
De condensor wordt op consoles tegen den wand
tusschen ketelhuis en machinekamer geplaatst.
Er is slechts op een condensor voor de beide
machines gerekend, omdat zoo noodig zonder con
densor gewerkt kan worden. Do beschikbare ketel
ruimte is voldoende om ook in dat geval stoom te
leveren voor een volbelaste machine. Het koelwater
wordt gehaald uit een onder den vloer van de
machinekamer liggend kanaal, terwijl het waste
water geloosd wordt in een kanaal, dat onder den
vloer van het ketelhuis ligt.
Schakelruimte. De schakelinrichting is in twee
ruimten geprojecteerd en wel een voor de hoog
den gemeenteraad van Leeuwarden, 1909.
spanningstoestellen op de eerste verdieping en een
voor de bedioning gelijkvloers.
Voor de laatstgenoemde ruimte is een marmeren
wand geplaatst, waarop de meetinstrumenten en de
handels voor de bediening van de lioogspannings"
schakelaars en de regulateurs zijn aangebracht.
De hoogspanningsruimte is afgesloten en behoeft
in het normale bedrijf door het bedienend personeel
niet betreden te worden. Om in geval van reparatie
aan de hoogspannings-schakelinrichting te kunnen
werken, zonder dat de stroomlevering daardoor
wordt onderbroken, is het mogelijk ieder stel toe
stellen afzonderlijk buiten spanning te zetten.
Behalve op de gewone handregulateurs voor het
regelen van de spanning is gerekend op twee
automatische regulateurs, systeem Tirrill, waardoor
het schakelbord in het normale bedrijf bijna geen
bediening noodig heeft.
In den prijs der schakelinrichting zijn de noodige
leidingen voor de motoren en een verlichtings
installatie met metaaldraadlampen begrepen.
Loopkraan. De machinekamer wordt door een
loopkraan, ingericht voor beweging met handkracht,
bestreken.
Kabelnet. Het kabelnet is geprojecteerd voor
oen primaire spanning van 3 X 3000 volt en een
secondaire spanning van 4 X 220 volt, met nul
leider, zoodat de lampen op 127 volt aangesloten
kunnen worden.
Van uit de centrale gaan twee hoogspannings
kabels, die in de stad een ringleiding vormen. De
transformatoren, die in het midden van de stad staan,
worden door twee leidingen gevoed, terwijl alleen
die aan den omtrek voorloopig slechts op één kabel
zijn aangesloten.
De hoogspanningskabels hebben een koper-door
snede van 3 X 25 mM2.
Het verdeelnet bestaat uit kabels van 4 X 35 mM2.
De hoogspanningsstroom, die door de centrale
wordt geleverd, wordt op verschillende punten van
de stad in laag gespannen stroom getransformeerd.
Er is op gerekend, dat deze transformatoren alle
in plaatijzeren transformatoren zuilen met draaibaren
mantel geplaatst worden.
In deze zuilen bevinden zich ook de noodige
bevoiligings-inrichtingen voor de kabels, waarmede
deze tevens naar behoefte buiten stroom gezet
kunnen worden.
De landkabels zijn loodkabels met een dubbele
bewapening van bandijzorde waterkabels zijn
bovendien met staaldraad gearmeerd, of wel van
een enkele bewapening van facjon-ijzer voorzien.
De laagspanningskabels worden op ongeveer 70
cM., de hoogspanningskabels op ongoveer 90 cM.
onder den bovenkant dor bestrating gelegd.
Op goregolde afstanden zijn de kabels van lood-
merken voorzien.
Bij waterovergangen worden de kabels in sleuveD
322
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1909. Bijl. no. 32m
van 1 M. diepte gelegd, die daarna met zand wor
den aangestort.
Voor de transformatoren is gerekend op een totaal
vermogen van 200 K. Y. A. Dit vermogen is
tegenover dat van de centrale te klein, en moet
naar gelang der behoefte worden uitgebreid. In
den aanvang van het bedrijf is het bovengenoemde
vermogen echter ruim voldoende.
In de begrooting voor het kabelnet is een post
van 150 huisaansluitingen uitgetrokken. Ook dit
aantal is voor de volbelaste centrale niet voldoende,
maar het zal voor de eerste jaren toereikend blijken.
Een post voor meters is niet uitgetrokken. In
verband met het aantal huisaansluitingen zouden
circa 175 stuks a ƒ40.—dus voor 7000.—noodig geacht worden,
zijn-
De kosten der meters zullen echter uit de huur
gemiddeld ƒ7.50 per stuk en per jaar gevonden
kunnen worden.
Waar deze begrooting dient als basis voor een
exploitatie-rekening, kunnen zij dus buiten beschou
wing blijven.
Diversen. In de begrooting is ten slotte gerekend
op de algemeene kosten gedurende het bouwen der
centrale en op een bedrijfskapitaal van 12,000.
Dit laatste was noodig om het eindcijfer voor de
exploitatie-rekening te kunnen doen dienen. Het
genoemde bedrag kan voor een klein bedrijf, zooals
een centrale in Leeuwarden dat zal zijn, en dat
geen uitgebreid magazijn noodig heeft, voldoende
4. Exploitatie-rekening eener electrisehe centrale.
le Bedrijfsjaar.
Ontvangsten.
L Opbrengst stroomlevering.
50.000 K. W. U. voor
verlichting, gemiddeld
tegen 0.17 8,500.
50.000 K. W. U. voor
drijfkracht, gemiddeld
tegen f 0.08 4,000.
2. Saldo
12,500.-
15,500.-
28,000.-
Uitgaven.
Rente, 4 °/o over een
kapitaal van ƒ250,000.
Afschrijving
Salarissen en loonen.
Directie en administratie 1,500
Chef2,000
2 Monteurs a 800.1,600
3 Machinisten a 670.2,010
3 Stokers a 550.1,650,
10,000.-
Memorie.
6.
7.
Onderhoud
Kolen, 5.2 K.G. per
nuttig afgeleverd K. W.
U.; 100.000 K. W.
520 ton a 10.50
Olie, poetskatoen, ma
chinekamer-behoeften
Algemeone onkosten
belastingassurantie
onvoorzien en ter af
ronding
8,760.-
2,500.-
1,780,
28000,
Exploitatie-rekening eener electrisehe centrale.
6e Bedrijfsjaar.
Ontvangsten.
Opbrengst stroomlevering.
200.000 K. W. U. voor
verlichting, gemiddeld
tegen 0.17 34,000.
150.000 K. W. U. voor
drijfkrachtgemiddeld
tegen 0.08 12,000.
itgaven.
1. rente 4% over een kapi
taal van 250,000.
2. Afschrijving.
Gebouw 2 °/0 over
62,500.— 1,250,
Machine-installatie 4 °/0
over 88,000.3520,
Kabelnet 2^2 over
70,000.— 1,750,
Diversen 5 °/0 over
30,000.— 1,500.
46,000.-
10.000.—
3.
Salarissen en loonen.
Directie en administratie 1,500.
Chef2,400,—
2 Monteurs a ƒ900.— 1,800.
3 Machinisten a 720.2.160.
3 Stokers a 600.1,800.
1 Arbeider a 500.500.
8,020,
6.
7.
Onderhoud
Kolen, 2.7 Kg. per nuttig
afgeleverd K. W. U.
350.000 K. W. U
rd. 950 ton a 10.50
Olie, pootskatoen, ma
chinekamer-behoeften
Algemeene kosten, be
lasting, assurantie, on
voorzien en ter afronding
Saldo
n 2,245.
2,500.
46,000.—
I
1
328
