BEDRIJFSBEGROOTINGEN.
no.
29.
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1926.
kon worden gesteld op 1.100.000.waarvan
434.000.zou worden bestemd voor de eerste 4
maanden van 1926. De opbrengst is evenwel geworden
rond 994.000.overeenkomende met een totaal cijfer
van aanslag van bijna 25.000.000.Op de rekening
van 1925 is geboekt een bedrag van 700.000.zoo
dat voor 1926 overschiet slechts rond 290.000.
Nu is als totaal bedrag, benoodigd voor 1926, op de
begrooting voor dat jaar geraamd een bedrag van
1.350.000.Voor de laatste 8 maanden moet dus ge
vonden worden een bedrag van 1.350.000.min
290.000.is ruim 1 millioen. Dit is het 2/3 deel van
de opbrengst over het belastingjaar 1926/27. 3/3 zal
dus moeten zijn rond 1.500.000.
Er wordt op dit oogenlilik echter geheven 4 Bij
een optimistische raming van een totaal cijfer van aan
slag van 27.000.000 zal de opbrengst zijn 1.080.000.-,
en als hiervan 1 millioen op 1926. moet worden geboekt,
blijft er voor de eerste 4 maanden van 1927 slechts
80.000.over. Burgemeester en Wethouders zeggen
evenwel dat er 450.000.moet worden opgebracht.
Dit kan op 2 manieren worden bereikt. Neemt men van
de vermoedelijke opbrengst over 1926/1927 ad
1.080.000.450.000.— af voor 1927, dan blijft er
voor 1926 slechts 630.000 - over, terwijl 1.000.000.-
noodig is. Het jaar 1926 zal dan vermoedelijk met een
tekort, in het gunstige geval zonder batig slot sluiten,
hetgeen fataal zal zijn voor de begrooting van 1928.
Wordt het volle percentage van 4.75 geheven, dan zai
bij een totaal cijfer van aanslag van 27.000.000.— de
opbrengst zijn rond 1.300.000.Wordt hiervan voor
1927 450.000.gereserveerd, dan blijft er voor 1926
toch nog slechts 850.000.- over. Dit is nog 150.000.-
te weinig.
Voor het jaar 1927 wordt noodzakelijk geacht een
bedrag van 1.450.000.Aangenomen, dat van het
belastingjaar 1926/1927 hiervoor beschikbaar is
450.000.(uit voorgaande blijkt dat dit ernstig
wordt betwijfeld), dan zal voor de laatste 8 maanden
van 1927 noodig zijn 1.000.000.Dit is 2/„ van het
belastingjaar 1927/28. 3/3 moet dus zijn 1.500.000.
In het allergunstigs+e geval van een cijfer van aanslag
van 30.000.000 zal dan nog een heffingspercentage
van 5 noodig zijn om dit bedrag te bereiken. Hieruit
blijkt hoe noodzakelijk het is naar versterking van de
geldmiddelen om te zien. Voor allerlei doeleinden zal
in de toekomst veel geld noodig zijn. !n verband hier
mede worden Burgemeester en Wethouders uitgenoo-
digd aan den Raad de volgende becijferingen over te
leggen.:
Ie. De vermoedelijke opbrengst van de opcenten op
de hoofdsom der personeele belasting, indien deze op
centen worden opgevoerd tot 100 of tot 125.
2e. De vermoedelijke opbrengst van de gemeente
lijke inkomstenbelasting, indien deze geheven wordt met
toepassing van de progressie tot de uiterste grens, toe
gestaan bij art. 243e, tweede lid, van de Gemeentewet.
3e. De vermoedelijke opbrengst van een eventueel
in te voeren zakelijke belasting op het bedrijf.
Er zal prijs op worden gesteld de meening van Bur
gemeester en Wethouders te vernemen omtrent boven
genoemde wijzigingen, evenals die omtrent een verdub
beling van het aantal opcenten op de vermogensbelas
ting en omtrent eventueel in te voeren andere belastin
gen, genoemd in artikel 240 der Gemeentewet."
Vele leden zijn van meening dat Burgemeester en
Wethouders de moeilijkheden trachten te verschuiven.
Deze taktiek is niet te verdedigen.
Een lid betuigt zijn tevredenheid over het beleid van
Burgemeester en Wethouders, terwijl van andere zijde,
hoewel overigens de bovenstaande critiek ten volle
onderschrijvende, men voor de afdeeling Onderwijs een
uitzondering wenscht te maken. Daar is heel wat
gedaan. Gewezen wordt op school 15 en school 9, ter
wijl ook andere zaken met spoed zijn afgewerkt.
Door meerdere leden werden nog verschillende aige-
meene opmerkingen gemaakt. Is het juist dat de Huur-
commissie is opgeheven, zonder dat zij zelve daarover
is gehoord
Opnieuw wordt aangedrongen op verlenging van de
leuning over de Kelders. Bij de vaste bruggen dient een
lange stok te worden geplaatst, ten gebruike bij het
helpen van drenkelingen.
Aangedrongen wordt op het invoeren van een maxi
mum-snelheid voor auto's en motorfietsen, ook en vooral
in de buitenwijken. Snelheden van 60 K.M. zijn niet
zeldzaam. Heeft het College onder de oogen gezien wat
ten aanzien van het locale verkeer moet worden gedaan
na het verdwijnen van de L. A. B. O.
Gevraagd wordt wanneer voorstellen zijn te ver
wachten omtrent een bestemming voor de uitkeering uit
de ooriogswinstbelasting.
Van verschiliende zijden wordt aandrang uitgeoefend
0111 het mogelijke te doen teneinde een billijker tarief te
verkrijgen voor de levering van water. Dit geschiedt
thans niet meer per meter, doch naar de grootte van de
woning, hetgeen onbillijk wordt geacht. Hiertegen werd
opgemerkt dat dit laatste voor de kleine woningen voor-
deeliger is.
Gevraagd werd welke toepassing Burgemeester en
Wethouders hebben gegeven aan het raadsbesluit van
10 Februari 1925 inzake kunstsubsidies en door welk
beginsel zij zich hierbij hebben laten leiden. De aan
dacht werd gevestigd op de te verwachten werkloosheid
in den aanstaanden winter. Aangedrongen werd op ver
ruiming van werkgelegenheid. Hebben Burgemeester en
Wethouders plannen Herinnerd werd aan het graven
van de haven voor woonschepen. Men achtte een goede
werkgelegenheid het stichten van een wandelpark in het
Oosten of Zuidoosten der stad.
De wenschelijkheid werd geuit om de Sacramentstraat
en Droevendal slechts van ééne zijde te laten inrijden.
Met verontwaardiging hadden sommige leden kennis
genomen van het feit, dat een in januari 1926 door de
Ziekenhuiscommissie aan Burgemeester en Wethouders
verzonden schrijven omtrent den slechten toestand van
de barak voor besmettelijke ziekten niet is beantwoord.
Inlichtingen werden verzocht omtrent den omvang en
de duur der staking aan het Stedelijk Orkest.
Aangedrongen wordt op herdruk van het Werklieden
reglement met herziening van de redactie. Hoe staat
het nu met de rechtspositie van de losse werklieden
GEMEENTEWERKEN.
Van verschillende zijden werd de vraag gesteld welke
plannen Burgemeester en Wethouders hebben ten aan
zien van de Directie aan het bedrijf van Gemeente
werken. Eenerzijds werd betoogd dat deze zeer belang
rijke functie moeilijk door één persoon ten volle kan
worden uitgeoefend. Anderzijds werd gevraagd of het
op den duur noodig zal zijn aan het bedrijf naast een
Directeur nog een adjunct-directeur te hebben.
Een der leden had geconstateerd dat verschillende
posten het vorig jaar waren overschreden en verzocht
opheldering.
Opgemerkt werd dat de uitgaven voor het Stadszie
kenhuis steeds stijgende zijn, mede als gevolg van het
feit dat de verpleging en de huisvesting der zusters over
meerdere gebouwen is verdeeld. Er dient een grondige
wijziging te komen.
Volgnummer 115. Geklaagd v/erd dat nog steeds
getalmd wordt met de indiening van voorstellen aan
gaande het uitbreidingsplan.
Volgnummer 118. Een der leden acht het gewenscht
dat hier en daar een roeibootje wordt gestationeerd, ten
einde spoedig hulp aan drenkelingen te kunnen ver-
leenen.
452
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, .926, Bijl
Volgnummer 120. Opnieuw wordt aangedrongen op
liet stichten van een zweminrichting en het bouwen van
een 2e badhuis.
Volgnummer 122. Meerdere leden dringen aan op
het scheppen van meer speelgelegenheden voor kinde
ren, mede met het oog op het steeds toenemend snel
verkeer.
Volgnummer 125. Verschillende leden uiten klachten
over slechte bestrating. Hier en daar liggen losse tegels
ii, de trottoirs. Een lid sprak zelfs van vernieling en
slechte herstelling van trottoirs. In 't algemeen worden
nieuwe bestratingen en nieuwe trottoirs te lang aan
hun lot overgelaten. Ook in vele oudere straten is de
toestand slecht. Genoemd worden Achter de Hoven
Achter Tulpenburg (mede wat de onvoldoende verlich
ting betreft); de straat achter het Gerechtshof; de
Stationsweg vanaf het station naar de Schrans aan de
rechterzijde.
Het praeadvies over de bestrating van de Nieuwe
Hollanderdijk laat nog steeds op zich wachten.
Meerdere leden bespreken de wenschelijkheid van
een algeheele verbetering en vernieuwing van het weg
dek met modern materiaal. Dit zal een groote uitgaaf
ineens vorderen, doch op den duur veel minder onder
houd vragen.
Volgnummer 130. Geklaagd wordt over verontreini
ging van de Spoorsloot deze groeit dicht en wordt
slecht onderhouden. Aangedrongen wordt op verbete
ring van den oever aan de Westzijde van de Greuns.
Men zou gaarne de meening van het College vernemen
aangaande het leggen van een pont in het Nieuwe
Kanaal.
Volgnummer 131. Hoewel er jaarlijks een beduidend
bedrag aan baggerwerk wordt besteed, werd van enkele
zijde betwijfeld of er wel voldoende gebaggerd wordt.
Volgnummer 132. Verschillende leden vestigen de
aandacht op het gooien van rommel en vuil in sommige
slooten.
Volgnummer 137. Vinden Burgemeester en Wethou
ders een tarief van 15 cent voor het bergen vari een
rijwiel achter de Beurs niet te hoog.
Volgnummer 138. De aandacht wordt gevestigd op
de toestand aan de veemarkt. Deze toestand wordt op
den duur wanhopig. Tusschen 9 en 10 uur 's morgens
is de drukte enorm. Vervoer en export nemen toe. Er
moet iets gebeuren, hetzij invoeren van een tweede
marktdag of verbreeding van paden en uitbouw.
Gewaarschuwd wordt dat er in Friesland meer
markten komen. Gewezen wordt op Sneek, Drachten
en Wolvega. Leeuwarden moet zijn positie behouden
en zorgen dat de handel zich niet verplaatst.
Volgnummer 140. Ook hier wordt de opmerking
gemaakt dat ten aanzien van plantsoenen het oosten en
zuidoosten der stad stiefmoederlijk bedeeld is.
Als geschikte plaats voor een plantsoen worden ge
noemd de gemeentegrond in de buurt Achter de Hoven
en voor de woningen van Patrimonium. In overweging
wordt gegeven meer bebossching toe te passen, daar
dit goedkooper is.
Opnieuw wordt aangedrongen op het planten van
meer boomen in de stad. Er zijn tal van straten die
voor boomaanplant aan de zonzijde in aanmerking
komen, terwijl een enkele breede straat slechts aan één
zijde beplant is, waar zeer goed aan beide zijden
boomen zouden kunnen staan. Waar aan vroegere
aandrang hieromtrent niet of slechts ten deele is tege
moet gekomen, wordt gevraagd of er van deskundige
zijde misschien bezwaren bestaan. Een der leden ves
tigt de aandacht op de Willem Sprengerstraat, hier
mocht wel om de andere een boom worden gerooid.
Van andere zijde werd evenwel hiertegen gewaar
schuwd. Op enkele plaatsen in de stad bestaan minia
tuurplantsoentjes zooals op de Tweebaksmarkt. Het
geld hieraan tgi koste gelegd is niet evenredig aan de
verfraaiing er mee beoogd. Dit is ook het geval met
het pleintje tusschen het Gerechtsgebouw en de Har
monie. Is het niet beter dit tot marktterrein in te richten?
Volgnummer 143. Geklaagd wordt dat de Prinsen
tuin niet meer het aanzien heeft dat deze tuin vroeger
had en ook behoort te hebben, mede tengevolge van de
vervelooze tafels en stoelen.
Opnieuw wordt van enkele zijde aangedrongen op
verwijdering van de afsluiting om den Prinsentuin.
Volgnummer 145. Meerdere leden dringen aan op
verbetering van de Verversbrug. Van andere zijde wordt
opnieuw verbetering gewenscht van den wal vanaf het
Stadsziekenhuis tot aan de Beurs. Aan verschillende
bruggen zijn de afsiuitboomen niet betrouwbaar. Slechts
aan de 2e Kanaalsbrug schijnt een beter systeem aan
gebracht, hoewel ook dit nog niet afdoende schijnt
te zijn.
Volgnummer 147. Geklaagd wordt over het lange
wachten voor de bruggen. De brugwachters, althans
enkelen onder hen, dienen er op te worden gewezen,
dat niet onnoodig met dichtdraaien moet worden ge
wacht. Men zou gaarne weten hoeveel diensturen door
de brugwachters in werkelijkheid worden gedaan, terwijl
sommige leden sluiting der bruggen 's avonds ten 9 ure
wenschelijk achten.
Het is voorgekomen dat de Wirdumerpoortsbrug 2
minuten vóór het vertrek van de trein pas werd ge
sloten. Kunnen, als een brug geopend is geweest, niet
eerst de voetgangers passeeren en daarna zij die een
rijwiel aan de hand hebben
Volgnummer 149. Ook hier werd opnieuw aan
gedrongen op uitvoering van het Raadsbesluit aan
gaande verbouwing van het militair hospitaal.
Volgnummer 151. Het rapport aangaande verbete
ring van de nieuwe begraafplaats laat lang op zich
wachten.
Volgnummer 155. De aandacht wordt gevestigd op
het vrij hooge bedrag dat voor vernieuwing van ge
broken glasruiten moet worden besteed. Kan de ge
meente zich niet voordeeliger verzekeren Aange
drongen wordt op vervanging van gaslicht door elec-
trisch licht in de gymnastieklokalen en op betere licht
schepping en meer ventilatie in het gymnastieklokaal
aan school 7. Gevraagd werd of het maken en repa-
reeren van jalouzieën plaats heeft door stadgenooten
of door firma's van elders. Verdient het geen aanbeve
ling verwarming door kachels te vervangen door cen-
tiale verwarming? Waarom wordt de levering van
brandstoffen vrijwel altijd aan dezelfde leveranciers
gegund, terwijl, naar vernomen is, andere firma's veel
lager inschrijven
Verdient het geen aanbeveling dat bij de scholen een
bord wordt geplaatst waar op staat School", zulks
met het oog op het snelverkeer
Volgnummer 158. Hoe heeft de proef met groen
geverfde schoolborden voldaan
Volgnummer 159. Enkele leden achten de belooning
van de schoolschoonmaaksters te hoog voor hét te ver
richten werk. Bovendien staan afzonderlijke bedragen
op de begrooting voor werkzaamheden die naar hunne
meening gevoegelijk mede door de schoonmaaksters
kunnen worden verricht, zooals glazen schoonmaken,
vervoer brandstoffen, openen en sluiten van deuren, enz.
Volgnummer 171. Meerdere leden achten het gebouw
in de Bagijnestraat een schamele huisvesting voor de
Rijkskweekschool voor onderwijzers. Kan deze belang
rijke onderwijsinrichting niet elders en beter onderdak
worden gebracht Een oplossing is zeer gewenscht.
Volgnummer 172. Vernomen is dat er plannen be
staan tot het stichten van een urinoir in de Oude Waag.
Vele leden meenen hiertegen ernstig te moeten waar
schuwen. Het onderhoud van de Mercuriusfontein wordt
vrij hoog geacht. Van andere zijde wordt gevraagd of
deze fontein niet vaker kan werken.
Volgnummer 174. Inlichtingen worden gevraagd
omtrent de wenschelijkheid van het verwarmen van het
453
