Bijl. no. 8.
Bijlage no. 8.
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1927.
WIJZIGING verordeningen levering gas- en
electriciteit.
Aan den Gemeenteraad.
De vraag, waarop ook het door Uwe medeleden, de
leeren H. de Boer en Tiemersma, ingediende en om
>raeadvies in onze handen gestelde voorstel d.d. 8 De-
:ember 1925 betrekking had, ml. of het wenschelijk is
:en speciaal tarief in het leven te roepen voor de
evering van gas voor huisverwarmings- en indus-
triëele doeleinden en zoo ja, op welke wijze een der
gelijk tarief geregeld dient te worden, heeft een punt
/an ampele overweging in ons College uitgemaakt. Met
le behandeling van deze aangelegenheid is geruime tijd
»emoeid geweest, omdat het noodzakelijk was, alvorens
:ot het geven van reductie op den gasprijs te besluiten,
:ich nauwkeurig rekenschap te geven van de ge
volgen, welke de reductie ten aanzien van de exploitatie
van de gasfabriek zoude hebben. Eerst moest immers
zekerheid, althans zeer groote waarschijnlijkheid, be-
itaan, dat de prijsvermindering inderdaad zou kunnen
ivorden toegepast zonder verliezen te veroorzaken of
tot een verhooging van den algemeenen verkoopsprijs
)-an het gas te leiden.
Bij het bepalen van eene reductie voor gas, gebezigd
voor huisverwarming, kunnen verschillende stelsels
.V, orden gevolgd.
Ten eerste kan men gas, speciaal voor verwarming,
everen door afzonderlijke meters en leidingen. Deze
methode heeft het bezwaar, dat de extra meters de
tiistributiekosten verhoogen en dat de aanleg van aparte
binnenleidingen een beletsel is voor een algemeene toe
passing. Bovendien kan een bijzondere controle op het
gasverbruik noodig worden, hetgeen eveneens kosten
met zich mede brengt.
Een ander systeem is het geven van reductie boven
eene bepaalde hoeveelheid gas, per maand of per
aar afgenomen en voor iederen aangeslotene gelijk.
Past men dezen regel toe, dan zullen de hoeveelheden,
waarboven de reductie van kracht wordt, betrekkelijk
poog moeten worden gesteld, daar anders een te groot
gedeelte van den tegenwoordigen omzet onder de re-
puctie valt, hetgeen speciaal voor Leeuwarden, met zijn
lagen gasprijs, verlies zou opleveren. Tevens zou dan
poor de kleinere verbruikers de mogelijkheid uitgesloten
zijn om, bij het afnemen van meer gas dan te voren,
dadelijk van den lageren prijs voordeel te trekken. Ook
kleze methode behoort dus niet te worden gevolgd.
Vervolgens kan men reductie geven voor het verbruik
van eene bepaalde hoeveelheid gas, voor eiken aange
slotene afzonderlijk in verband met de grootte van zijn
huis, vast te stellen. Van dit op zichzelf reeds omslach
tige systeem kan verwacht worden, dat het voor een
[groot deel van de burgerij geen of weinig voordeel zal
[opleveren en dat de gasfabriek van vermeerderde af
neming weinig zoude bemerken. Het komt dus voor
invoering evenmin in aanmerking.
Wij geven derhalve de voorkeur aan een andere
regeling, waarbij eenerzijds het risico voor de gasfabriek
wordt uitgeschakeld en waarbij anderzijds ieder, die een
ruimer gebruik van het gas maakt dan voorheen, ook
vrijwel onmiddellijk van den lageren prijs profiteert.
Volgens de hierbedoelde regeling wordt de grootte van
het maand verbruik van den verbruiker in een bepaald
jaar (in casu 1925) als grondslag genomen en wordt
al het gas, dat hij in eenige maand meer verbruikt dan
in de overeenkomstige maand van dat jaar, tegen gere-
duceerden prijs geleverd. Men bereikt op deze manier
het beoogde doel, zonder dat het plaatsen van extra
meters en het aanleggen van afzonderlijke binnenlei
dingen noodig is.
Het maandverbruik van de verschillende afnemers
ware te verdeelen in een aantal groepen, op de wijze
als is aangegeven in het ter visie liggende rapport van
den Directeur der Gemeentelijke Gasfabriek d.d. 2 Fe
bruari 1926. De korting begint volgens die indeeling
bij een niaandelijksch verbruik van 50 M3 lager kan,
ook naar het oordeel van de Commissie voor de Licht-
bedrijven, dit bedrag niet gesteld worden. Het reductie
stelsel werkt dus om een voorbeeld te noemen
zoo, dat een aangeslotene met een maandelijksch ver
bruik van 6070 M3. (groepIII) bij den 71 sten kubieken
meter het goedkoopere tarief begint te betalen.
In bijzondere omstandigheden (bijv. bij sterk afwij
kend verbruik in 1925, of indien gas in een bepaalde
woning voor het eerst na 1925 wordt gebruikt, bij ver
huizing, als anderszins) dienen uiteraard aparte rege
lingen te worden getroffen in den geest als is aange
geven in de rapporten van den genoemden Directeur
d.d. 14 April 1927 en 24 September 1926, waarmede
zoowel de Commissie voor de Lichtbedrijven als ons
College zich kan vereenigen en waarnaar wij kortheids
halve mogen verwijzen. Bij verschil van meening zou
in zulke bijzondere gevallen de beslissing aan ons Col
lege kunnen worden overgelaten.
De korting kan, bij een normalen prijs van 8 cent per
Al3, voor gas, geleverd over een gewonen meter en van
9 cent per M3. voor muntmetergas, op 2 cent per M3.
gesteld worden.
Tegen het geven van eenige reductie op gas, aange
wend voor industriëele doeleinden, d. w. z. voor ver
bruik in het groot, bestaan geen bedenkingen, mits een
zeker jaarlijksch verbruik wordt gewaarborgd de des
wege af te sluiten contracten zullen dan ook voor een
minimum van 4800 M3. per jaar moeten worden aan
gegaan. De bepaling, dat in de maanden October tot
en met Maart van dit gas niet meer mag worden ver
bruikt dan een twaalfde gedeelte van de voor het ge-
heele jaar overeengekomen hoeveelheid, waarborgt
voorts, dat het gas gelijkmatig over het jaar wordt
afgenomen.
Voor verdere bijzonderheden betreffende dit onder
werp mogen wij U naar de ter visie liggende rapporten
en andere stukken verwijzen.
Wij maken van deze gelegenheid gebruik, U een
voorstel te doen tot wijziging van de verordening,
houdende voorwaarden voor de levering van electrischen
stroom, ten einde te geraken tot de levering van elec
triciteit voor huishoudelijke doeleinden (behalve ver
lichting) tegen verlaagd tarief over een z.g. piekmeter.
en tot beschikbaarstelling, eveneens tegen verlaagden
prijs, van stroom voor de verwarming van water, als
anderszins, gedurende den nacht.
Reeds in October 1922 kwam deze quaestie aan de
orde, toen een desbetreffend adres van het Bestuur der
afdeeling Leeuwarden van de Nederlandsche Vereeni-
ging van Huisvrouwen door Uwe Vergadering om prae-
advies in onze handen werd gesteld. De afdoening
daarvan heeft door verschillende oorzaken vertraging
ondervonden, in het bijzonder doordat de vraag onder
cogen gezien moest worden, welk tarief de voorkeur
verdiende, een z.g. piektarief (een soort vastrecht-tarief
met piekmeter), dan wel een zuiver vastrecht-tarief.
Uit de ter visie liggende rapporten van den Directeur
van het Gemeentelijk Electriciteitbedrijf kan U blijken,
dat èn met het oog op de belangen van het bedrijf èn
in het belang van de afnemers levering over een z.g.
piekmeter boven invoering van een zuiver vastrecht
tarief te verkiezen is. Er zijn trouwens in den laatsten
tijd reeds proeven met eerstbedoeld tarief genomen, die
de verwachting wettigen, dat het beoogde doel er mede
zal worden bereikt.
Doordat de voor huishoudelijke doeleinden aan te
wenden electrische stroom gebruikt zal worden buiten
de z.g. speruren, kan die stroom, naar het zich thans