22k
225
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad
van Leeuwarden 193^» BIJLAGE NO. 108.
Intusschen is bezuiniging op het bewaarschoolonderwijs
mogelijk en door de tijdsomstandigheden geboden. De Commissie
heeft dan ook op ons verzoek de wegen nagegaan, waarlangs
tot vermindering van de ten laste der gemeente komende uit
gaven voor dit ondervri-js is te geraken.
Als een van de middelen daartoe noemt de Commissie ver
hooging van het schoolgeld. Ook naar onze meening is het
schoolgeld, dat in deze gemeente voor het bewaarschoolonder-
wijs moet worden betsaLd, laag en verhooging daarvan met 50$
is dan ook zeker gemotiveerd. Zij, die hunne kinderen naar
de bewaarschool zenden, zullen, voor zoover zij tot betaling
in staat zijn, ongetwijfeld iets meer aan schoolgeld willen
offeren. Wij zullen U derhalve binnenkort een voorstel tot
wijziging van de betrekkelijke schoolgeldverordening aan
bieden.
Vervolgens kan, gelijk de Commi^gie doet opmerken, het
aantal klassen aan elke school met een worden verminderd,
waartegenover het maximum getal leerlingen per klasse iets
zou kunnen worden verhoogd. Dit maximum bedraagt thans I4O,
welk aantal in werkelijkheid evenwel nimmer aanwezig is in
verband met ziekte en andere oorzaken. Bij inkrimping van
1 klasse per school zouden derhalve 6 x JpO is 2I4.O leerlingen
minder plaats kunnen vinden. Door verhooging echter van het
maximum aantal leerlingen per klasse tot I4.5 (in werkelijkheid
zullen dan ongeveer I4O aanwezig zijn) kunnen van bedoelde
?)|0 kinderen nog 95 °P scholen worden toegelaten»
Hoewel dus, niettegenstaande er reeds thans van een tekort
aan bewaarschoolruimte mag worden gesproken, door den nieuwen
maatregel bovendien nog 1(4.5 kinderen niet kunnen worden toe
gelaten, is het, naar de Commissie terecht zegt, niet moge
lijk dezen maatregel achterwege te laten,wil men tot een
eenigszins beduidende bezuiniging geraken.
Het gevolg zal zijn>#dat zes leerkrachten kunnen worden
gemist. Inmiddels heeft eén van de hierbedoelde onderwijzeres
sen wegens het bereiken van den pensioengerechtigden leeftijd
reeds ontslag gevraagd en verkregen, terwijl een tweede in
het begin van het volgend jaar dien leeftijd zal bereiken.
Er blijven dan nog vier leerkrachten over, wien na verleend
ontslag wachtgeld ten laste der gemeente moet worden toegekend.
Als verderen maatregel van bezuiniging heeft de Commissie
onder de oogen gezien de mogelijkheid om door verlaging van de
salarissen van het onderwijzend personeel aan deze scholen
nog meer bezuiniging op de uitgaven te verkrijgen. Zij heeft
daarbij overwogen dat die salarissen in deze gemeente, verge
leken bij die in andere gemeenten, aan den hoogen kant zijn
en in vele gevallen zelfs gunstiger dan bij het gewoon lager
onderwijs. Op gronddaarvan heeft de Commissie de wenschelijk-
heid uitgesproken om een extra-korting van 15$ op al de
salarissen van het onderwijzend personeel der bewaarscholen toe
te passen, in te gaan 1 Januari 1935 en berekend naar de be
looningen, W6lke thans worden genoten. Zij merkt daarbij nog
op, dat aan een percentsgewijze verlaging de voorkeur moet
worden gegeven, omdat daarmede geen verandering in de thans
bestaande verhouding der salarissen wordt gebracht.
Het wil ons met de Commissie voorkomen, dat zal er inderdaad
ingrijpend bezuinigd worden op de kosten van het bewaarschool-
onderwijs, ook aan dezen maatregel niet valt te ontkomen. De
onderhavige salarisvermindering vindt bovendien steun in de
overweging, dat, zooals in het bekende rapport der Staats
commissie-Schouten terecht wordt opgemerkt, het bewaarschool-
onderwijs iets lager is te waardeeren dan het gewoon lager
onderwijs en dat bij de regeling van het eerste de bezoldi
gingsregeling van het laatste als toetsingsnorm behoort te
worden aangenomen. Ook overigens komt de door de Commissie
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad
van Leeuwarden 19314.. BIJLAGE NO. 108.
aangegeven wijze van korting ons het meest billijk voor.
Voorts kan er op den post leermiddelen ongeveer f. 300.-
worden bespaard, zoodat tezamen met de mindere uitgaaf wegens
de vermindering van het aantal klassen en de afschaffing
van zes leerkrachten, en rekening houdende met de toe te
kennen wachtgelden en eene verhooging van het schoolgeld,
eene bezuiniging zal worden verkregen van ongeveer f.' 15OOO.-
s j aar s
Ten slotte zij nog medegedeeld, dat de Commissie,
blijkens haar rapport, met de hoofdonderwijzeressen der
scholen eene bespreking heeft gehad over de voorgenomen be
zuinigingsmaatregelen, waarbij is gebleken, dat deze, in
het belang van het onderwijs en van de kinderen, eenstemmig
van oordeel zijn dat I4.5 leerlingen het grootste aantal is,
hetwelk per klasse kan worden toegelaten en dat het onder
wijzend personeel met betrekking tot eene eventueels salaris
verlaging heeft verklaard dat het zich daarbij noodgedwongen
zal moeten neerleggen, doch dat het alsdan, overeenkomstig
het voorstel der Commissie, eene percentsgewijze verlaging
over de geheele linie het liefst zal zien toegepast.
Tot zoover over de bewaarscholen.
Ten aanzien van den cursus tot opleiding van bewaar
schoolonderwijzeressen zijn wij met de Commissie van meening,
dat deze met het oog op de belangen van de leerlingen die
daaraan thans onderwijs ontvangen, niet kan worden opgeheven.
Over de vraag of het om redenen van bezuiniging wenschelij^
is, dit jaar geen nieuwe eerste klasse te vormen, waren In de
Commissie de meeningen verdeeld, zoodat een daartoe strekkend
voorstel van een harer leden, hoofdzakelijk gegrond op de
meening dat te veel leerlingen worden opgeleid voor een vak
waarin de kans om een betrekking te krijgen uiterst gering
is, bij meerderheid van stemmen is aangenomen.
Naar het oordeel van ons College zou een rieuwe eerste
klasse voor dezen cursus slechts gevormd mogen worden,
indien zich ten minste 10 nieuwe leerlingen daarvoor zouden
hebben aangemeld. Nu dit niet het geval is - voor het toe
latingsexamen hebben zich sleetss o candidaten opgegeven,
van wie (4 uit Leeuwarden - moet/fh de gegeven omstandigheden
van het instellen van een eerste klasse voor het schooljaar
19314./' 35 worden afgezien.
Met betrekking tot de door de Commissie gemaakte op
merking, dat het vak rekenen uit het leerplan dient te
vervallen en dat de boeken, welke tot nu toe van gemeente
wege kosteloos worden verstrekt, In het vervolg zonder eenig
bezwaar door de cursisten zelf kunnen worden betaald, deelen
wij nog mede, dat, waar het gewenscht is tevens nog enkele
andere wijzigingen in dat leerplan aan te brengen, een daar
toe strekkend voorstel U binnenkort zal bereiken.
Op grond van het bovenstaande geven wij U thans in
overweging:
A. goed te vinden:
1. dat aan elk der gemeentelijke bewaarscholen met
ingang van 28 Augustus 193I4 één klasse wordt opgeheven;
2. dat het maximum aantal leerlingen per klasse op
die scholen vrordt bepaald op li-55
3. dat aan den cursus tot opleiding van bewaarschool-
onderwijzeressen gedurende het leerjaar 193lj-/1935 6©en
nieuwe eerste klasse wordt gevormd;
B. te besluiten op de salarissen van het onderwijzend
personeel der gemeentelijke bewaarscholen met ingang van
1 Januari I935 eene korting toe te passen van 15$, boven en
behalve de daarop thans reeds toegepaste korting.
Leeuwarden, 19 Juli 193^-*
Burgemeester en Wethouders van Leeuwarden,
J.M. VAN BEIJMA, Burgemeester.
E. SCHOTMAN Secretaris.
Verzonden 2I4. Juli 193I4.
