2
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad
van Leeuwarden,. 1938° BIJLAGE NO. 172.
Ook al moet men blijkens de ervaring voorzichtig zijn met
het uitspreken van verwachtingen te dezen, toch hopen wij,
dat voor 1939 aan onze gemeente uit de daarvoor bestemde
middelen het bedrag zal worden toegekenddat noodig is om
deze begrooting sluitend te maken, een begrooting,uit het
ontwerp waarvan blijkt,dat de uitgaven zich tot het strikt
noodzakelijke beperken en waaruit na alles,wat op dit gebied
reeds gebeurd is,waarlijk niets van beteekenis meer kan wor
den geschrapt zonder óf de belangen van onze stad,ook voor
de toekomst,ernstig te schaden óf verder te gaan op den weg
van een financieel beleidhetwelk juist in den tegenwoordigen
tijd,nu van een voorbijgaande crisis bezwaarlijk meer kan wor
den gesproken, als verkeerd moet worden aangemerkt. Het over
brengen naar den kapitaaldienst van uitgaven,naar haren aard
tot den gewonen dienst behoorende -zulks om het bedrag der
Rijksbijdragen te drukken- is daarvan, naar ons gevoelen,
een voorbeeld.
Wij onthouden ons hier van beschouwingen over de vraag,of
het op zichzelf wel juist is,om door een zoo drastische
inkrimping van bemoeiingen,als van de gemeenten geeischt
wordt en die ontslag van personeel en beperking van arbeid
tot rechtstreeksch gevolg heeft, opzettelijk mede te werken
aan de vergrooting van de reeds zoo omvangrijke werkloosheid,
welke men daarnaast mot zoovele middelen en ten koste van
zooveel geld bestrijdt. Zulke beschouwingen toch vallen buiten
het kader van dezen aanbiedingsbrief en zouden bovendien weinig
practische waarde hebben,vermits het gemeentebestuur ook in
dezen rekening heeft te houden met, en zich in de gegeven om
standigheden grootendeels heeft te schikken naar, de inzichten
van do Regeering op dit punt. Daarom volstaan wij met er op
te v/ijzen,dat do werkloosheid in deze gemeente niet alleen nog
steeds groot is/maar zelfsvergeleken bij vorige jaren,nog
immer stijgt; men zie de memorie van toelichting bij volgno.
508. Daartegenover staat een telkens geringer wordende mogelijk
heid van werkverschaffing in deze gemeente,door de moeilijk
heid om bij voortduring objecten te vinden,welke zich daartoe
leenen. Op het oogenblik werkt oen aantal werkloozen als arbeider
bij de Kanaalwerken onder Grouw,doch het ligt voor de hand,dat
het belang der gemeenteevenals ook dat der betrokkenen,meer
fediend is bij de uitvoering van werken binnen de gemeente,
et het oog hierop hebben wij naar nieuwe werkverschaffingsob
jecten omgezien en die gevonden in hot graven van een haven voor
de watersport aan do z.g. Lange Negen en in het aanleggen van
een speelweide aan den Ouden hekkumerweg. De kosten van hot
eerste werk worden geraamd op f,32,700,-, die van het laatste
op f.21.000,- (zie volgnos»220a en 220b der ontwerp»begrooting
van Gemeentewerken)Van deze kosten dient f,l8,600,- voor
materialen e„dwaarmede de Kapitaaldienst wordt belast. Wij
leggen de desbetreffende plannen hierbij aan U over,evenals
ook de hierop betrokking hebbende adviezen van de commissie
voor de Openbare Werken, Na kennisneming van het advies dezer
commissie ten aanzien van de speelweide, hebben wij den aan
leg van de omliggende straten, in het rapport van den Directeur
van Gemeentewerken genoemd, buiten dit werk gehouden0 Aan den
Minister van Sociale Zaken is,wat de bovenbedoelde jachthaven
aangaatbereids om medewerking gevraagdterwijl ook voor de
speelweide te zijner tijd een daartoestrekkend verzoek zal
worden ingediend. Voor het oogenblik vormt de wijze,waarop
deze laatste zal worden beheerd,nog een punt van overweging
in ons College0 Wij zijn voornemens om,bij verkregen toestem
ming van don Minister,na do vaststelling van de betreffende
begrootingsposten en bij aanneming van de hierachter te dezer
zake gedane voorstellen door Uwen Raad,te be vorderen,dat zoo
spoedig mogelijk met de uitvoering van deze werken wordt begonnen»
In totaal wordt geraamd,dat van do uit te betalen werkver-
schaffingsloonen een bedrag van f.120.000,- voor subsidie uit
het Werkloosheidssubs idiefonds in aanmerking komt.
3
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad
van Leeuwarden, 1938* BIJLAGE NO.172.
De uitgaven wegens steunverleening zullen ook in 1939
weder groot zi jn. Voor dit doel is in totaal uitgetrokken
f .J4.56 oOOOc - volghes 509 en 510) Deze raming is gebaseerd
op de gegeve'ns van het loopende jaar,waarin nog geenszins
ean teruggang dezer uitgaven viel te bespeuren; integendeel
nam het aantal steuntrekkenden nog toe. De aanvankelijke
raming voor 1938 toch was f.375°COO.-,welk bedrag tot
f .[(.56 oOOO,- is verhpogd moeten worden. Een gevolg van de
stijging der posten werkverschaffing en steunverleening is,
dat ook het gewone percentage uit het Werkloosheids subsidie
fonds voor 1939 noS weer iets naar boven- is gegaan,nl. van
5808 volgens de wijziging der begrooting 1938 hd. 12
October jl.,tot 62.7 in deze ontwerp-begrooting (volgno.ll4.lj.).
Het subsidie uit de gemeentekas aan de Gemeentelijke In
stelling voor. Maatschappelijk Hulpbetoon beweegt zich om
dezelfde cijfers als voor 1938 was uitgetrokken en bedraagt
nu f .l4.9lj-.lO9 .00 volgno .I4.98)
Op do ontwerp-begrooting komt verder eer post van f.178.000.-
voor ten behoeve van het maken van een nieuwe Wirdumerpoorts-
brug,overeenkomstig Uw besluit van 12 October jl.
Eveneens worden gelden aangevraagd voor vernieuwing en ver
breeding van de Hoeksterbrug, te weten f.21.300.- (begroo
ting Gemeentewerken volgnos.2l8a en 231a). Deze vernieuwing,
waarop ook in Uwen Raad is aangedrongen,is na de tot stand
gekomen verandering van den Noorderweg,de Hoeksterpoortsbrug
en omgeving,zeer wenschelijk geworden. Een specificatie van
laatstgenoemd bedrag gelieve U bij de stukken aan te treffen.
Behalve tot het verkrijgen van een groote verbetering voor het
verkeer ter plaatsestrekken deze werken ook tot werkverrui
ming.
Hetzelfde geldt voor deverbetering van hetWilhelminaplein.
Hoe nat dit plein veelal ook moge zijn,het heeft in den
laatsten tijd niettemin veel stof doen opwaaien, en van een
eenvoudige zaak is aller^p een ingewikkelde quaestie gemaakt.
Het is U immers bekend,dat bii Koninklijk besluit van 30 Au
gustus jl. no,l6 Stbl.no.2358) wegens strijd met het alge
meen belang is vernietigd een besluit van de Gedeputeerde
Staten dezer provincie,waarbij goedkeuring was gehecht aan
de besteding der voor dit doel op de gemeentebegrooting voor
1937 uitgetrokken gelden. De uitv.oeringvan dit zoo hoog
noodige werk werd daardoor onmogelijk gemaakt. Hoewel wij de
aan genoemd Koninklijk besluit ten grondslag liggende over
wegingen onjuist achtten en wij ons evenmin konden vereenigen
met hetgeen de Minister van Binnenlandsche Zaken op dit punt
in de Tweede Kamer- der Staten-Generaal blijkens de Handelingen
dier Kamer (blz.751) heeft gezegdaangezien ook dat naar onze
meening onjuist is, hebben wij niettemin nagegaan,op welke
wijze uit deze impasse zou zijn te geraken en hoe het doel,
de zoo urgente verbetering van het Wilhelminaplein,alsnog
zou zijn te bereiken.
Vooropstellendedat uitvoering van de pleinverbetering
technisch ineens moet plaats vinden,omdat een partiëele
werkwijze niet wel mogelijk is,hadden wij,na dienaangaande
mondeling overleg te hebben gepleegd met den Heer Commissaris
der Koningin in deze provincie en na daarbij diens instemming
daarmede te -hebben verkregen, daarom gemeend te moeten blijven
in de lijn van den Minister van Binnenlandsche Zaken,die verband
heeft gelegd tusschen de opbrengst van het Wilhelminaplein als
marktplaats en de kosten van onderhoud daarvan. Mitsdien hadden
wij op deze ontwerp-begrooting opnieuw gelden voor dit werk
aangebracht,doch,lettende op voormelde opbrengst, op den ge
wonen dienst een bedrag van f.10,000.- uitgetrokken,opdat de
benoodigde f.30,000,- (die 'nu eenmaal tijdelijk op den kapitaal
dienst moeten worden gezet) in zoo kort mogelijken tijd,te weten
