Hierbij moeten wij opmerken, dat in 1956 bij plannen tot het
bouwen van woningen enkele teleurstelling-en zijn ondervonden, waarcloor het
eindcijfer van 1956 lager is geworden dan aanvankelijk werd verwacht.
In de eerste plaats noemen wij het plan van de Vereniging voor Volks
huisvesting voor de bouw van 229 woningen in uitbreidingsplan "Oost", aan
welk plan IJ op 8 februari 1956 besloot medewerking op de voet van de Wo
ningwet te verlenen. Zoals wij in onze desbetreffende voordracht (bijlage
no. 32 van 1956) hebben uiteengezet, was dit plan ontworpen na verschil
lende besprekingen met de provinciale directie van de Volkshuisvesting en
de Bouwnijverheid, die bezwaren had tegen een eerder ingediend plan voor
hetzelfde gebied. Het plan, dat uiteindelijk tot stand kwam en waarvoor
het uitbreidingsplan herzien moest worden, werd algemeen toegejuicht en
zeer aantrekkelijk gevonden.
Het valt dan ook erg te betreuren, dat dit plan na de aanbesteding
op 23 juni 1956 niet direct in uitvoering kon worden genomen, omdat bleek,
dat de laagste inschrijver met zijn prijs aanzienlijk lag boven de voor
dit plan maximaal toegelaten bouwprijs (curveprijs). Onmiddellijk is ge
tracht door het aanbrengen van bezuinigingen en veranderingen het plan
alsnog voor uitvoering vatbaar te maken. Tengevolge van het grote verschil
tussen de aanbestedingssom en de curveprijs is dit jammer genoeg nog niet
mogelijk gebleken. Wij beginnen dan ook te vrezen, indien men van hoger
hand aan de vastgestelde curveprijs zonder meer blijft vasthouden, dat
dit aantrekkelijkewoningbouwplan wel eens als onuitvoerbaar terzijde zou
moeten worden gelegd, hetgeen ten zeerste betreurd zou moeten worden. In
dat geval zou een ander eenvoudiger plan gemaakt moeten worden in de hoop,
dat daarmede wel de curveprijs gehaald kan worden. Alvorens hiertoe over
te gaan, willen wij echter nog een laatste poging doen bij de Minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid om het plan in een of andere vorm als
nog uitgevoerd te krijgen.
Een tweede teleurstelling was de beslissing van de Algemeene Friesche
Levensverzekeringmaatschappij, die gronden in erfpacht had aangevraagd
voor drie flatgebouwen aan de noordzijde van het Harlingerplein en daar
voor een volledig bouwplan had laten ontwerpen, maar op het laatste moment
meende van de bouw van deze flats (82 stuks) te moeten afzien.
Desondanks is het afgelopen jaar, in vergelijking tot voorgaande jaren,
voor Leeuwarden niet ongunstig geweest. Wel heeft dit jaar geleerd, dat
met betrekking tot de bouwaktivifceit in onze gemeente een krachtig en
doelbewust beleid gevoerd zal moeten worden, willen alle mogelijkheden tot
het uiterste kunnen worden aangewon 1
Zoals reeds meermalen is betoogd (zie o.a. meergenoemde brief van 21
december 1955)i> zullen in Leeuwarden gedurende de komende 10 jaren 770
woningen per jaar moeten worden gebouwd, wil de woningnood over 10 jaar
tot het verleden behoren. Uit het gegeven overzicht blijkt, dat dit aan
tal in 1956 bijna is bereikt, al had met de bouw van een groter aantal
woningen vroeger moeten worden begonnen, en het is onze stellige overtui
ging, dat dit aantal bij behoud van de huidige regeling ook in de komende
jaren bereikt kan vrorden. Dan is het echter beslist noodzakelijk, dat al
les in het werk wordt gesteld, om,naast het toe te wijzen richtcontingent,
de in onze gemeente aanwezige bouwcapaciteit volledig te benutten. Daarbij
zal getracht moeten worden door het gebruik maken van systeembouw, ratio
nalisering van de bouw, continuïteit in de bouw e.d. de aanwezige bouwca
paciteit zo hoog mogelijk op te voeren en maatregelen te treffen, dat zo
veel mogelijk bouwondernemers met hun personeel bij de bouw worden inge
schakeld.
Voorts zal daarbij, zoals de praktijk in 1956 heeft uitgewezen, steeds
gezorgd moeten worden voor een voldoende voorraad plannen, zodat op elk
moment, dat een plan tengevolge van een of andere oorzaak wegvalt (over
schrijding curveprijs, terugtrekken particuliere bouwers, enz.) onmiddel
lijk een ander plan hiervoor in de plaats kan worden gesteld.
De grote moeilijkheid hierbij is echter het gebrek aan voldoende gron
den, welke eigendom van de gemeente zijn en de grote achterstand bij het
ont-
ontwerpen en vaststellen van nieuwe uitbreidingsplannen. Deze moeilijkhe
den vervullen ons met grote zorg. Zoals U hieronder zal blijken, wordt
al het mogelijke gedaan om op zo kort mogelijke termijn uit deze impasse
te komen en de overgangstijd zo goed mogelijk te overbruggen.
Leeuwarden heeft op het ogenblik namelijk nog slechts bouwgrond in
goedgekeurde uitbreidingsplannen voor 800 woningen. Brengen we hierop
in mindering de woningen, die tengevolge van hun bijzondere aard in de
komende jaren eerst geleidelijk aan zullen kunnen worden gerealiseerd, dan
is bouwgrond beschikbaar voor 65O woningen. Hierin is dan begrepen het
plan voor 229 woningen van de Vereniging voor Volkshuisvesting, dat -wegens
overschrijding van de curveprijs tot nog toe niet gegund kan worden. Voor
de andere gronden zijn twee plannen in voorbereiding. Wij hopen in staat
te zijn U deze plannen dit jaar nog te kunnen aanbieden. Het behoeft geen
betoog, dat dit kleine aantal, verdeeld over slechts 3 plannen, een te
smalle en wankele basis is om 1957 in 6e gaan.
Daarom is dit jaar met kracht gewerkt aan het tot stand brengen van
een uitbreidingsplan voor de gronden, gelegen ten oosten van de Archipel-
weg tussen de Plataanstraat en de Groningerstraatweg. Aan een eerder voor
dit gebied vastgesteld uitbreidingsplan werd in 1953 door Gedeputeerde
Staten goedkeuring onthouden. Een ontwerp-plan, ontworpen door Prof. Ir.
J.H. van den Broek en op diens aanwijzingen door de stedebouwkundige af
deling van de dienst der openbare werken uitgewerkt, is in een vergevor
derd stadium van voorbereiding. Dit plan is zodanig opgezet, dat een groot
gedeelte bijzonder geschikt is om in dit gebied in de komende jaren sys
teembouw toe te passen. Wij hopen U namelijk binnen niet te lange tijd een
voorstel te kunnen aanbieden tot het sluiten van een contract met een aan-
nemingsbedrijfingevolge welk contract gedurende een aantal jaren een
bepaald aantal woningen per jaar door dit bedrijf zullen worden gebouwd
volgens een van te voren gekozen systeem. SFiet alleen worden op deze wijze
tal van voordelen van rationalisering, continuïteit en dergelijke verkre
gen, het brengt ook mede, dat meer ongeschoolde krachten bij de woning
bouw kunnen worden ingeschakeld.
Wij streven er met uiterste krachtsinspanning naar te bereiken, dat
zo mogelijk in 1957 met deze bouw kan worden begonnen. Zoals U begrijpen
zult, is de gemeente in deze op tal van punten afhankelijk van de medewer
king van hogerhand.. Wij hebben echter het volste vertrouwen, dat deze
medewerking, gezien de moeilijkheden waarin Leeuwarden verkeert, zal wor
den verleend. Zodra hierover voldoende zekerheid is verkregen, ligt het
in onze bedoeling U voor dit gebied een ontwerp-uitbreidingsplan, een
meerjarig-contract voor systeembouw, het stratenplan voor het gedeelte,
dat eigendom van de gemeente is, en een onteigeningsplan voor het gedeel
te, dat geen eigendom van de gemeente is, aan te bieden.
Voor plaatselijke aannemers, van wie een aantal zich reeds enige tijd
geleden met een voorstel tot Uw raad heeft gewend om in de komende jaren
in een bepaald gebied jaarlijks een zeker aantal woningen te bouwen, vol
gens een vastgesteld plan, waarbij zoveel mogelijk gestreefd moet worden
naar rationalisering en continuïteit, worden andere mogelijkheden gezocht.
Wij hebben daarbij gedacht aan de gronden ten zuiden van de Julianalaan.
In dit gebied heeft de gemeente de laatste jaren verschillende gronden
in eigendom verkregen en het ligt onzes inziens voor de hand, dat hier in
de eerstkomende jaren een gedeelte van de woningbouw zich zal voltrekken.
Bereids is dan ook reeds een begin gemaakt met het ontwerpen van een uit
breidingsplan voor dit gebied, waarbij rekening wordt gehouden met de
eisen, die bovenbedoelde opzet aan de in dit plan te bouwen woningen stelt.
Wij kunnen U mededelen, dat een voorlopig schetsontwerp voor dit gebied
reeds is besproken en thans verder wordt uitgewerkt. Wij hopen in de ko
mende maanden met dit plan zo snel te kunnen doorwerken, dat, wanneer het
enigszins mogelijk is, nog in 1957 met het eerste blok woningen kan worden
begonnen. Wij geloven, dat op deze wijze wordt bereikt, dat in de komende
jaren volgens een vast omlijnd plan wordt gewerkt en een basis wordt ge
legd voor de bouw van het door ons gestelde aantal van 770 woningen per
jaar' Zoals
