- 10 -
Hoofdstuk V. Invloed van de verschillende systemen van aardgasdistributie
op de gang van zaken bi.j de ombouw.
Wanneer men een stad van stadsgas op onvermengd aardgas wil omschakelen
moet men de stad in sectoren verdelen en sector voor sector omschakelen.
Deze sectorindeling is nodig, oir. de volgende werkwijze mogelijk te maken: Eerst
brengt men de verbruiker een leentoestel om zijn toestel te kunnen weghalen.
Eventueel moet daarvoor een kleine verandering aan de binnenleiding plaats heb
ben b.v. als een gasfornuis vervangen wordt door een leencomfoor moet de buis
aansluiting worden veranderd.
Zijn de toestellen in de werkplaats omgebouwd en beproefd, dan worden ze
bij de verbruikers bezorgd maar nog niet aangesloten, omdat ze niet meer op
het stadsgas kunnen branden. Is de gehele sector omgebouwd, dan schakelt men
in de nacht de sector over van stadsgas op aardgas en besteedt het grootste deel
van de volgende dag eraan om huis aan huis de verbruikers te bezoeken, waarbij
de leentoestellen worden losgekoppeld en de omgebouwde toestellen worden ge
plaatst. Tenslotte moeten nu de leentoestellen bij de verbruikers weggehaald
worden, hen dient voor de ombouw de verbruikers dus vier maal te bezoeken, waar
bij iedere keer een deel niet thuis is, wat nauwkeurig administratieve controle
vereist
De vele werkzaamheden, die op de dag van overschakeling moeten gebeuren,
maken het gewenst geen grotere sectoren te kiezen dan met 1000 verbruikers. Ter-
wille van de eenvoudige uitvoering dient men echter in de eerste plaats er op
te letten, dat gebruik wordt gemaakt van natuurlijke grenzen van de sectoren
b.v. een gracht of een spoorlijn om zo min mogelijk afsluiters nodig te hebben.
In dit opzicht kan de aanwezigheid van grachten voor de sectorindeling een voor
deel zijn waarvan b.v. Sneek geprofiteerd heeft. Door de wenselijkheid natuur
lijke grenzen te gebruiken zal de gemiddelde grootte van de sectoren lager dan
1000 verbruikers blijven, waardoor voor Leeuwarden naar schatting 25 a 28 secto
ren nodig zullen zijn.
Iedere sector moet vóór de omschakeling toevoer van stadsgas krijgen en na
de omschakeling van aardgas. Het is dus noodzakelijk de indeling zo te maken,
dat iedere sector langs twee wegen bereikt kan worden, waarbij de grootste toe
voerleiding voor het stadsgas genomen wordt, waarvan de hoeveelheid groter is
dan van het aardgas. Voor aardgas kan men wel een kleinere leiding nemen en
eventueel moet men er een noodleiding voor leggen.
Is één sector overgegaan, dan neemt men een aangrenzende tweede sector on
der handen, waarbij die eerst het stadsgas langs de gewone toevoerleiding krijgt
en na de ombouw aardgas via de eerste sector. Op deze wijze gaat men door, waar
door de toevoer van aardgas naar de eerste sector steeds zwaarder belast wordt,
waarmede dus met de berekening van de diameter van de leiding rekening gehouden
moet zijn. Hierbij is aardgas 300 mm. in het voordeel boven aardgas 60 mm., daar
de grotere druk toelaat, dat men de leidingen veel zwaarder belast.
De natuurlijke grenzen (grochten en spoorlijnen) kunnen scms een stadsdeel
zo sterk isoleren, dat de dubbele toevoer een probleem wordt. In Leeuwarden zal
dit het geval zijn met Huizum. Met aardgas 300 mm. zal men er nog wel uitkomen,
marr met aardgas 60 mm. worden de moeilijkheden bijzonder groot.
Bij aardgas-lucht heeft men geen sectorindeling nodig, omdat de omgebouwde
toestellen direct herplaatst kunnen worden. Ze zullen dan wel iets kleinere vlam
geven, maar dit is voor de ombouwtijd nu niet zo'n heel groot bezwaar.
Om toch zo snel mogelijk van de voordelen van de ombouw te kunnen profiteren
zal voor een stad van de grootte van Leeuwarden verdeling in een aantal gebieden
gewenst zijn. Men kan hiervoor nemen de stadsdelen met natuurlijke grenzen
(stadsgracht, Dokkumer Ee, Vliet, Potmarge en spoorlijn) en daardoor de kosten
van de sectorindeling ontgaan.
Ook de werkwijze bij de ombouw is eenvoudiger, omdat de verbruiker slechts
twee maal bezocht behoeft te worden: een maal om de toestellen te halen en een
maal om ze terug te brengen. Men kan in dezelfde straat halen en brengen, waar
door de bestelauto's in beide richtingen vol belast zijn.
Ten aanzien van de ombouw heeft aardgas 300 mm. dus een geringe voorsprong
op aardgas 60 mm. Aardgas-lucht heeft daarbij een grote voorsprong op de beide
andere systemen.
