Gestold, is voorts, dat de uitzonderingen, die do laatste
jaren zijn gemaakt, zouden hebben geleid tot een versnippering
van eigendom, waardoor een van de voornaamste doelstellingen
van het crfpachtstelsol zou zijn ondermijnd. Men dient evenwel
bij de vorming van een oordeel over deze stolling in het oog
te houden, dat die uitzonderingen, voor zover - zoals boven-
uiteengezot - van wezenlijke betekenis, slechts betrekking heb
ben op gehele bouwblokken (institutionele beleggers) of aaneenge
sloten complexen (bungalowterreinen in 11 IT'jlan en in Bilgaard).
(Bit wordt geïllustreerd aan de hand van een kaart van 't ITij
lan, die voor U ter inzage is gelegd).
Baardoor doet zich een geheel andere situatie voor dan zou
ontstaan bij hot volgen van de suggestie, die o.m. in de notie
Hoidinga Santena vervat ligt. Ban zouden immers uit overigens
in eigendom van de Gemeente blijvende blokken of complexen be
paalde percelen worden verkocht. Bat zou werkelijk - in tegen
stelling tot hetgeen het geval is bij de thans aanvaarde af
wijkingen van de algemene gedragslijn - een versnippering van
de eigendom betekenen.
Indien Uw Raad. inderdaad zoveel mogelijk do alswenselijk
naar voren gebrachte gelijke rechtsbedeling zou willen bewerk
stelligen, zou dit naar de mening van de bedoelde meerderheid
hoogstens mogen geschieden door voortaan bepaalde gehele com
plexen bouwterrein te bestemmen tot verkoop, doch geenszins
door reeds uitgegeven blokken op de bovengeschetste wijze te
versnipperen.
Uogmaals wil deze meerderheid derhalve duidelijk stellen,
dat zij het volkomen onjuist zou achten, indien de cerderbe-
doclde gevallen, waarin van het systeem is afgeweken, thans als
motief zouden Y/orden gebezigd om van hot gehele erfpachtstelsel
afstand te doen, en indien Uw Raad koop van erfpachtspercelen
algemeen mogelijk zou maken, zou dat haars inziens praktisch
neerkomen op het prijsgeven van dit stelsel, althans van de
voordelen voor do gemeente daarvan. Be gemeente zou dan nog
slechts do kwade kansen er van lopen en geen enkel uitzicht
behouden op de lusten.
Recht tot koon Be conclusie, die uit de hierboven gegeven beschouwing
van erfpachts- omtrent do toepassing van hot stelsel van do stedelijke erfpacht
grondmoet worden getrokken, is naar het gevoelen van bovenbedoelde
meerderheid van ons College, dat, indien algemeen aan erfpach
ters van gemeentegrond de gelegenheid wordt geboden die grond
te kopen, de oorspronkelijke doelstellingen, welke bij de in
voering en de hantering van dit stolsel de Raad voor ogen ston
den, volledig Y/orden prijs gegeven. Be functie van dit stelsel
zal dan nog slechts zijn, dat de Gemeente als financier van de
grondkosten optreedt voor hom, die (voorlopig) niet in staat of
bereid is die kosten zelf te dragen of elders do nodige midde
len te lenen, waarbij een rol spoelt het feit, dat de canon in
do regel lager is dan de rente van een hypothecaire geldlening.
Het gevolg van de gemakkelijke financieringswijze ten aanzien
van de grondkosten kan in bepaalde gevallen zijn, dat do woning-
bouv; en de vestiging van industriële en andere bedrijven eniger
mate wordt gestimuleerd.
Hierin kan echter naar haar overtuiging nimmer de
enige motivering van het gehele crfpachtstelsol Y/ordc-n gevonden.
Zij meent derhalve Uv/ Raad met klem in overvfoging te moeten
geven do bovenbedoelde motie te verwerpen en vast te houden aan
de naar haar oordeel sterke grondslagen, waarop het erfpachtsys
teem steunt. Slechts op die v/ijze v/ordt volgens haar het belang
van de gemeente gediend.
- 12 -
Mi nde rh e i d s s t anduunt
Be wethouder van Openbare Y/erken en van het Grondbedrijf neemt
ten aanzien van de herziening van de erfpachtscanons door het
opnieuw vaststellen van de waarde van de grond in 19^5 hetzelf
de standpunt in als de overige leden van het college van Bur
gemeester en Y/ethoudcrs, doch een van de meerderheid van het
college afwijkend standpunt met betrokking tot de twee hierna
te vermelden onderdelen van het complex van erfpachtcvraagstuk
ken, die thans aan do orde zijn.
Y/at betreft de uitgifte van nieuwe bouwterreinen is hij
van oordeel, dat in het vervolg aan de gegadigden de keus
dient te worden gelaten tussen koop dan wel in erfpacht met
recht van koop.
Ten aanzien van het in de motie Heidinga-Santena neerge
legde voorstel om de erfpachters van de vóór 19^5 uitgegeven
percelen in de gelegenheid te stellen do erfpachtspercelen te
kopen, staat hij op het standpunt, dat deze gelegenheid onder
zekere beperkingen dient te worden verleend, waarbij moet wor
den uitgegaan van de waardon van de percelen, zoals die in hot
voorstel van Burgemeester en Mothouders van 6 mei 1965 bijlage
no. 130 worden voorgesteld.
Aan het hierboven geformuleerde standpunt ligt de navol
gende gcdachtengang ten grondslag.
Het erfpachtstelsel, zoals het in de gemeente Leeuwarden
wordt toegepast, laat zich moeilijk verdedigen. Voor industrie
terreinen staat de mogelijkheid open deze in koop, in erfpacht
of in erfpacht met recht van koop te verkrijgen. Voor bijzon
dere bebouwing (niotgernecntelijke scholen, kerken, andere be
stemmingen) is verkoop de meest toegepaste vorm van uitgifte.
Voor woningbouw wordt de grond in eigendom overgedragen aan
woningbouwcorporatiesaan beleggingsmaatschappij011 en aan
hen, die een bungalow willen bouwen. Be overblijvende groep
van burgers, die door hot gemeentelijk beleid vrordt genoodzaakt
met erfpacht genoegen te nemen, ondervindt dit als oen moeilijk
te accepteren verschil in behandeling van gelijke gevallen.
Bovendien is bij de huidige praktijk van uitgifte in do gemeente
Leeuwarden bij het einde van do uitgifte, dus na de voltooïng
van een afgerond uitbreidingsplan, het eindresultaat wat do
eigendomspositie van de gemeente betreft willekeurig en aller
minst overtuigend. Be door het erfpachtstelsel beoogde voorde
len v/orden op deze wijze maar zeer ten dele gerealiseerd, ter-
Y/ijl aan degenen voor wie do mogelijkheid van koop is afgesne
den, niet kan Y,rorden duidelijk gemaakt waarom aan hen niet kan
Y/orden toegestaan, wat anderen wol kunnen vorkrijgen. Boze
toepassing van het stelsel in do praktijk is voor de betrokkenen
een steen des aanstoots? ook bij vele niet direkt belanghebben
den is hot stelsel bepaald impopulair. Voor de verbetering
van het "klimaat" in onze gemeente zou oen duidelijke koors-
Y/ijziging - het ter keuze van gegadigden stollen of zij koop
dan wel erfpacht wensen - van groot belang zijn.
Tegen deze redenering zullen voorstanders Tan de huidige
toepassing van hot erfpachtsysteem aanvoeren, dat de herver-
krijging van de grond 11a ommekomst van do erfpachtstermijn voor
de gemeente eenvoudiger en goedkoper is dan do herverkrijging van
grond die in eigendom is uitgegeven. Ilic-rtogcnovor stolt de
minderheid van het college, dat deze voordelen niet Y/orden
