De indeling van de verpleegafdeling van het ziekenhuis is anders
dan over het algemeen gebruikelijk is. In plaats van één centrale gang
zijn er 2 gangen, verbonden door een dwarsgang, met zusterkamer, onder-
zoekkamer, badkamer enz. Tussen deze 2 gangen bevinden zich 2 binnenhoven,
waardoor men licht en lucht in de gangen en dienstruimten krijgt.
Het merendeel der patiënten kan worden ondergebracht in verpleeg-
vertrekken, die plaats bieden voor 6 personen. Daarnaast bevinden zich,
in het midden van de afdeling, een aantal 1, 2 en 3 persoonskamers. Een
en ander is voor het verplegend personeel gemakkelijk te overzien. De
loopafstanden zijn tot het uiterste beperkt. Door de hiervoor omschreven
opstelling doet zich per verpleegafdeling van 2 x 37 bedden de mogelijk
heid voor om gemakkelijk patiënten te groeperen, waarbij met de verpleeg-
technische behoefte rekening kan worden gehouden. Tevens kan hierdoor wor
den afgestapt van de vorming van vaste afdelingen voor de verschillende
vormen van specialismen, waardoor ongewenste verstarring kan worden ver
meden.
Een aparte afdeling voor besmettelijke ziekten is niet opgenomen.
Deze ziekten zijn zodanig in frequentie gedaald, dat een specifieke afde
ling eigenlijk geen zin meer heeft. Om deze reden kan het bestaande in
fectie-paviljoen over enige tijd worden opgeheven.
Niettemin wordt hot mogelijk en wenselijk geacht om met het oog op even
tualiteiten op dit gebied een afdeling van extra deuren te voorzien, zo
dat zij segmentsgewijs en in haar geheel kan worden afgesloten.
De beide vorpleegafdelingen van ieder 74 bedden komen tussen gangen
te liggen en vormen aldus elk eer. paviljoen, dat van 2 zijden bereikbaar
is. Vóór deze 2 verpleegeenheden is een afdeling geprojecteerd, waarin
laboratorium, apotheek en centrale sterilisatie zijn ondergebracht, met
een afdeling directie, administratie, dokterskamer en doktersvestiaire.
Aan weerszijden van de administratieafdeling bevinden zich aan de west
zijde van het complex 2 ingangen. Aan de rechter(zuid)zijde bevindt zich
de entree-hal voor de bezoekers. Via deze hal, kunnen de bezoekers de
patiëntenafdelingen bereiken zonder daarbij het verkeer van het dienst
doende personeel noemenswaard te kruisen De links, aan de noordzijde,
gelegen gang is bestemd voor uitwonend personeel, artsen en patiënten.
Bij deze gang bevindt zich geheel links een polikliniek met 4 afdelingen,
portiersloge en telefooncentrale. Tever.s is hier een overdekte doorrit
voor 2 ziekenauto's. Voorts sluit deze gang nog aan op de opname-afdeling.
Het eerste gedeelte is daarom in tweeën gesplitst, waarbij het ene deel
is bestemd voor de patiënten bij de opname-afdeling en de andere voor
artsen en personeel. Deze laatste gang wordt verderop smaller en vormt
de verbinding van de verpleegafdeling en de behandelafdeling met het
centrale dienstgebouw. Aan de noordzijde grenzen aar. deze gang achtereen
volgens de röntgen-, operatie- en verloskur.deafdeling met babykamers.
Aan een aparte kinderafdeling bestaat in deze geen behoefte meer, gezien
de recente uitbreiding van het DiakonessenhuisWel kinnen desnoods kinde
ren op een der verpleegafdelingen worden opgenomen.
Aan de gang, die aan de andere korte zijde van de beide grote pavil
joens is gelegen, grenst het paviljoen voor psychiatrische patiënten, met
44 bedden. Uiteraard worden hier slechts personen voor sen kortdurende
behandeling (6 10 weken) opgenomen; voor langere duur tienen de patiën
ten in een psychiatrische inrichting te worden opgenoten. Ook acute
psychotische gevallen behoren hier te worden opgenomen, tlsmede die pa
tiënten, waarvan de psychose is veroorzaakt door een lichamelijk lijden. De
afdeling zal te zijner tijd in aanmerking kunnen komen vo::r de kwalificatie
"aangewezen inrichting" in de zin der Krankzinnigenwetter verpleging en
inbewaringstelling van psychiatrische patiënten. Ook zou zij dienst kunnen
doen als inrichting, waarin patiënten worden geplaatst, waarover de Justi
tie of een andere instantie een psychiatrisch rapport wenst ie ontvangen.
Bij het ontwerp is rekening gehouden met moderne inzichten op dit terrein,
waarbij aan arbeids- en bewegingstherapie grote waarde wordt toegekend.
- 5 -
Een belangrijk onderdeel van ziekenhuizen vormt steeds de polikli
nische afdeling. Hier zijn voorlopig 4 polikliniekruimten ontworpen, die
eventueel voor wijziging vatbaar zijn.
Tengevolge van de verheugende ontwikkeling, die zich momenteel hier
ter stede voordoet met betrekking tot het laboratoriumonderzoekte weten
de bouw van het nieuwe provinciale Laboratorium, met een aparte klinisch-
chemische afdeling, waarin de 3 Leeuwarder ziekenhuizen eerlang zoveel
aogelijk onderzoekingen zullen laten verrichten, zal het laboratorium
in het nieuwe ziekenhuis een zeer beknopt karakter kunnen dragen.
Gezien de gunstige exploitatie-uitkomsten bij andere ziekenhuizen met
een eigen apotheek, verdient deze ook in dit geval aanbeveling'. Een apo
theek wordt reeds rendabel geacht voor 10.000 zielen, terwijl het ziekenhuis
is berekend voor 30.000 zielen. De hiervoor aan te stellen functionaris
kan bovendien toezicht uitoefenen op de sterilisatie-afdeling en het la
boratorium. In dit verband zij nog opgemerkt, dat, naast de centrale ste
rilisatie-afdeling, de operatiekamer een aparte steriliseerinrichting
krijgt. Dit betekent een belangrijke beperking van de mogelijkheid van
het optreden van infecties in het gebied van de operatiekamer. Voor de
rentabiliteit van de apotheek is mede van belang de omstandigheid, dat
deze tevens het gemeentelijke Tehuis voor Bejaarden en eventueel "De Terp"
van medicijnen zal kunnen voorzien.
Uit berekeningen is gebleken, dat voor de gecombineerde inrichtingen
(verpleegtehuis en ziekenhuis) een eigen wasserij economisch verantwoord
is. Het draagvlak kan nog worden vergroot door werkzaamheden voor andere
gemeentelijke instellingen, waarbij wij in de eerste plaats denken aan de
in de vorige alinea genoemde.
De inrichting en exploitatie-opzet van de centraio keuken zijn eerst
na diepgaande studie tot stand gekomen. Uiteindelijk is voor de bereiding
van de maaltijden de keuze gevallen op het zogenaamde Calorinox-systeem.
Het aantrekkelijke van dit systeem is, dat het gelegenheid biedt bijzon
dere zorg aan de diëten te besteden en geen overscheppen en opwarmen van
de maaltijden, wat afkoeling en kwaliteitsverlies oplevert, nodig maakt.
Aanvoer vindt plaats rechtstreeks uit de centrale keuken naar de be
treffende afdeling, per wagentje. Het Calorinox-sy3teem zal af en toe
kunnen worden aangevuld door de verstrekking van diepvriesmaaltijden, waar
door aan het keukenpersoneel veel werk op zondagen kan worden bespaard.
Algehele invoering van het diepvriessysteem, dat voorts ook nog de voordelen
van uitstekende kwaliteit en grotere keuzemogelijkheden biedt, werd in ver-
tand met de hoge prijs van net product economisch niet verantwoord geacht.
De afwas is centraal en geautomatiseerd. Voedselresten, die niet op
de berden van de patiënten zijn geweest, worden verwerkt. Al het overige
overgebleven voedsel wordt in de keuken vernietigd.
De vernietiging van vuilnis en afval geschiedt in een centrale ver
brandingsoven.
Het transport binnen het complex zal zoveel mogelijk plaatsvinden met
mechanische vervoermiddelen.
Zoals bij de beschrijving van het verpleegtehuis reeds werd opgemerkt,
is voor de eetzaal van het personeel het cafetariasysteem toegepast. Hier
bij wordt geen onderscheid gemaakt tassen de categorieën personeel. Men
kan plaats nemen waar men wil, hetgeen naar wij verwachten een ongedwongen
en prettige sfeer onder het personeel zal bevorderen.
In het begin van onze beschouwingen noemden wij een zestal argumenten,
die pleitten voor laagbouw. In het kader van de personeelsbezetting kan
hieraan nog worden toegevoegd, dat de personeelskosten, die in totaal meer
dan de helft van de exploitatierekening vormen, bij de gevolgde bouwtrant
lager zijn dan bij de traditionele ziekenhuisbouw. Betreffen deze cijfers
het verplegend personeel, ook ten aanzien van het huishoudelijk personeel
zal laagbouw de bezetting zeker drukken.
Zoals in het voorgaande reeds werd medegedeeld, ligt het in de be
doeling het gehele complex te zijner tijd te volsooien loor de bouw van
