- 4
Het gemeentelijk bedrijf is op zich te klein om in de toekomstige ontwikkeling
op het gebied van de nutsvoorzieningen als een afzonderlijke bedrijfseenheid te
blijven bestaan. Mede uit dien hoofde hebben wij U in de beleidsplannen van de
laatste jaren op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen in de nutsseotor.
Uitgaande van de gedachte dat het gemeentelijk bedrijf te eniger tijd zal moeten
opgaan in een groter geheel kan worden vastgesteld dat er in beginsel twee moge
lijkheden zijn, te weten:
overdracht aan het Provinciaal Electriciteitsbedrijf dan wel aan de N.V. Frigas.
Beide bedrijven hadden reeds te kennen gegeven dat zij geïnteresseerd zijn in
overname van het gemeentelijk bedrijf.
Wij hebben ons uitvoerig op de situatie beraden, daarbij in aanmerking nemende
hetgeen hiervoor is vermeld omtrent de gewenste horizontale integratie van nuts
voorzieningen in de toekomst.
Wij hebben gemeend in eerste instantie vooroverleg te moeten voeren met de
N.V. Frigas ten einde de mogelijkheden af te tasten om tot overeenstemming te
kunnen komen.
Daarbij hebben wij onder meer het volgende overwogen:
Het gemeentelijk electriciteitsbedrijf wordt thans reeds door de N.V. Frigas
geëxploiteerd voor rekening van de gemeente en alle daarvoor benodigde ken
nis en outillage is bij de N.V. Frigas aanwezig. Het lag naar ons gevoelen
dan ook voor de hand het eerst in contact te treden met deze vennootschap.
Het overbrengen van het gemeentelijk bedrijf naar een ander nutsbedrijf zou
voor de Frigas bovendien grote problemen met zich brengen, hetzij doordat
bij overheveling van de activiteiten de interne organisatie danig zou worden
verstoord, hetzij, indien de exploitatie bij de N.V. kan blijven, doordat de
externe invloed op de gang van zaken binnen het bedrijf tot een verminderde
bestuurbaarheid leidt.
Onze gemeente heeft voor het electriciteitsbedrijf geen personeel in dienst.
Het voor dat onderdeel werkzame personeel is in dienst van de N.V. Frigas.
Indien het onderdeel elektrictiteit wordt afgesplitst ontstaat er voor een
groot deel van het personeelsbestand van de N.V. een situatie waarbij over
gang naar een ander nutsbedrijf tot de mogelijkheden behoort.
Daarbij moet worden opgemerkt dat eind 1972 tussen de gemeente en de
N.V. Frigas een beheersovereenkomst inzake het beheer over het Gemeentelijk
Electriciteitsbedrijf is gesloten, waarin is geregeld dat bij éénzijdige
opzegging de opzeggende partij verplicht is de hieruit voor de andere partij
voortvloeiende schade te vergoeden. Van de huidige personeelsbezetting van
circa 250 medewerkers bij de N.V. Frigas kunnen geacht worden circa 100
medewerkers direct of indirect werkzaam te zijn ten behoeve van het G.E.B.
en stadsverwarming.
Afsplitsing zal derhalve grote personele en financiële gevolgen hebben en
moet, met name ten opzichte van het personeel, als zeer ingrijpend worden
beschouwd.
De bestaande onzekerheid bij de werknemers over de toekomst van de elektri-
citeitspoot heeft ons er mede toegebracht tot een spoedige beslissing te
komen
- 5 -
Bij overdracht van het electriciteitsbedrijf aan de N.V. Frigas blijft onze
gemeente betrokken bij de gang van zaken op dit gebied. Dit houdt mede in,
gegeven het feit dat de levering van electriciteit alleen betrekking heeft
op inwoners en bedrijven binnen onze gemeente, dat de gemeentelijke ver
tegenwoordigers in de Raad van Commissarissen en de Algemene vergadering van
Aandeelhouders de belangen van deze verbruikers kunnen blijven behartigen.
In dit verband moet de hoogte van de elektriciteitstarieven en de tarieven
voor stadsverwarming worden genoemd, terwijl ook inspraak bij het aangaan
van fusies of deelnemingen van belang is.
Er is een zekere samenhang tussen de financiële condities bij de overdracht
van het electriciteitsbedrijf aan de N.V. Frigas en de toekomstige resulta
ten van het bedrijf. Indien immers de toekomstige resultaten van het
electriciteitsbedrijf anders gaan verlopen dan op dit ogenblik is te voor
zien, vindt dat zijn weerslag in de mogelijkheden van de N.V. Frigas tot
uitbetaling van dividend en kan dit worden gezien als een min of meer auto
matische correctie van genoemde financiële condities.
Overleg tussen de gemeente en de N.V. Frigas.
Met betrekking tot het resultaat van de gevoerde besprekingen merken wij het
volgende op.
Overdracht van het electriciteitsbedrijf aan de N.V. Frigas zal betekenen dat
het aandeel van Leeuwarden (gas elektra) in het totaal aantal aansluitingen op
de nutsvoorzieningen van de N.V. Frigas belangrijk toeneemt. Bij de besprekingen
stond ons dan ook voor ogen dat onze gemeente redelijkerwijs meer invloed zou
moeten hebben op besluiten die wijziging kunnen brengen in de toekomstige posi
tie van de N.V. Wij denken daarbij aan fusies en deelnemingen.
Artikel 27 van de statuten van de N.V. Frigas beperkt het aantal stemmen dat een
aandeelhouder kan uitbrengen echter tot 49% van het totale aantal stemmen dat in
een voltallige vergadering van aandeelhouders zou kunnen worden uitgebracht.
Deze bepaling is indertijd opgenomen om te voorkomen dat een grote gemeente
steeds een overwegende invloed op de besluitvorming kan uitoefenen en wij hebben
er begrip voor dat deze bepaling bezwaarlijk kan worden gewijzigd. Wel achten
wij het van belang ten aanzien van belangrijke besluiten de bepaling in de sta
tuten op te nemen dat daarvoor een 2/3 meerderheid is vereist.
Wij zijn eveneens van mening dat de hoogte van de elektriciteitstarieven contro
leerbaar moet zijn en dat (te) grote afwijkingen ten opzichte van de
tariefstelling in het overige deel van de provincie door een goedkeuringsrecht
van ons college moeten kunnen worden voorkomen.
Op basis van de hiervoorgenoemde uitgangspunten zijn er intensieve besprekingen
gevoerd tussen een delegatie uit ons college en vertegenwoordigers van de
N.V. Frigas. In relatief korte tijd kon overeenstemming worden bereikt over de
hoofdlijnen van een te sluiten overeenkomst. Het resultaat is zowel aan ons
college als aan de Raad van Commissarissen van de N.V. Frigas voorgelegd en door
beide colleges akkoord bevonden.
Het door de delegaties opgestelde en getekende convenant ligt voor U ter inzage.