- 6 -
vincie alleen in uiterste noodzaak, met inachtneming van de randvoor
waarden vanuit natuur en landschap. Bovendien zal de provincie de aan
leg van de Zuiderzeespoorlijn bevorderen.
Voor een doeltreffende aanpak van milieuproblemen zal een milieube
leidsplan als kader moeten dienen. Uitgangspunt voor het milieubeleid
moet zijn:
- het voorkomen van hinder en verontreiniging;
- het bestrijden van hinder en verontreiniging bij de bron;
- het stellen van grenzen aan de belasting van het milieu.
Het beleid ten aanzien van afvalstoffen is gericht op de besparing van
grondstoffen en hergebruik van afvalstoffen. De provincie zal daartoe
de mogelijkheden onderzoeken om de kleinschalige verwerking van afval
stoffen te stimuleren. Opslag van hoog radio-actief kernafval in
Friesland is niet toegestaan. De provincie bevordert dat de milieuwet
ten worden nageleefd. Nadruk wordt gelegd op het handhavingsbeleid door
middel van voldoende deskundig personeel, in samenwerking met de ge
meenten.
Het provinciaal beleid is erop gericht de kleinschalige recreatievoor-
zieningen van bovenlokale betekenis te versterken. Recreatievoorzie
ningen dienen bovendien zoveel mogelijk in aansluiting op het bewo-
ningspatroon te worden aangelegd.
De bevordering van de werkgelegenheid en de herverdeling van arbeid
zijn de belangrijkste doelen. De provincie vult het landelijk beleid
aan en neemt zelf initiatieven waarbij aangesloten wordt bij gedachten
en plannen die op lokaal niveau bij bedrijfsleven, vakbeweging en
maatschappelijke organisaties naar voren worden gebracht. Spreiding van
rijksdiensten wordt met kracht bepleit. Ter verbetering van de produk-
tiestructuur zal onder meer ondersteuning worden gegeven aan technieken
gericht op energiebesparing en op het benutten van blijvende energie
bronnen alsmede aan de ontwikkeling van methoden en technieken die lei
den tot een geringere belasting van het milieu c.q. de zuivering van
het milieu van daarin reeds gebrachte schadelijke stoffen, dan wel de
benutting of het hergebruik van afvalstoffen. Ter bestrijding van de
werkloosheid zal de provincie initiatieven ontplooien en daarvoor ook
eigen middelen inzetten, waarbij een eerste prioriteit wordt gelegd op
projecten en/of plannen voor het weer in het arbeidsproces brengen van
langdurig werklozen en kansarme groepen in de Friese samenleving. De
provincie bepleit bij het Rijk een meer gedecentraliseerde aanpak van
het werkloosheidsvraagstuk, waarbij de coördinerende rol van de pro
vincie een eerste vereiste dient te zijn. Positieve discriminatie van
achtergestelde groepen op de arbeidsmarkt wordt gestimuleerd.
In het streekplan wordt een speciale energieparagraaf opgenomen, waarin
onder meer wordt ingegaan op de milieu-aspecten van de verschillende
vormen van energie-opwekking en energieverbruik. Om energiebesparing te
bevorderen wordt het vastrecht voor kleinverbruikers afgeschaft. De
provincie zal niet meewerken aan de bouw van nieuwe kerncentrales.
Ten aanzien van de beleidssector Onderwijs wordt o.a. opgemerkt dat de
spreiding van basisscholen over de provincie Friesland in de komende
jaren niet mag verslechteren. Daarbij moet vooral rekening worden ge
houden met de kleine kernen. De provincie zal bij de beoordeling van
gemeentelijke scholenplannen actief toezien op de aanwezigheid van
voldoende openbaar onderwijs voor de kleine kernen. De kwaliteit van
het onderwijs in de Friese taal verdient bijzondere zorg en moet onder
- 7 -
rechtstreekse verantwoordelijkheid van de provincie vallen. Gestreefd
wo.rdt naar het nemen van maatregelen die gericht zijn op een verhoging
van de deelname aan het middelbaar en hoger beroepsonderwijs. Drempels
voor deelname van vrouwen dienen, met name in het technisch onderwijs,
verlaagd te worden. Op de uitvoering van het convenant dat de "lands-
deelverzorgende" functie van het hoger beroepsonderwijs regelt, dient
zorgvuldig te worden toegezien. Uitbreiding van het aantal opleidingen
wordt nagestreefd. Een relatie tussen de Fryske Akademy en het Friese
Hoger Onderwijs ligt naar het oordeel van de provincie voor de hand en
moet worden bevorderd. Daarnaast zal de provincie bovendien de moge
lijkheden onderzoeken om door middel van een studiefonds te bevorderen
dat bijstandsvrouwen en andere kansarmen deelnemen aan de volwasse
neneducatie
Een geïntegreerd cultuurbeleid wordt nagestreefd en dient een bijdrage
te leveren aan de emancipatie van achtergestelde groepen. Daarvoor is
onder andere van belang:
- verscheidenheid in stromingen en verschijningsvormen;
voorrang van actieve kunst- en cultuurbeleving boven passieve;
- vernieuwende en grensverleggende experimenten;
- bevorderen van de relatie tussen onderwijs- en kunstinstellingen.
Versterking van het produktiefonds is noodzakelijk ter bevordering van
pop- en jazzmuziek, dans, jeugd- en jongerentoneelTryater dient naar
het oordeel van de provincie een "kerngezelschap" te worden.
De provincie zal bovendien de realisering van volwaardige Friese radio
en televisie, te financieren uit de normale landelijke omroepbijdragen,
bevorderen.
Het sociaal en cultureel beleid van de provincie dient gericht te zijn
op het zoveel mogelijk zelfstandig kunnen deelnemen van mensen aan het
maatschappelijk leven. Provinciale steunfuncties dienen zich te richten
op de verbetering van de kwaliteit van het uitvoerende werk en op de
ontwikkeling van nieuw beleid, met respectering van levens- en wereld
beschouwelijke aspecten. Hierbij wordt gestreefd naar één steunfunctie
per werksoort. Goede afstemming tussen het provinciaal steunfunctie
programma en het gemeentelijk activiteitenprogramma wordt door de pro
vincie nagestreefd. In overleg met de Stichting Vrouwenemancipatie
Friesland dient de functie van ombudsvrouw te worden gerealiseerd.
Bij de planning van voorzieningen in de sfeer van de volksgezondheid
wordt rekening gehouden met spreiding, bereikbaarheid, doelmatigheid en
samenhang. In de geestelijke volksgezondheid verdient hulpverlening aan
vrouwen bijzondere aandacht. In principe dient te worden uitgegaan van
algemene voorzieningen. Patiënten- c.q. consumentenorganisaties zullen
door de provincie worden gesteund.
In het te voeren ouderenbeleid zijn zelfstandigheid, maatschappelijke
participatie en gelijkwaardigheid van ouderen uitgangspunt. De provin
cie geeft hoge prioriteit aan de ontwikkeling van het "vernieuwend ou
derenbeleid" en zal in dat kader streven naar:
herziening van de politiek-bestuurlijke verantwoordelijkheden op
het terrein van het ouderenbeleid (planning en financiering zoveel
mogelijk in één hand);
doordecentralisatie van taken en financiële middelen naar gemeen
tebesturen;
- het bevorderen van een beleid dat het mogelijk maakt dat ouderen
zolang mogelijk zelfstandig in de eigen woonomgeving blijven wonen