I
2
len. Ook bij het oplossen van knelpunten en het aanleggen van ontbreken
de schakels in wegverbindingen wordt aan de verbindingen met stedelijke
knooppunten een hogere prioriteit toegekend. Dit maakt het van groot
belang dat Leeuwarden alsnog wordt aangemerkt als stedelijk knooppunt en
aangesloten wordt op een (toekomstig) hoofdtransport-as. Het is onaan
vaardbaar dat Friesland en Leeuwarden alsmede de Regio Noord Friesland
in de toekomst verstoken blijven van adequate en hoogwaardige open
baar-vervoer s verbindingen met de overige landsdelen. Met name op het
gebied van de spoorverbindingen geldt dat het op dit terrein voor Leeu
warden verwoorde beleid strijdig is met de algemene uitgangspunten van
het SW. Immers, de ligging van het stadsgewest Leeuwarden ten opzichte
van de noordelijke Randstad maakt dat, via de snelle korte verbinding
via de Afsluitdijk, het particulier autoverkeer een qua tijd aantrekke
lijk alternatief voor de treinverbinding vormt. Een absoluut of relatief
verslechterende spoorverbinding zal in combinatie met het opheffen van
de knelpunten bij de Coentunnel de groei van het particulier autovervoer
bevorderen.
In het hiernavolgende zullen wij nader ingaan op een aantal aspecten van
de nota en zullen wij tevens op een aantal punten aangeven hoe wij op de
beleidsvoornemens in het SW zullen inspelen.
Wegverbindingen
Leeuwarden ligt in een weinig verstedelijkt gebied. De afstanden tot de
nationale en met name de internationale verstedelijkte gebieden zijn
relatief groot. Als zodanig zijn verbeterde verbindingen van cruciaal
belang voor de economische ontwikkeling van Leeuwarden, de Regio Noord
Friesland en Friesland.
De keuze van de A7 tot Hoofdtransport-as en de ombouw van het hierop
aansluitende deel van de A32 tot autosnelweg is van grote economische en
maatschappelijke betekenis voor de verbetering van de verbinding tussen
noord- en zuid-Nederland.
Nu de uitvoering van de A32 reeds in gang is gezet, mag worden veronder
steld dat de ombouw van dit wegvak tot autosnelweg met voortvarendheid
zal worden voltooid.
Van even groot belang voor de ontwikkeling van het stedelijk gebied van
Leeuwarden is de as: Randstad noord - Afsluitdijk - Leeuwarden - Drach
ten - Groningen - noord Duitsland, of Leeuwarden - Drachten - Emmen -
noord Duitsland. Deze noordelijke as sluit aan bij de autonome ontwik
kelingen binnen Friesland, waarvan Leeuwarden in toenemende mate als het
economisch zwaartepunt wordt gezien.
Op de overzichtskaarten is de verbinding Drachten - Emmen - Emslandlinie
niet aangegeven. Wij achten dit een omissie, omdat wij van mening zijn
dat deze verbinding van eminent belang kan zijn voor het bedrijfsleven
in Friesland en Drenthe. Het biedt immers een aansluiting op het Duitse
autosnelwegennet ruim 60 km zuidelijker dan via de route over Nieuwe-
schans
In dat verband merken wij nog op dat, nu in het SW ten aanzien van de
route A8-A7-A31 een aantal essentiële verbeteringen wordt voorgesteld
(verbreding van het tracé Zaanstad - Amsterdam, waaronder verdubbeling
van de Coentunnel, structuurverbetering en completering van de gedeelten
Zurich - Midlum, Leeuwarden (zuid) - A32 en Leeuwarden - Drachten), de
vraag rijst of aanwijzing van deze route tot Hoofdtransport-as niet op
3
zijn plaats is. Indien de tunnelcapaciteit bij Amsterdam is vergroot,
dient onzes inziens deze vraag bevestigend te worden beantwoord.
Deze zienswijze sluit onder meer aan bij de visie van het Besturen Over
leg Noord (BON), zoals deze is verwoord in de reactie op de Structuur
schets Stedelijke Gebieden.
Deze hoofdtransporten over de Afsluitdijk via Leeuwarden naar het Duitse
autosnelwegennet en richting Scandinavië kan ook van groot belang zijn
voor de gemeenten in Noord-Holland.
Wij zullen de gemeenten in Noord-Holland boven het IJ op deze kansrijke
mogelijkheid attenderen, zodat ook zij in hun reactie hierop eventueel
nog kunnen ingaan.
Het in de nota geformuleerde beleid om de bereikbaarheid voor het zake
lijk personenverkeer en het goederenverkeer over de weg te verbeteren
wordt onderschreven.
Het gemeentebestuur stemt in met de lokatiekeuze voor een noordelijk
overslagpunt (terminal voor gecombineerd en containervervoer via water)
tussen Leeuwarden en Fonejacht (kaart blz. 177). Leeuwarden zal, samen
met het bedrijfsleven, initiatieven ontwikkelen om een nadere uitwerking
te geven aan dit beleidsvoornemen.
Daarnaast is het wenselijk dat het Van Harinxmakanaal wordt opgenomen in
het Hoofdvaarwegennet en geschikt wordt gemaakt als klasse CEMT-V (sche
pen tot 2.000 ton). Het Van Harinxmakanaal vormt de centrale vervoers-
ader binnen de as Harlingen - Franeker - Leeuwarden. Versterking van
deze as biedt interessante perspectieven voor de zeehaven van Friesland,
verstevigt de economische positie van Leeuwarden en van de Regio Noord
Friesland en verbreedt de basis voor het overslagpunt bij Leeuwarden.
Openbaar Vervoer.
In het algemeen kunnen wij de filosofie onderschrijven die hieromtrent
in het SW ontwikkeld is. Het voornemen om het autoverkeer te beperken,
betekent dat er een sterker accent op de openbaar-vervoersvoorzieningen
gelegd dient te worden. Zoals reeds eerder is aangegeven, geldt dit in
bijzondere mate voor wat betreft de verbindingen van Leeuwarden met
andere landsdelen.
Vooral door de korte verbinding over de Afsluitdijk verkeert het parti
culier vervoer (de reistijd Leeuwarden-Amsterdam per auto bedraagt iets
meer dan één uur) in een relatief gunstige positie ten opzichte van het
treinvervoer (de huidige reistijd Leeuwarden-Amsterdam per trein be
draagt 2.15 uur).
Gelet op het uitgangspunt dat openbaar vervoer qua snelheid, efficiency
en comfort moet kunnen concurreren met het particulier vervoer, achten
wij aansluiting van Leeuwarden op het landelijk IC/EC-net een vereiste.
Deze aansluiting is ook anderszins van uitermate groot belang voor Leeu
warden en Friesland. Zoals wij reeds in onze reactie op het rapport
"Rail-21, sporen naar een nieuwe eeuw" hebben aangegevenis een hoog
waardige snelle spoorverbinding noodzakelijk, gelet op de belangrijke
nationale en internationale positie die Leeuwarden inneemt op het gebied
van de dienstverlening, agrararische industrie en landsdeelverzorgende
HBO. Van het opnemen van Leeuwarden in het EC/IC-netwerk zal ook een
imago-verbeterende werking uitgaan, welke een positief effect zal hebben
op de vestigingsplaatskeuze van bedrijven en instellingen ten gunste van
onze provincie.