Voorgesteld wordt om een onderscheid te maken in een vijftal
types van gebieden (gebiedstypologie), waarbij voor ieder type
gebied een aantal passende instrumenten wordt aangegeven. Daar
bij zijn de subsidie- en financieringsvoorstellen veelal ver
schillend voor verhuurders en eigenaar-bewoners. Bij alle fi
nanciële voorstellen wordt zo veel mogelijk gestreefd naar het
optimaliseren van de fiscale voordelen om daardoor met minder
inzet van gemeentelijke middelen te kunnen volstaan.
In de eerste plaats wordt onderscheiden tussen potentiegebieden
en aandachtsgebieden. De potentiegebieden kunnen in beginsel
zich zelf redden; er hoeft geen apart beleid voor te worden
ontwikkeld
Binnen de aandachtsgebieden kunnen worden onderscheiden.
- de onderhoudsgebieden. Dit zijn gebieden, waar de woningen in
redelijke staat zijn (verbeterbehoefte f 15.000,Een
preventief instandhoudingsbeleid is voor deze gebieden vol
doende. De gemeente kan volstaan met het scheppen van gunsti
ge condities voor de onderhoudsplichtige eigenaren (casco- en
spaararrangementen; aankoopkeuringen bij gemeentegarantie;
woningwacht etc);
- de stimuleringsgebieden. In deze gebieden zijn de woningen
over het algemeen van een kwaliteit waarbij men niet kan ver
wachten dat de eigenaren zonder een "duwtje in de rug" tot
verbetering overgaan (verbeterbehoefte f 15.000,In
deze gebieden dient financiële hulp te worden geboden. Het
rapport beveelt voor deze gebieden een "zachte" lening aan;
een rentekorting voor de eigenaren, die door de gemeente
wordt betaald. Uitgangspunt is overigens dat in de stimule
ringsgebieden het initiatief tot verbetering bij de eigenaren
ligt;
- de actiegebieden. Dit zijn de slechtste gebieden, waar de
gemeente bij verbetering het voortouw moet nemen. Verbetering
zal veelal complexmatig, en desnoods onder dwang, plaatsvin
den. In deze gebieden wordt de meeste overheidssteun per wo
ning ingezet. Het rapport geeft een aantal financieringsvari
anten, waarvan de bijdrage ineens voor de verhuurder, de af-
lossingsvrije lening en de subsidie via onbelaste jaarlijkse
bijdragen voor de eigenaar-bewoner de belangrijkste zijn.
Als laatste categorie worden de beheergebieden onderscheiden.
Dit zijn al opgeknapte gebieden, waar beheercondities moeten
worden geschapen om de woningen goed te houden. Het rapport
geeft daarvoor een aantal suggesties. De rol van de gemeente in
deze gebieden is grotendeels voorwaardenscheppend en controle
rend
Teneur van het rapport is, dat een dergelijke aanpak leidt tot
een meer systematisch en doelmatig voorraadbeleidDe beschik
bare middelen worden zo efficiënt mogelijk ingezet. Voor het
slagen van de voorstellen is samenwerking met de marktpartijen
onontbeerlijk.
Tot zover de hoofdlijnen van het rapport. Wij achten het een
bruikbaar richtsnoer voor verdere uitwerking. Wel geeft het
2
rapport ons aanleiding tot het plaatsen van de volgende kant
tekeningen.
De gebruikte gebiedstypologie zal met de nodige voorzichtigheid
moeten worden gehanteerd. Wij hebben de indruk dat ten aanzien
van deze typologie op de werkconferentie enigszins onderbelicht
is gebleven dat het rapport uitgaat van een zeer flexibel be
grip "gebied". Met zoveel woorden wordt gezegd dat een gebied
een gehele wijk of buurt kan beslaan, maar in concreto ook
slechts betrekking kan hebben op een bepaald complex in een
buurt. De gebiedstypologie dient bovendien flexibel te zijn;
gebieden moeten van status kunnen veranderen. Wij zullen bij de
verdere uitwerking daarmee terdege rekening houden.
De aankoopkeuring bij gemeentegarantie achten wij in beginsel
een bruikbaar instrument. Wij onderschrijven niet de op de
werkconferentie door sommigen verdedigde opvatting dat de ge
meentegarantie op deze wijze oneigenlijk wordt gebruikt.
Tijdens de werkconferentie is veel aandacht gegeven aan de ge
volgen van de voorstellen voor de minima. Met het oog daarop is
door de Dienst Economische en Sociale Zaken zorgvuldig naar de
voorstellen gekeken. We zijn gelukkig tot de conclusie gekomen
dat ook de minima in een redelijk aantal gevallen zullen kunnen
meedoen aan woningverbetering. Wel hebben we er goede nota van
genomen dat voor de minima een financieringsarrangement de
voorkeur heeft boven het oorspronkelijk in de nota voorgestelde
arrangement met jaarlijkse bijdragen. Dit vloeit voort uit de
omstandigheid dat de verlening van een woonkostentoeslag af
hankelijk is van de woonlasten; voor de berekening van de woon
lasten worden de rentelasten wel, de aflossingslasten niet mee
genomen. Bij de verdere uitwerking zal uitgangspunt zijn een
financieringsarrangement voor de minima, zodat optimaal gebruik
kan worden gemaakt van de mogelijkheden van de woonkostentoe
slag. Een eerste vingeroefening is voor u ter inzage gelegd.
Dit laat overigens onverlet dat het kan voorkomen dat iemand
wegens zijn inkomens-/vermogenspositie moet afzien van verbete
ring. Bij comp1exmatige verbetering zal dit kunnen leiden tot
een gedwongen verkoop van de eigen woning. Het spreekt voor
zich dat zowel bij de verdere uitwerking van de plannen als bij
een toekomstige uitvoering de uiterste zorgvuldigheid in acht
zal worden genomen.
In het rapport wordt per type gebied een aantal instrumenten
besproken. Dat heeft hier en daar aanleiding gegeven tot enig
misverstand. Er is een aantal instrumenten dat besproken wordt
bij één bepaald gebied terwijl ze passend zijn ook voor andere
gebieden. Te denken valt hier aan de casco- en onderhoudsarran-
gementen, de spaararrangementen en de aankoopkeuring bij ge
meentegarantie. Wij gaan er bij de verdere uitwerking van uit
dat de belangrijkste beleidsdifferentiatie zal liggen in de
subsidiëring en in de mate van actief optreden onzerzijds.
Voorzieningen, die worden gecreëerd als uitwerking van het rap—
3
