Kansrijk geachte asielzoekers worden tot Nederland toegela
ten en dienen zich voor de verdere beoordeling van hun
asielverzoek te vervoegen bij een onderzoek- en opvangcen
trum waar, behoudens de wekelijkse stempelplichtgeen
vrijheidsbeperkingen gelden.
De ruimte als bedoeld in artikel 7-a Vreemdelingenwet mag
daarentegen worden afgesloten en op andere wijze worden
verzekerd tegen ongeoorloofd vertrek. Tot april 1992 werd
hiervoor met name een ruimte op Schiphol-Oost gebruikt.
Aangezien deze ruimte niet op deze taak berekend was, werd
het zogenaamde grenshospitium in Amsterdam Zuid-Oost opge
richt. Aldaar geldt het zogenaamde grenslogiesregime
hetgeen onder meer inhoudt: een grote mate van bewegings
vrijheid binnen de inrichting, onbeperkte mogelijkheid van
ontvangst van bezoekers en brieven en de vrijheid om, zij
het voor eigen rekening, te telefoneren. Deze vrijheid
wordt alleen beperkt daar waar de orde en veiligheid in het
geding zijn.
Binnen het grenshospitium zijn een aantal malen problemen
met bewoners ontstaan, waarna overplaatsingen naar wille
keurige Huizen van Bewaring plaatsvonden. In een aantal
gerechtelijke uitspraken is vastgelegd dat dat alleen kan
wanneer zo'n plek officieel wordt aangewezen als een ruimte
als bedoeld in artikel 7-a Vreemdelingenwet en wanneer het
aldaar geldende regime feitelijk niet strenger is dan in
het grenshospitium.
Om de mogelijkheid van overplaatsingen vanuit het grenshos
pitium te behouden zonder dat er sprake is van handelen in
strijd met genoemde rechterlijke uitspraken, wordt nu in
het Leeuwarder Huis van Bewaring een aparte vleugel ge
schikt gemaakt voor de opvang van 7 tot 12 personen volgens
het artikel 7-a regime. Dit betekent onder meer dat er een
verbouwing zal plaatsvinden van circa f 400.000,-- en dat
er circa 10 nieuwe personeelsleden worden aangetrokken, die
met name als vreemdelingenbewaarder werkzaam zullen zijn.
De verbouwing van het Huis van Bewaring is inmiddels ge
start. De verwachting is dat de asielzoekersvleugel 1
januari a.s. in gebruik wordt genomen.
Antifa stelt zich op het standpunt dat het grenshospitium
functioneert als een gevangenis. Bovendien komen de kriti
sche, mondige en dus lastige bewoners in (isolatiecellen
van) echte Huizen van Bewaring terecht.
Men vindt dat er sprake is van mensonterende omstandighe
den, waarbij vluchtelingen behandeld worden als criminelen.
Een dergelijke handelwijze wenst men te bestrijden door
onder meer te bewerkstelligen dat de Gemeenteraad van
Leeuwarden stelling neemt tegen het aanstaande gebruik van
het plaatselijke Huis van Bewaring als gevangenis voor
asielzoekers
2
Ook Vluchtelingenwerk Nederland is het niet eens met de
speciale behandeling van asielzoekers die per vliegtuig of
schip Nederland binnenkomen en die niet worden toegelaten
tot Nederland. Vluchtelingenwerk verzet zich tegen elke
vorm van categoriale opsluiting van asielzoekers. Bovendien
meent zij dat asielzoekers die in het grenshospitium (door
vluchtelingenwerk van de naam Bullebak voorzien) terecht
komen, minder rechten hebben dan asielzoekers die wel tot
Nederland worden toegelaten en op de gebruikelijke manier
de asielprocedure doorlopen (via onderzoeks- en opvangcen
tra zonder vrijheidsbeperkingen).
De vormgeving van het toelatings- en opvangbeleid voor
asielzoekers is een rijksaangelegenheid. De democratische
toetsing van het daarbij gebruik maken van instrumenten als
het grenshospitium is overgelaten aan de nationale volks
vertegenwoordigers
De gemeente heeft geen formele mogelijkheden om de plaat
sing van asielzoekers in het (voormalige) Huis van Bewaring
tegen te gaan.
Hier kan tegen in gebracht worden, dat het ontbreken van
formele bevoegdheden de gemeente niet ontslaat van het
innemen van een eigen standpunt over principiële kwesties.
In het verleden is dit ook af en toe voorgekomen (Leeu
warden kernwapen-vrij, geen import van tropisch hardhout,
standpunten en activiteiten op het terrein van de ontwikke
lingssamenwerking, uitspraken over het inkomensbeleid in
het kader van het minimabeleid).
Een gunstig gevolg hiervan kan zijn dat mede daardoor de
rijksoverheid op enig moment aanleiding ziet om haar beleid
bij te stellen.
Gelet op het vorenstaande en mede gezien het feit dat het
asielzoekers- en vluchtelingenopvangbeleid zowel feitelijk
als beleidsmatig een belangrijke plaats inneemt in onze
gemeente, zijn wij van mening dat in dit bijzondere geval
niet kan worden volstaan met het niet innemen van een
standpunt in verband met het ontbreken van formele bevoegd
heden.
Voorgesteld wordt het volgende standpunt in te nemen en
Antifa overeenkomstig te berichten.
Het formuleren van een rechtvaardig en humaan toelatings-
en opvangbeleid voor asielzoekers is een buitengewoon
moeilijk vraagstuk. Enerzijds is de menselijke nood in de
wereld om ons heen in een groot aantal situaties zeer hoog
en zouden veel mensen die in zo'n situatie terecht zijn
gekomen een stuk beter af zijn indien ze in ons land zouden
kunnen komen wonen.
3
