Bij het bureau bedrijfsmilieuzaken (de vergunningverle
ners stersvan de afdeling Milieu wordt dan ook per 1
juli 1993 een aparte bodemmedewerker aangesteld in het
kader van het Milieu-uitvoeringsprogramma.
bVrije woonkeuze regeling
In de Wet bodembescherming wordt een regeling opgenomen die
de gemeente, onder bepaalde voorwaarden, kan verplichten
tot aankoop van grond met een zich daarop bevindende woning
indien er sprake is van een ernstige, urgent te saneren
verontreiniging. Indien er sprake is van een 'onschuldige'
gemeente kan de provincie een maximale bijdrage van 22,5Z
van de koopprijs aan de gemeente verlenen. Indien er sprake
is van een 'schuldige' gemeente, bijvoorbeeld als de ge
meente de verontreinigde grond verkocht heeft, draagt de
provincie niets bij. Op dit moment is het onduidelijk wat
de gevolgen van deze regeling zijn voor de gemeente
Leeuwarden.
cDe leidraad bodemsanering
Deze leidraad (nu een onderdeel van de IBS) zal worden
aangepast. In deze leidraad staan de normen genoemd van
verontreinigende stoffen waaraan grond en grondwater ge
toetst worden. Op dit moment zijn er 3 toetsingswaarden:
A-waarde referentiewaarde
B-waarde toetsingswaarde nader onderzoek
C-waarde toetsingswaarde sanering(-sonderzoek)
De B-waarde zal hoogstwaarschijnlijk verdwijnen, de A-
waarde blijft zoals deze nu is en de C-waarde zal worden
aangepast. De huidige C-waarden zijn min of meer willekeu
rig vastgesteld. De nieuwe C-waarden worden berekend op
basis van gevaren voor de humaan- en ecotoxische gevaren.
Daarnaast zullen de C-waarden afhankelijk worden gesteld
van het soort grond (hoe meer klei- en humusdeeltjeshoe
hoger de C-waarde). Dit kan betekenen dat verontreinigingen
in grond uit een stedelijk milieu (relatief weinig klei-
deeltjes en weinig humusdeeltjessneller de C-waarde
bereiken. Deze nieuwe C-waarden zijn overigens nog niet
vastgesteld en zijn ook nog aan veranderingen onderhevig.
dLicht verontreinigde grond
Vanaf het ontstaan van stedelijke gebieden is de bodem
verontreinigd door menselijk handelen. De menselijke acti
viteit zorgde voor een opeenstapeling van schadelijke
afvalstoffen. Deze verontreinigingen zijn in het merendeel
van de gevallen niet duidelijk te relateren aan een bepaald
grondgebruik maar zijn in de gehele (oude) stad aanwezig en
zijn bijvoorbeeld veroorzaakt door geoxideerde loden en
koperen (water-leidingenkleinschalige bedrijfsactivitei
ten, het autoverkeer, ophogingen (terpen), etc.
2
De relatie tussen historie, bron en omvang is dan ook vaak
moeilijk te leggen. Door deze eeuwenlange ontwikkeling is
in een groot deel van de stad al lange tijd geen sprake
meer van een schone bodem.
Het merendeel van de verontreinigingen welke in Leeuwarden
worden aangetroffen bevinden zich tussen de A-waarde en ca.
2 x de B-waarde. Op dit moment wordt in Leeuwarden in het
kader van bijvoorbeeld de aanvraag om bouwvergunningen
bodemverontreiniging geaccepteerd waarvan de gehaltes niet
hoger zijn dan het stedelijk achtergrondgehalte (overigens
wel afhankelijk van de soort verontreiniging). Dit stede
lijk achtergrondgehalte is hoger dan de zgn. A-waarde of
referentiewaarde voor een schone bodem maar ligt nog ruim
onder de C-waarde of toetsingswaarde voor sanering(-sonder
zoek). De grond van locaties die verontreinigd zijn boven
de A-waarde en tot het stedelijk achtergrondgehalte hoeft
niet te worden afgevoerd. Echter indien er een bouwput
wordt gegraven en de grond kan niet op het eigen terrein
worden verwerkt, dan dient deze grond beschouwd te worden
als een afvalstof.
In het provinciaal afvalstoffenprogramma 1992-1997 is
opgenomen dat grond welke niet kan worden hergebruikt
gereinigd dient te worden tot een herbruikbaar produkt.
Pas als hergebruik en reiniging niet mogelijk is, mag het
worden gestort. In het verleden kon grond tot de C-waarde
worden gestort op Schenkenschans (kosten ca. f 90,-- tot
f 100,--/ton). Dat is dus nu niet meer zondermeer mogelijk.
De kosten van grondreiniging zijn hoog. Het varieert van
ca. f 100,--/ton tot ca. f 250,--/ton. Ter vergelijking
1 m3 grond heeft een gewicht van ca. 1,7 ton. Hierbij komen
de kosten van het vervoer (vaak naar de randstad ca.
f 80,--/m3, Schenkenschans f 10,--/m3).
Volgens het provinciale beleid mag grond met gehaltes tot
2 x de A-waarde onder bepaalde voorwaarden worden herge
bruikt. Op ambtelijk niveau wordt onderzoek gedaan of het
niet mogelijk is ook matig verontreinigde grond B-waar
de) op een milieu-hygiënisch verantwoorde manier toe te
passen in een werk (bijvoorbeeld in een geluidswal of een
nieuw aan te leggen bolwerk).
Vrijwillige Particuliere Bodemsanering
Naast de door de overheid gefinancierde projecten in het
kader van de Interimwet bodemsanering is er thans ook een
groot aantal projecten dat door particulieren (anderen dan
de overheid) wordt gefinancierd. Het aantal groeit gestaag
als gevolg van intensievere hinderwetcontroles maar ook als
gevolg van een groter bewustzijn van de gevolgen van bodem
verontreiniging bij bedrijfsleven en burgers.
3
