Blad 2
/PdS
De tekorten die de afgelopen maanden naar voren zijn gekomen,
overtreffen alle voorgaande. Om een "faillissement" te
voorkomen zullen er door de Gemeenteraad in november besluiten
genomen moeten worden over een zeer omvangrijk pakket aan
bezuinigingsmaatregelen. Deze bezuinigingen zullen erg zwaar
ingrijpen in de taken die de gemeente tot dusverre op zich nam.
Bovendien heeft de Gemeenteraad tot nu toe geen zekerheid over
de toekomstige financiële situatie en is het bepaald niet
denkbeeldig dat ook in de komende jaren nog verder bezuinigd
zal moeten worden.
Voor zover al deze bezuinigingen het gevolg zijn van een
gefundeerde politieke visie van (de meerderheid van) de
Gemeenteraad (bv onder het motto van "een verzorgende naar een
voorwaardescheppende overheid") zijn deze bezuinigingen te
rechtvaardigen. Voorzover ze echter nodig zijn omdat er in het
verleden besluitvorming heeft plaatsgevonden op basis van
onjuiste of gebrekkige informatie, of tekortschietende
coördinatie en/of sturing, is een rechtvaardiging niet op
voorhand te verkrijgen.
Door de nu ontstane situatie dreigt "de politiek" meer en meer
haar maatschappelijk draagvlak te verliezen. Er klinken
geluiden als: "ze doen maar bij de gemeente, ze zijn aan het
potverteren van ons geld.." Uit democratisch oogpunt een zeer
ongewenste ontwikkeling.
Als raadsleden worden wij de laatste maanden geconfronteerd met
vragen als "Hoe hebben jullie het zo ver laten komen? Deugde de
begroting wel (optimistische ramingen)Wordt er geen goed
financieel management gevoerd? Krijgen jullie wel de juiste
informatie op het juiste moment? Nemen jullie wel de juiste
besluiten? Laten jullie niet veel te veel over aan diensten en
college?" Met andere woorden: Heeft de Gemeenteraad van
Leeuwarden haar taak wel adequaat uitgevoerd? Tijdens de
discussie na het bekend worden van de nu op handen zijnde
bezuinigingen en de verwachte negatieve effecten daarvan, komen
dit soort vragen vanuit instellingen en de Leeuwarder bevolking
op zeer indringende wijze naar voren. En de antwoorden zijn tot
nu toe niet op een bevredigende wijze geformuleerd.
De Gemeenteraad is het hoofd van de gemeente. Dit is meer dan
een loze kreetHet betekent dat de Gemeenteraad het politieke
primaat heeft in sturend, toezichthoudend en strategisch
opzicht. Op basis van de huidige financiële situatie zou de
conclusie getrokken kunnen worden dat:
Blad 3
/PdS
óf de Gemeenteraad niet naar behoren heeft
gefunctioneerd;
en/óf de Gemeenteraad de verkeerde besluiten heeft
genomen;
en/óf de Gemeenteraad onvoldoende geïnformeerd is om de
juiste beslissingen te nemen.
De PAL/Groen Links fractie is van mening dat de Gemeenteraad
zich de maatschappelijke reactie op de komende bezuinigings
operaties in sterke mate moet aantrekken en acht de situatie
dusdanig ernstig, dat de Gemeenteraad een kritisch zelf
onderzoek moet houden. De Gemeenteraad heeft de mogelijkheid om
zelf een commissie in te stellen, die op grond van concrete
gevallen de feitelijke besluitvorming analyseert en aan
bevelingen doet voor verbetering. De vraag of er iets schort
aan het politiek- bestuurlijke besluitvormingsproces zal
beantwoord moeten worden. Tevens zal daarbij een aantal
oorzaken van de slechte financiële situatie van de gemeente aan
het licht kunnen komen. Bovendien kan wellicht een nieuwe
gedragscode voor de Raad ontwikkeld worden, die politiek en
bestuurlijk vernieuwend is.
WERKWIJZE ONDERZOEKSCOMMISSIE
De voor te stellen werkwijze kan in de volgende stappen worden
samengevat
Bepaling van de te onderzoeken casussen, die geleid hebben
tot grote tegenvallers en tekorten, en die zich lenen voor
de beantwoording van de in het voorgaande gestelde vragen.
In eerste instantie wordt gedacht aan een aantal van 4 of 5
Als "groslijst" is de volgende verzameling samengesteld:
- tegenvallende exploitatie subtropisch zwembad (f 4,5
ton)
hogere RWW-uitgaven (f 2,6 miljoen) en hogere
personeelslasten op de Dienst ESZ (f 1,5 miljoen);
tegenvallers OGB (f 1,3 miljoen in 1992);
tegenvallende kosten automatisering bij nagenoeg alle
diensten;
- een duurdere Nieuwe Harmonie, dan waar aanvankelijk een
krediet was uitgetrokken (f 6 miljoen meer)
een duurder stadskantoor, dan waar aanvankelijk een
krediet was uitgetrokken (f 5,6 miljoen meer);
- overschrijding krediet Westerkerk (met f 1,6 miljoen);