- Reiniging, Voorbereiding Groen
- Sport en Recreatie
- Technisch Onderhoud en Bedrijfsafvalstoffen
- Weg- en Waterbouw
b. De primaire uitvoerende taken, waarvoor geen werkende markt bestaat, maar die wel
kunnen worden verzelfstandigd;
Tot deze categorie taken behoren van de afdelingen:
- Algemene Zaken, de bedrijfsinterne milieuzorg en het projectmanagement van de
buurtonderhoudsploegen
- Beleid, en Juridische Zaken, het beheer van de buitenreclame en het verstrekken van
vergunningen en ontheffingen.
- Markten en Havens, beheer van markten, havens en de organisatie van kermissen.
c. De ondersteunende taken of processen, die de primaire uitvoerende taken bij verzelf
standiging volgen, danwel bij de gemeente blijven vanwege hun samenhang met de
achterblijvende gemeentelijke taken.
De taken die in deze derde categorie vallen zijn de taken van de stafafdelingen;
- Financieel en Administratief Management,
- Personeel en Organisatie,
- Informatie en Automatisering
- Bedrijfsbureau, en deels de taken van de afdelingen,
- Algemene Zaken,
- Beleid en Juridische Zaken,
d. Taken die tot de regierol van de gemeente behoren en die voor het grootste deel te
vinden zijn bij de directies, bij het management en bij de beleidsadviseurs. Veelal
betreft het onderdelen van de bij de individuen behorende functiebeschrijvingen.
Verzelfstandiging van deze taken is niet aan de orde.
Ook al kan de uitvoering van een taak in principe worden verzelfstandigd, er kunnen
argumenten zijn om niet tot verzelfstandiging over te gaan:
- De beleidsgevoeligheid, de aard van de relatie met de bestuurlijke processen kan
zodanig zijn dat verzelfstandiging leidt tot onvoldoende wisselwerking tussen het bestuur
en het ambtelijk apparaat of tot een verminderde slagvaardigheid in het functioneren;
- De samenhang met de uitvoering van taken elders in de gemeentelijke organisatie
kan zodanig zijn dat verzelfstandiging niet praktisch is;
De mate van haalbaarheid van verzelfstandiging van Stadsbeheer wordt bepaald door de
mate waann de primaire uitvoerende taken op de vrije markt te kunnen functioneren.
Wanneer deze primaire uitvoerende taken kunnen worden verzelfstandigd zullen a)
ondersteunende taken voor een deel moeten volgen en kan b) vervolgens kan worden
bezien of de levering van die produkten waarvoor geen echte markt bestaat, zoals het
verlenen van vergunningen, ook aan de verzelfstandigde organisatie kan worden uitbe-
steed. De verdere analyse en rapportage zijn geconcentreerd op het onderzoeken van de
haalbaarheid van de verzelfstandiging van de primaire uitvoerende taken.
3.3 Conclusie
Het onderzoek zal worden geconcentreerd op de primaire uitvoerende taken van de
afdelingen Groen, Recreatie en Begraafplaatsen (GRB), Ontwerp, Realisatie, Reiniging en
Voorbereiding Groen (RVG), Sport en Recreatie (S&R), Technisch Onderhoud en
Bedrijfsafvalstoffen (TOB), Weg- en Waterbouw (WW) en Markten en Havens (M&H).
4. DE ORGANISATIE EN HET GEVOERDE BELEID
4.1 Stadsbeheer en Stadsontwikkeling
De afgelopen jaren is een beleid gevoerd dat werd gekenmerkt door het vooral als gevolg
van bezuinigingen geleidelijk verder uitbesteden van de uitvoerende taken. De bezuini
gingsdoelstellingen werden daarbij vertaald in te bereiken percentages uitbesteed werk.
Hierbij is er steeds van uitgegaan dat het inkopen op de markt goedkoper is dan het eigen
apparaat. Deze percentages die een taakstellend karakter hadden werden vertaald in afde
lingsplannen en maatregelen. Dit beleid blijkt onvoldoende doordacht uitgevoerd en heeft
voor de organisatie ongunstige neveneffecten gehad. Zo werd het niet invullen van
vacatures een doel op zich. De op de langere termijn te bereiken organisatie-doelen, zoals
het behoud van kwaliteit en continuïteit, werden ondergeschikt aan de taakstelling van
uitbesteden. Het gevolg is dat de organisatie en de dienstverlening onder druk zijn komen
te staan. Ook is sprake geweest van een onvoldoende duidelijke taakverdeling tussen het
gemeentebestuur en het ambtelijke management. Dit heeft er ook toe bijgedragen dat
onvoldoende is nagedacht over de gevolgen van de op deze wijze uitgevoerde efficiency
verbeteringen.
Het veranderen van een organisatie vraagt om managers met een op de omgeving gerichte
oriëntatie en met een strategische visie op de toekomst van de eigen organisatie en van de
gemeentelijke organisatie in het algemeen. De huidige organisatie is vooral uitvoeringsge-
richt en wordt sterk centraal aangestuurd. Als gevolg van deze wijze van bedrijfsvoering
zijn de verantwoordelijkheden en bevoegdheden niet altijd op de gewenste meest lage
mogelijke plek in de organisatie terecht kwamen. Een belangrijke randvoorwaarde voor
het realiseren van een goed management wordt genoemd als een van de uitgangspunten
van Leeuwarden in Stelling (Lis) en wordt bevestigd in de Perspectiefnota 1996-1999.
Daarbij wordt bepaald dat de bedrijfsvoering tot de bevoegdheid van het management
behoort.
De geleidelijke uitbesteding van uitvoerende taken heeft op verschillende plekken in de
organisatie en deels ongemerkt geleid tot de afname van voldoende draagvlak en schaal
om de aanwezige deskundigheid op de nodige plekken in huis te houden of om nieuwe
deskundigheden aan te trekken. Als gevolg van deze ontwikkeling verdwijnt ook de
Theorie en praktijk
Volgtijdelijke verzelfstandiging
10
Managementkwaliteit en -kwantiteit
Kwaliteit van de produktie
11
